OEH - Bilaketa

167 emaitza horma bilaketarentzat

Sarrera buruan (64)


Sarrera osoan (103)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
trabatu.
sense-1
1. (L, B, S; SP, Urt V 120, Ht VocGr , Lar, Lecl, VocBN , Gèze, Dv, H) Ref.: A; Lrq .
(Aux. trans.). Estorbar, obstaculizar, embarazar. "Empêcher" SP, Ht VocGr. "Entraver" VocBN y Gèze. "Entraver, empêcher, mettre obstacle, embarrasser" Dv. Tr. Mejor documentado al Norte que al Sur. En DFrec hay 11 ejs.
Gu erraxki trabatzen gaituen bekhatua egotzirik . Lç He 12, 1 (He, Dv, Ker, IBk inguratu, IBe estutu ). Zuk dakizu nondik ethor ahal dakigun gaitza, / traba diozozu gure ganako iragaitza . EZ Man II 109. Ezen mariñelak ditu trabatzen ilhunbeak . Ib. 146. Hegaztina haur trabatzen eta kargatzen dute bere hegalek . Ax 495 (V 320). Trabatzen eta gibelatzen zuten leheneko usantzek . Ib. 52 (V 34). Iguzkiaren argitasunak eztezan traba izarren eta illargiaren ageriz ikustetik . SP Phil 58. Debekuzko gathea / etzen aski trabatzeko / haren borondatea . Arg DevB 141. Trabatu izan zuen / bidean horma gogorrak . Gç 107. [Ezkatek] argia trabaturik . ES 179. Erori zen zulho batetara, harri batek trabaturik . Ib. 170. Eztugula behar kanpoko gauzez espiritua trabatu . Ch III 44, tít. Laguntzaileak eskuaz altxatzen diozka elizathorra eta sotana, traba dezaten beldurrez . CatLav 462 (V 215). Jaiñkoak trabatzen badu hasi duena kontinoatzetik . He Gudu 71. Ara ez urbilzeko, trabatu zuen bere burua, ta trabatu bekatuaren damuz . Mb IArg I 247. Deusek ere trabatu gabe, den guzia Jainkoa ganat itzultzen da . Dh 155. Letra hori da gehienik trabatzen duena zalhuki irakurtzeko . MarIl XII. Orduan nahi zuten apeza trabatu . Hb Esk 169. Arbolen hostaiak trabatzen ditu iguzkia eta haizea . Dv Lab 312. Gantzak hanbat trabatu gabe, mendixka horren gainera igan zenean . Elzb PAd 2.

( s. XX) Gobernamenduak trabatzen ditu ikerzaleak. JE Bur 49. Otharreak, kabak eta paisolak oraino ere trabatzen dutela. Barb Sup 81. Etzaitu gantzak hainitz trabatzen bide hori guzia hoin laster egiteko? Zerb Ipuinak 334. Ebasteko bideak trabatzen zioztenei tiroka [...] erailtzen zituzten. FIr 137. Etzuen Alvaro bezalako giristino batek trabatu behar [...] xedea. Ardoy SFran 258s. Trabatu bildurrik ez / otiak ta larrak. Uzt Sas 356. Jostaleku haundi horrek bazauzkan 16 pilota-leku, bakotxa bere marraz mugatuak elgar ez trabatzeko. Larre ArtzainE 113. Mintzaira erraza da beti, bizia [...], neurriaren molde gogorrak behin ere trabatzen ez duena. MIH 287.
azpiadiera-1.1
"Au propre, entraver un animal, lui mettre des entraves aux pieds" H.
azpiadiera-1.2
(V-gip, B; VP , Lar, ) Ref.: A; Etxba Eib; Elexp Berg. .
(Aux. intrans.). Trabarse, atascarse; tropezar. "Tropezar" VP 90v. "Embarbascarse, trabarse, enredarse" Lar. "Trabarse la lengua" Lar, . "Atascarse un vehículo" A. " Gona barrena sasixan trabatzia " Etxba Eib. "Mendixan bera natorrela, trabau sustar baten eta jausi nintzan buruz bera" Ib.
Obra hildu, hebaindu, lohakartu eta trabatu hek libratzen, pitzten, iratzartzen eta erraberritzen dira kofesatzeaz. Ax 542 (V 348). Bathaiora deusez trabatu gabe helzeko. Hm 228. Beldurrez barreneko begia traba dakion. SP Imit III 5, 3. Begira nazazun mundu huntako artha sobretarik, beldurrez hetan traba nadiñ. Ch III 26, 2. Gure Jauna ezta hil Adamen bekhatuarenzat baizik, zeinetan gu sarthuak edo trabatuak baikinen? CatLav 51. (V 33) Kotxetik jaistean zapata trabatu ta erori ta ill zen. Mb IArg I 321. Oni laguntzera joan ziranak trabatu ziran [ontzi] onekin. Mb IArg II 291. Gazteak sarritan trabatzen ziran onelako itzetan. AA I 603. Hats laburra edo trabatua duen idiak. Dv Lab 236. Trabaturikan baldin bagiñan / deabruaren katian. Ud 143. Etzikean, ahoa ideki behar zuen aldi bakotx, elizako orhoitzapen zurruburruez mihia trabatua! JE Bur 101. Berriz itxaso ortan / ez gaitezen traba. Tx ( in Imaz Auspoa 24, 55 ). Adimendua trabatuko zaik. Zub 35. Arbazta batean trabatuz, buruz beiti erori naiz. TP Kattalin 196. Mutill gazte bat arbol onduan / trabatuz bere galtzakin. Auspoa 39, 38. Bapatean mingain bizkorra trabauta lez susmauten eban Nikanor-ek. Erkiag BatB 53. Beren gonazar ta sotanetan trabatuak zarrapastaka eziñ mugitu ziran. Berron Kijote 210. Ikusi nuan amorraia trabatua zegoala. JAzpiroz 150.
v. tbn. Zby RIEV 1909, 228. Noe 95. FIr 188. SM Zirik 26.
azpiadiera-1.2.1
Bañan Jaungoikoak nai zuben, ni ere zanbullaturik, nere atzaparra trabatzea [= 'tropezar con un cuerpo'].Ill Testim 27.
sense-2
2. (A, que cita a Ax).
Ocupar un lugar (resultando un estorbo).
Alferra, fauna, hutsa, bere sasoiñean jasaiten eztuena [zuhaitza], zertako da? [...] Halakoak zertako trabatuko du lurra? "Occupat" (Lc 13, 7). Ax 38 (V 24; Lç enpatxatu, He okupatu, Dv, TB poxelatu; Ol alperrik dago).
sense-3
3. (V-gip; Lar, ).
"Trabar, juntar, batu, trabatu " Lar, . "Trabar, ligar, articular una cosa en otra. Zer edo ala, trabau dot katiori eta badabill burdixori " Etxba Eib. .
azpiadiera-3.1
(Part. en función de adj.).
Joaten da iriña piskaka emanaz arik eta ore edo masa txit itsatsi edo trabatua egin dedineraño. Cocinan 44.
sense-4
4. "(B), quedarse embarazada una mujer" A.
Ohartu zenean Birjina Saindua trabatua zela. "La Sainte Vierge était grosse" . Dithurbide 152.
azpisarrera-1
EZIN TRABATUZKO. "Qu'on ne peut arrêter, empêcher" Dv.
trabatu
<< tente 0 / 0 txistor >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper