OEH - Bilaketa

351 emaitza honetan bilaketarentzat

Sarrera buruan (20)


Sarrera osoan (331)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
oraintsu.
tradizioa
Tr. Documentado en la tradición meridional: en Zuzaeta (oransubengo ), Moguel (ontsubengo ), Zavala (ontsuengo ) y en autores vizcaínos y guipuzcoanos desde finales del s. XIX. En DFrec hay 66 ejs., meridionales, de oraintsu.
sense-1
1. (V, AN; , Zam Voc), oraintxu, oraintzu, ointsu (V-arr-gip), ontsu (V-ger-m) Ref.: A (oraintsu, ontsu); Elexp Berg (ointsu); Gte Erd 241 .
Hace poco, recientemente. "Ahora poco" . "(AN?), casi ahora, poco más o menos a esta hora" A. " Eztakitt noiz ezkondu zan, baiña ointsu beintzat " Elexp Berg.
Ameriketatik oraintsu erriraturiko mutil zaar bat. A BeinB 64. Ointsu seme saltzaille batzun borondatez / erdaldun maisu asko sartu dira artez. Zam Ezale 1898, 228b. Gaiztakeriren bat egin dabie oraintsu. Ag Kr 40 (Ioan 158 oiñtsu). Emakuma aberatz onbidetzu bategaz ezkondu zan oraintzu. Echta Jos 361. Oraintsu, lengo urte baten, jazo zan gauza arrigarrija. Kk Ab I 62 (II 73 ointsu). Bilbon be bertako Udalak oraintsu ipiñi dau. ForuAB 87 ( ib. 93 oraintxu ). Oraintxu arte larrosa zurija-lakua zan. Altuna 74. Oraintsu atera dan liburutxo batean au esaten da. Or SCruz 83. Nire gogoa artega ta kezkatan yarri dute zuri oraintsu entzunak, andre. Zait Sof 77. Gizon jatorra oraintsu arte bere jaun da jabea izan dan Pedro Ziga jauna! Munita 104. Arekin egon naiz oraintsu. Txill Let 84. Gizon bat emendik igarotzen ikusi al dek oraintsu? NEtx Antz 139. Oraintsu antxe ill da gizon bat / Washkansky zeritzaiona. Olea 227. Ondarroako ontzidi edo flotea [...], orain bajurakoak deitzen dautsegunak osatzen dabeena izan da, gure umetatik oraintsu arrastekoa nagusitu dan arte. Etxabu Kontu 124. Oraintsu abestua dau meza barria. Onaind STeresa 86. Oraintsu arteko euskal-idazle eta euskalariak. MIH 393.
v. tbn. Anab Usauri 26. Lab EEguna 62. TAg Uzt 85. Gand Elorri 111. Erkiag BatB 125. Vill Jaink 20. Ibiñ Virgil 31. Zendoia 236.
sense-2
2. Hace ahora (...).
Oraintsu bi illabete [...] munduak ezaguturik dun gudaldirik ikaragarriena jokatu dute morotar eta kistarrak. Etxde AlosT 42s. Azkenengoan, oraintsu illabete bi, Xemeneren atzetik joan uken. Ib. 52. Oraintsu sei urte apaltzen eta lotarako sapaia eman zenioten ura. Etxde JJ 186.
sense-3
3. Ahora, un día de estos.
Zuberoarat bainoa oraintsu hamabortz egunen iragaitera. Mde Pr 63.
azpisarrera-1
ORAINDIK ORAINTSU. Recientemente.
[Erri abetan] oraindik ontzu soberbiaren txongarten bat eldu ezpada. Ag Serm 124. Oraindik oraintsu arte bera izan da Luistarren lendakaria Itziar-en. Basarri 29. Oraindik ontzu dala Madrileko osagileek batzar bat antolatu eben. EgutAr 30-1-1973 (ap. DRA , s.v. ontzu ).
azpisarrera-2
ORAINTSUAGO. Más recientemente.
Gure kondairatxu au baiño askozaz oraintsuago, zapatari barregarri bat bizi izan zan Lekeition bertan. A BeinB 66. Oraintsuago jasoetan [esaera zaharretan] aparta akio, gorde akijo dator. MEIG VI 189. Detxeparek [...] plazara atera nahi zuen euskara etxe zokotik. Lizardik, oraintsuago, ezkon-bidai luzea eginarazi zion herriz herri. MIH 164.
azpisarrerakoSense-2.1
(Tras oraindik, oraindio ).
Ikusi geinke ondio ontzuago Erromako agintarijak [...] zelan igote eben koroetuta [...] mendira. Ag Serm 78 (ib. 221 oraindik ontzuago).
azpisarrera-3
ORAINTSUAGOKO. Más reciente.
Ez dira obrak joan den mendekoak, Abarrak esaterako, oraintsuagoko baita. MEIG IV 130.
azpisarrera-4
ORAINTSUAN. "Oiñtsuan, recientemente. Oiñtsuan artu dot bere kartia, etxeko barri askokin" Etxba Eib.
Igaro diran urte bijan parrokijak arregletako Diputazinoiak izentau zituzan Jaunak, oraintzuban presentau ditube euren lanak. "No ha mucho" (1866). BBatzarN 223.
azpisarrera-5
ORAINTSU BATEAN. Hace poco.
Irakurlea, oraintsu batean neure begiakaz ikusi banitu legez esango deutsudaz zuri. Ag AL 10.
azpisarrera-6
ORAINTSUENGO (Izt 99v; ontsuengo Izt 99v). a) (Adnom.). Último, (el) más reciente. "Próximo, lo más próximo, ontsuengoa, oraintsuengo <er->" Izt 99v.
Esan genduban oransubengo doktrinan. Zuzaeta 103. Esan genduban ontsubengo dotrinaan ondo konfesetako lenengo biar dan gauzia zala konzienzijako esaminia. Mg CO 12. Zer egingo dabee onelanguak ontsubengo konfesinoerik ostera egin gura dabeenera esaminia egiñagaz? Ib. 13. Ontsuengo Errege Dn. Carlos irugarrenak [...] eta [...] Dn. Carlos laugarrenak eragotzi dituez. Zav Serm II 266. Ontzubengo gerran igaro dituzan nekiak. (1860). BBatzarN 191. 1876.garren urtian, karlisten ointsuengo guda-azkenian. Kk Ab I 92. Oraintsuengo ekaitz onetan. Larrak EG 1959, 237. Jakintsu batek esan dau ointsurengo baten onetara bagoaz ze laster Metro-estaziño baten baiño estuago egongo gariala. EgutAr 6-6-1959 (ap. DRA).
b) (Adv.). "Noz ikusi genduan bera ontsuengo? [...] (V-m), ¿cuándo le vimos a él más recientemente?" A (s.v. ontsu). v. ORAINTSUENGOZ.
azpisarrera-7
ORAINTSUENGOZ (untzungoz V-arr). Por última vez. "Atzenengoz emen egon nintzanean (G-azp), azkenengoz (V-gip), untzungoz (V-arr); [...] orain urrena perratzallea izan zanean (G-azp), oin urrengo(a)n (G-azp), untzungoz (V-arr)" Gte Erd 32.
azpisarrera-8
ORAINTSUKO.
a) Reciente.
Erakusten daben doktrinia eztalako barriya edo oransukoa. Zuzaeta 95. Gañeratu daigun ontzuko ezkribitzalle baten pensamentu sakon bat. Ag Serm 76. Oraintzuko asmo ta aurrerabide asko agertu-orduko. Echta Jos 9. Orain aitatuko dodan gizona gastela mutillen aldiya baño ontsukuaua da. Kk Ab II 186. Karlisten ontxuko gudatian (1872tik 1876ra) baltzen batalloi bat yoian Berriz-tik ziar Ermu alderantz. Ib. 101. Santiago ixena ointsukoa da. Akes Ipiñ 12. Gizartekeri ta baltsakeria oraintsuko asmakizunak dira. Eguzk GizAuz 15. Ointsuko barriak diñoenez. EgutAr 26-1-1962 (ap. DRA). Jendea, noski, oraintsukoa izan-ta ere asiera oparoa eman dezaiekena, gero mendez-mende izango diran familiarik ospatsueneri. "Aunque moderno". Berron Kijote 148. Oraintsuko usario baldresa. MIH 398n.
b) Modernista.
Izen utsengatik merezi dute aipatzea oraintsuko edo modernistak, gerorako edo futuristak, arontzagoko edo ultraistak. Or EG 1955, 104.
azpisarrera-9
ORAINTSU MENGOAN. Hace poco, recientemente.
Zuriñe! Orraitiño ez aal yatzu aaztu oraintsu-mengoan agertu neutzun zera. Erkiag Arran 98. Oraintsumengoan bere [...] neu ez al nintzoan ibilli eure billa gabaz, batera bestera, alper alperrik? Erkiag BatB 30.
azpisarrera-10
ORAINTSU HONETAN. Últimamente.
Oraintsu honetan maiz aski bizkaitarren ahotik entzuten dugunez. MEIG IV 49.
azpisarrera-11
ORAINTSU ORAIN. Recientemente.
Oraintsu-orain gertatzen ari diran eginkizun negargarriak. Lab SuEm 214.
oraintsu
<< oraingo 0 / 0 1 oro >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper