OEH - Bilaketa
50 emaitza horratik bilaketarentzat
Sarrera buruan (3)
Sarrera osoan (47)
- 2 ari
- atseden
- atzendu
- atzerri
- baiezko
- baserritar
- 2 baso
- baztertze
- begietaratu
- berrehun
- bihar
- dialektologia
- erdarakada
- eskola
- estilista
- ez
- garbitzako
- gaurko
- gutxi
- haatik
- halako
- handinahi
- hargatik
- hasiberri
- hautsi
- hemen
- hirugarren
- 1 hondar
- ikertu
- jarri
- kristo
- lainope
- lasai
- merio
- mitologia
- odol
- ohitura
- orduraino
- orraatik.
- orraiti(k)
- 1 pilotu
- 1 urrun
- xoko
- zer
- zokoratu
- zuzen
- zuzendu
goiburua
zokoratu.
sense-1
(Lar, Añ (G), H (+ -kh-)).
Arrinconar, dejar a un lado. "Arrinconar" Lar, Añ. "Mettre de côté, au rebut, dans un coin, au rancant. Soineko zahar hori behar duzu zokhoratu, vous devez mettre au rebut ce vieux vêtement. Au fig. Zahartuz geroz zokhoratzen zaituzte, on vous néglige, on vous met du côté depuis que vous avez vieilli" H. v. zokondoratu, ZOKORA BOTA.
Konparatzendú S. Buenabenturak arima epél, nági, floxo, perlesiátua, zokoratuik dágon burriñaréki. LE Urt ms.125r. Zokoraturik dagoan burnia erdoitzen da. JJMg Mayatz (ap. H). Lan au ere egin nuan...; baña ez neukalako zerekin argitara eman, zokoatu zan. Arr CDoc III (ap. DRA). Azkeneko urte oietan, batez ere, ezertarako, zokoratzeko baizik, eztiran zortzikuak asko ta asko egin dira. LzM EEs 1912, 131. Leen-ukaldiz, azeriari maats-aleak eldu-ez bezela, eskura-eziña baderitzaizu onen mamia, ez dezazula arren zokora. Ldi IL 9. Lengo aitona zarrak / zigutena utzi [...] / gauzko gaztiak dute / zokoratzen asi. Yanzi 223. Bere leikidea iltzeko asmoa luzetsi edo erabat zokoratu. Etxde JJ 128. Madril-go politika jarraituki, Euskal-Erria zokoratuta euki izan zuen. EgutAr 16-8-1956 (ap. DRA). Sutegian ezpata zarren bat eta satairen bat edo beste baditugu zokoratuta. NEtx Antz 23. Eta filosofiak ere ezin dezake zokoratu, beste gabe, aztertu ta kontuan artu gabe. Vill Jaink 101. Progresismoa zokoratu baldin badute azkenean, gure xinplekeriari egingo diote farre. MIH 173. Hori dela-ta, gutakoren bat gailendu bada lanbide horretan, ezin zokora dezakegu. Ib. 268. Hitz horietatik asko nahi eta nahiezkoak ditugu eta ezin ditzakegu zokoratu. PMuj in MEIG I 92. [Baserritarrak] gaur arte egon zerate, bada, orren zokoratuak. Ataño Txankan 13. Gure euskera nola izan zan / urtetan zokoratua. Ayesta 98. Duela hamabost urteko kezkak eta asmoak ez daude hain zaharkituak non eta besterik gabe zokora daitezkeen. MEIG VI 123. En DFrec hay 31 ejs., todos meridionales.
v. tbn. Anab Usauri 53. Y 1933, 2. Basarri 16. Erkiag BatB 19.
Arrinconar, dejar a un lado. "Arrinconar" Lar, Añ. "Mettre de côté, au rebut, dans un coin, au rancant. Soineko zahar hori behar duzu zokhoratu, vous devez mettre au rebut ce vieux vêtement. Au fig. Zahartuz geroz zokhoratzen zaituzte, on vous néglige, on vous met du côté depuis que vous avez vieilli" H. v. zokondoratu, ZOKORA BOTA.
Konparatzendú S. Buenabenturak arima epél, nági, floxo, perlesiátua, zokoratuik dágon burriñaréki. LE Urt ms.125r. Zokoraturik dagoan burnia erdoitzen da. JJMg Mayatz (ap. H). Lan au ere egin nuan...; baña ez neukalako zerekin argitara eman, zokoatu zan. Arr CDoc III (ap. DRA). Azkeneko urte oietan, batez ere, ezertarako, zokoratzeko baizik, eztiran zortzikuak asko ta asko egin dira. LzM EEs 1912, 131. Leen-ukaldiz, azeriari maats-aleak eldu-ez bezela, eskura-eziña baderitzaizu onen mamia, ez dezazula arren zokora. Ldi IL 9. Lengo aitona zarrak / zigutena utzi [...] / gauzko gaztiak dute / zokoratzen asi. Yanzi 223. Bere leikidea iltzeko asmoa luzetsi edo erabat zokoratu. Etxde JJ 128. Madril-go politika jarraituki, Euskal-Erria zokoratuta euki izan zuen. EgutAr 16-8-1956 (ap. DRA). Sutegian ezpata zarren bat eta satairen bat edo beste baditugu zokoratuta. NEtx Antz 23. Eta filosofiak ere ezin dezake zokoratu, beste gabe, aztertu ta kontuan artu gabe. Vill Jaink 101. Progresismoa zokoratu baldin badute azkenean, gure xinplekeriari egingo diote farre. MIH 173. Hori dela-ta, gutakoren bat gailendu bada lanbide horretan, ezin zokora dezakegu. Ib. 268. Hitz horietatik asko nahi eta nahiezkoak ditugu eta ezin ditzakegu zokoratu. PMuj in MEIG I 92. [Baserritarrak] gaur arte egon zerate, bada, orren zokoratuak. Ataño Txankan 13. Gure euskera nola izan zan / urtetan zokoratua. Ayesta 98. Duela hamabost urteko kezkak eta asmoak ez daude hain zaharkituak non eta besterik gabe zokora daitezkeen. MEIG VI 123. En DFrec hay 31 ejs., todos meridionales.
v. tbn. Anab Usauri 53. Y 1933, 2. Basarri 16. Erkiag BatB 19.
azpiadiera-1.1
(Part. en función de adj.).
Hiztegi batetik, Azkuerenetik, esaterako, hitz zahar, zokoratu eta bakanenak bildu eta parrastaka ereitea, gauza atsegina izan daiteke, ez horratik irakurlearentzat. MIH 139.
Hiztegi batetik, Azkuerenetik, esaterako, hitz zahar, zokoratu eta bakanenak bildu eta parrastaka ereitea, gauza atsegina izan daiteke, ez horratik irakurlearentzat. MIH 139.
azpiadiera-1.2
Apartarse, irse a un rincón.
"Se mettre à l'écart, se ranger de côté, vers le coin. Zokhora zaite, retirez-vous de côté, vers le coin. Au fig. Ez izanik on deusetako, behar dut zokhoratu, n'étant bon à rien, il me faut me rencogner"
H.
Zuloratu, zokoratu ta geldi, kaiolatik atera nai ez duan txori xaarraren gisan. Anab Usauri 14. Naigabe, nekeak, / zokora zaitezte. "Retiráos a vuestro escondrijo" . Or Eus 14. Mundu zoroak maite izaten du aberats, eder ta gazte; bañan zarrari, beartsu bada, ken ortik; zokora zaite. Lek EunD 41. Begiak igurtzika zokoratu naiz. NEtx Antz 50.
Zuloratu, zokoratu ta geldi, kaiolatik atera nai ez duan txori xaarraren gisan. Anab Usauri 14. Naigabe, nekeak, / zokora zaitezte. "Retiráos a vuestro escondrijo" . Or Eus 14. Mundu zoroak maite izaten du aberats, eder ta gazte; bañan zarrari, beartsu bada, ken ortik; zokora zaite. Lek EunD 41. Begiak igurtzika zokoratu naiz. NEtx Antz 50.
azpiadiera-1.3
Arrinconar (acosando).
Denen artean zokoratzen dute Martin. NEtx Antz 29.
Denen artean zokoratzen dute Martin. NEtx Antz 29.
azpisarrera-1
ZOKORA-SAMARTU
(Aprox. de zokoratu). v. ZOKORATUXE.
Aspalditxodanik zegoan zokora-samartuta gure olerkaria. Ldi IL 35.
Aspalditxodanik zegoan zokora-samartuta gure olerkaria. Ldi IL 35.
azpisarrera-2
ZOKORATUXE
(Forma con suf. -xe, de valor aprox.).
Erdarazkoek izan zuten beti garra eta giharra, orain, (Otatzu jauna agertu arte, bederen), zokoratuxe badaude ere. MEIG VI 78. Partiketa modu hori, Arana Goirik ontzat hartu zuelako noski, bizirik zegoen 1936an, nahiz zokoratuxea, Altubek esaten digunez. Ib. 66.
Erdarazkoek izan zuten beti garra eta giharra, orain, (Otatzu jauna agertu arte, bederen), zokoratuxe badaude ere. MEIG VI 78. Partiketa modu hori, Arana Goirik ontzat hartu zuelako noski, bizirik zegoen 1936an, nahiz zokoratuxea, Altubek esaten digunez. Ib. 66.
zokoratu
-
zokoratu....
-
(Lar, Añ (G), H (+ -kh-)). Arrinconar, ...
-
(Part. en función de adj.). Hiztegi bat...
-
Apartarse, irse a un rincón. "Se mettre...
-
Arrinconar (acosando). Denen artean zoko...
-
ZOKORA-SAMARTU (Aprox. de zokoratu). v. ...
-
ZOKORATUXE (Forma con suf. -xe, de valor...
<< zer 0 / 0 zuzen >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
