OEH - Bilaketa

351 emaitza honetan bilaketarentzat

Sarrera buruan (20)


Sarrera osoan (331)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 memento.
sense-1
(V-ger-arr-oroz, L, BN, S; Añ, Izt 75r, VocBN , Gèze, Dv), mement (S; Gèze), mementu, mimentu Ref.: A; Lh; Lrq .
Momento. "Minuto de tiempo, erizpia, (c.) instante, minuto bat, memento bat " . v. momentu. Tr. Documentado en la tradición septentrional desde la primera mitad del s. XVII, donde se encuentran tanto memento (más frec.) como mement, alternando ambas formas en algunos autores; hay además, salvo errata, por lo menos un ej. de memen en Chourio (memen bat- ). Al Sur se documenta en Capanaga (144), Añibarro (EL 1 48), R.M. Azcue, Orixe (Eus 333), Villasante (Jaink 179) y en un texto aezcoano de 1794 (BOEae 185). Hay mimentu en un texto baztanés del s. XVIII (BaztSerm1 251). En DFrec hay 20 ejs. (8 sept.) de memento y 11 de mementu .
Noiz izanen dela uste duk / hire azken mementoa? 102. Zer mement gozoak iragaten dituzten elkharrekin! Dh 177 (76 memento). Aditzen du [...] sentenzia; mement berean kausitzen da sekulakotz suzko lezetan ehortzia. Ib. 154. Memento galdua ez da behin ere erreparatzen. MarIl 29. Mement bateko plazeragatik. Jaur 117 (132 memento). Utz erakitzera memento bat ongi estalirik. ECocin 48. Egia errateko, lehen mementoan, beldurra izan nuen. Elzb PAd 66 (Po 209 mement). Eztü bere bizian mementorik galdü. Ip Hil 192. Memento baten pairamena / gero betiko zoriona. Etcham 92. Etsipena nagusitzenago zitzaion memento oroz. Mde HaurB 86. Eta probatuko dut / memento gutxian / Urtain botako duala / jota kokotzian. Mattin 142. Badira ere mementoak, hobe baitira zauri batzu ez kitzikatu. Larz Senper 124. Memento batez uste nuen / baninduala mundutik. Xa EzinB 28 (Odol 303 mement). Hiltzeko mementoan. Casve SGrazi 12. Orai lerro hok ixkiriatzen ditudan memento huntan. Etchebarne 85. Ez nuke auzi horretan sartu nahi mementu honetan. MEIG IX 71.
v. tbn. Mst I 23, 5. CatLan 35. AstLas 31. Brtc 11. Mercy 6. Monho 104. Xarlem 580 (1470 mement). CatLuz 37. JesBih 411. UskLiB 12 (69 mement). Etch 656. Gy 153 (151 mement). Dv LEd 174. Bordel 204. CatS IX. Lap 18 (V 10). Elsb Fram 60. Jnn SBi 160. CatJauf 128. Barb Leg 145. Zerb IxtS 109. Lf Murtuts 45. JEtchep 70. Ardoy SFran 221. Mement: He Gudu 4. AR 132. Monho 102. OrrSerm 287. Arch Fab 233. Arb Igand 178. PierKat 45.
azpisarrera-1
MEMENTOAN.
a) Enseguida, al momento.
Batere konsideratü gabe / oro erho mementian. Xarlem 780 (453 mementuan). Allo jaunak mementian / behar dügü phartitü. Ib. 545. Behar dizügü parthitü, / Lombardiarat orai / mementian abiatü. Ib. 737. Halarik ere osoki da banoa eta ez deusa, mementoan dohanaz geroz. Jaur 144. Erranen deiziet mementin, / nik zer ikhusi düdan Pauerako bidin. Etch 270. Behar dü hunat mementin jin. Ib. 358. Urhatsa hatte dakharte, / mementean hemen dire. Gy 137. Behar deitazut eman / mementian zue izena. PierKat 62.
v. tbn. Egiat 261. Dh 138 (mementean).
b) Ahora, en este momento; por el momento.
Mementoan apezen pagaz da solas. Bainan zer derasat? Atzo zen edo herenegun apezen pagazko solas hori. HU Zez 143. Bihar, bihar! Bainan mementoan zer ez dugu jasan behar! JEtchep 70. Orai sos poxi baten igortzen hasia nako, mementoan lanik gabe omen baita. Ib. 91 (v. tbn. 88). --Zer lanetarik bizi da? --Ho! Ahal duen bezala! Mementoan, zapeta ziratzetik. Larz Iru 104 (v. tbn. 128). Mementoan, baditut zer-nahi bisita egiteko han direnen familietarat. Ib. 138. Zazpiak apez nahi zuten, bainan mementoan apezgoa batek zuen bakarrik ukana. "Pour le moment". Ardoy SFran 112. --Nun ari haiz lanean? --To, mementoan Azkaraten. Etchebarne 90.
c) En el momento.
Gehientsuen ustea da beste nehork mementoan jakin ez duen gertakari handi hori gertatu zela 1533 urtean. "Sur le moment". Ardoy SFran 110s.
azpisarrera-2
MEMENTO BATEAN (m. baten Añ, s.v. instante). En un momento, en un instante, al instante, enseguida. v. MEMENTOAN (a), MEMENTO BATEZ.
Atzazal-artean / puskatuten da ardia / memento batean. Azc PB 69.
azpisarrera-3
MEMENTO BATEN BURUAN.
Meménto baten büín eman ziuá Barbiébórda zénài besáinko khaldü bat. "Au bout d'un moment, il donna un coup de coude" . Lrq Larraja RIEV 1935, 140.
azpisarrera-4
MEMENTO BATEZ. En un momento, en un instante, al instante, enseguida. v. MEMENTO BATEAN, MEMENTOAN (a).
Momento batez aberastu zen. Volt 198. Heriotzeko hirriskuan memen batez iragaten den atsegiñagatik. Ch III 12, 4. Ezezta liroke memento batez nahi balü. CatLan 28. Berrehun eta hogoi eta / hamabi presuna / mement batez funditu dira. Balad 244. Oihanian zühaiñak hasi karrazkatzen, / mement batez güziak zankhaz gora zien. Xikito 7.
v. tbn. Jaur 175. CatS 19. Elsb Fram 101. Zerb IxtS 112.
azpisarrera-5
MEMENTOKO.
A) (Adv.).
a) "Mementoko iruntziko dogu okela-zati ori, ain gara gose! devoraremos al instante (litm.: para el momento) ese pedazo de carne. ¡Tan hambrientos estamos!" A.
b) De momento, por el momento. v. MEMENTOKOTZ.
Mementoko hoik ere / etsitua dute. Mattin 52. Etsitu zuen Frantsesek... mementoko. "Pour le moment". Ardoy SFran 217. B) (Adnom.).
a) Del momento.
Aita Saindu berri baten hautatzea deliberatu zuten, mementokoaren hautua bortxazkoa zelakotz etzela bali. Zerb IxtS 107.
b) Provisional. "Mementoko auzapeza (BN-arb)" Gte Erd 263 (junto a oraingo bakarrik, denbora puxka bateko, aldi baterako etc., de otras zonas).
azpisarrera-6
MEMENTOKOTZ. De momento, por el momento.
Mementokotz ene geroaz ez dakit deus segurrik! Larz Iru 104. Mementokotz, ez daki berak zer egin. Larz Senper 46.
azpisarrera-7
MEMENTOTIK MEMENTORA. Por momentos.
Bere seindutasuna mementetik mementera doblezkatuz ta birazkatuz eraman zuen. Dh 263. Maithagune ta kharra bethi mementetik mementera emendatuz [...] zoazin. Ib. 263.
memento
<< martxa 0 / 0 1 mende >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper