OEH - Bilaketa
243 emaitza hogei bilaketarentzat
Sarrera buruan (39)
- hogei
- BEDERATZI HOGEI (bederatzi)
- BEDERATZITAN HOGEI (bederatzi)
- BI-HOGEI (hogei)
- bi-hogei
- BOSTETAN HOGEI (bost)
- HAMABITAN HOGEI (hamabi)
- HAMABOST-HOGEI (hamabost)
- HAMABOST-HOGEI BAT (hamabost)
- HAMAIKATAN HOGEI (hamaika)
- HAMAR HOGEI (hamar)
- HEMEZORTZITAN HOGEI (hemezortzi)
- HIRURETAN HOGEI (hiru)
- HIRURETAN HOGEI (hogei)
- HOGEI-ALDEKOI (hogei)
- HOGEI-AURKE (hogei)
- HOGEI BANA (hogei)
- HOGEI BAT (hogei)
- HOGEI-EHUN (hogei)
- HOGEI ERREALEKO (1 erreal)
- HOGEI ERREALEKO (hogei)
- HOGEI ESKUDOKO (hogei)
- HOGEI LIBERAKO (hogei)
- HOGEI LIBERAKO (libera)
- HOGEI LIBERAKO URRE (hogei)
- HOGEI LIBERAKO URRE (libera)
- HOGEI OTXINEKO (hogei)
- HOGEI OTXINEKO (otxin)
- HOGEI PEZETAKO (hogei)
- HOGEI SOSEKO (hogei)
- HOGEI SOSEKO (sos)
- LAU ETA HOGEI (1 lau)
- LAURETAN HOGEI (1 lau)
- SEIETAN HOGEI (1 sei)
- SEI HOGEI (1 sei)
- ZAZPI HOGEI (zazpi)
- ZAZPITAN HOGEI (zazpi)
- ZORTZI HOGEI (zortzi)
- ZORTZITAN HOGEI (zortzi)
Sarrera osoan (204)
- abiroin
- adina
- ahuspez
- aitasaindugo
- aitzin
- akomodu
- alabaina
- amodio
- amoros
- animale
- apellidu
- apiril
- arabera
- armada
- arrakala
- arramaiatz
- arrapintan
- arraspatu
- 1 artzain
- asignatu
- 1 atze
- 1 aulki
- aurre
- axola
- azaro
- azken
- bait-
- bana
- bandera
- 1 barrena
- batgarren
- bederatzi
- bederatzigarren
- begitarte
- behe
- bengatu
- 1 bera
- bereizi
- bero
- berrogei
- berun
- beste
- bestelakatze
- bezainbat
- bezala
- 2 bidezko
- 1 biga
- bigarren
- 1 bortu
- bosgarren
- bost
- bostehun
- 1 bota
- braza
- denuntziarazi
- deus
- diharu
- dinero
- diru
- dolu
- durunda
- edade
- ekarri
- enpruntatu
- erdietsi
- eremu
- eritasun
- 1 erreal
- esker
- estadio
- estimatu
- estreina
- eta
- frauda
- fruktidor
- gabetasun
- 2 ganga
- garren
- gasna
- gradu
- grazia
- hamabi
- hamabigarren
- hamabost
- hamahiru
- hamahirugarren
- hamaika
- hamaikagarren
- hamalaugarren
- hamar
- hamargarren
- hamarna
- hamaseigarren
- hamazazpi
- hamazazpigarren
- han
- 1 hara
- haran
- 1 hartu
- hemezortzi
- 1 herratu
- hiru
- hirurogei
- hogeina
- hogeita
- hogeitxo
- hogita
- hogoi
- hogoitxineko
- hogotxineko
- honat
- horitu
- hullantu
- infanteria
- inguru
- ingurune
- iragan
- iruetanogei.
- itegun
- itsulapiko
- izan
- jagoitik
- 1 kabaleria
- kako
- karlistada
- konformatu
- konplitu
- lan
- 1 lanpara
- 1 lau
- laurden
- laurogei
- legoatsu
- lerrokatu
- libera
- libre
- liburu
- luberri
- lur
- lurraldi
- luzatu
- materos
- ments
- 1 mila
- motz
- obei
- oeta
- ogai
- ogerleko
- ogeta
- oita
- olalde
- 1 on
- ootxineko
- orain
- ordukoz
- oroitzarren
- ortzantz
- 1 otsail
- otsotze
- otxin
- pasatu
- pastetx
- pelegrintasun
- 1 pinta
- pistola
- 1 pisu
- plomu
- polailla
- rum
- salneurri
- saltzapen
- segundo
- 1 sei
- seiehun
- seigarren
- signo
- 1 so
- soldadu
- somaten
- sos
- 1 su
- 2 tapa
- tinpa-tanpa
- tiratu
- tobera
- trebesa
- turbustu
- txurmio
- uinu
- urrats
- 1 urte
- urteburu
- 2 urtetsu
- usatu
- xangrin
- xarmagarri
- zaldizko
- zazpi
- zenbat
- zordun
- zortzi
- zortzigarren
- zurgin
goiburua
ortzantz.
Tr. Documentado en textos septentrionales de los ss. XIX y XX; tbn. lo usa algún occidental moderno como G. Manterola. La forma general es or(t)zantz; hay un ej. de ortzi-azantz (forma sin duda facticia) en Barbier (junto a orzantz y ortzanz).
sense-2
1.
(AN-burg, L, BN; Dv (s.v. ortzi), H (BN, S)),
orzantz (BN-ciz-mix, S; Dv (S); -nz Saug Voc , Arch VocGr, VocBN
),
ozantz (BN-ciz, S; Gèze (-nz-), Dv),
ozazantz (H (S)),
ortzi-azantz
Ref.:
Bon Trueno 416;
A (ortzantz, orzantz, ozantza);
Satr VocP;
Echaide Nav 30
.
Trueno. " Orzanza, igurziria [...], iduri du orzeazanza eta agian orzea heuskara zaharrian zerua erran nahi zen" Saug Voc . "Syncope de orz, azanz, signifiant bruit de nuage (tonnerre)" VocBN . " Ortzantz (ortz-en otsa?)" JMB ELG 82. Cf. HeH Mt 16, 3n. v. ortots.
Ximistak, orziak edo orzanzak hurranik ari balin badira, ez jar, ez bilha atherbea arbolen azpian. EskLAlm 1878, 9. Horra non goibeltzen den zerua eta laster ortzantza karraskan abiatzen. Arb Igand 100. Eguerditan orzantzaren burrunba ilhuna buruen gainean zabilakigun, artetan karraska izigarri batzuekin. Eskual 19-2-1909, 3. Ozantz itzaltsua entzun dau goietan. GMant Goi 20. Azken arbolak [...] karraskan ari ziren ondarreraino suntsitzen. Ortzi-azantza ematua zen. Barb Piar I 119. Tximista ta orzantzetik begiratzeko. (BN-ciz). A EY I 165. Ortzantza apirileko, arnoa barrikako. (BN-ciz). A EY III 163. Ortzantz eta ximixtek, ilun pean, egiten dute karraska. JEtchep 49. Berehala ortzantza burrunbaka hasten da. Ib. 49. Geldituko dira ortzantzak eta ez da gehiago harririk izanen, lurra Jaunarena dela jakin dezazun. Bibl Ex 9, 28 (Urt ihurtziri, Dv ihurtzuri, Ur turmoi, Ol yuzturi, Ker, BiblE trumoi ).
Trueno. " Orzanza, igurziria [...], iduri du orzeazanza eta agian orzea heuskara zaharrian zerua erran nahi zen" Saug Voc . "Syncope de orz, azanz, signifiant bruit de nuage (tonnerre)" VocBN . " Ortzantz (ortz-en otsa?)" JMB ELG 82. Cf. HeH Mt 16, 3n. v. ortots.
Ximistak, orziak edo orzanzak hurranik ari balin badira, ez jar, ez bilha atherbea arbolen azpian. EskLAlm 1878, 9. Horra non goibeltzen den zerua eta laster ortzantza karraskan abiatzen. Arb Igand 100. Eguerditan orzantzaren burrunba ilhuna buruen gainean zabilakigun, artetan karraska izigarri batzuekin. Eskual 19-2-1909, 3. Ozantz itzaltsua entzun dau goietan. GMant Goi 20. Azken arbolak [...] karraskan ari ziren ondarreraino suntsitzen. Ortzi-azantza ematua zen. Barb Piar I 119. Tximista ta orzantzetik begiratzeko. (BN-ciz). A EY I 165. Ortzantza apirileko, arnoa barrikako. (BN-ciz). A EY III 163. Ortzantz eta ximixtek, ilun pean, egiten dute karraska. JEtchep 49. Berehala ortzantza burrunbaka hasten da. Ib. 49. Geldituko dira ortzantzak eta ez da gehiago harririk izanen, lurra Jaunarena dela jakin dezazun. Bibl Ex 9, 28 (Urt ihurtziri, Dv ihurtzuri, Ur turmoi, Ol yuzturi, Ker, BiblE trumoi ).
sense-3
2.
"
Orzantz (BN), tempestad"
A.
sense-4
3.
Rayo, relámpago.
Hil beitira ehün eta lauetan hogei eta zazpi jente düründaren edo ühülgiaren edo ihurziriaren arrakontrütik. Hirur hitz ziberotar horik badütügü manexen eta laphurtarren orzantza hitzarentako. Eskual 31-7-1908, 4.
Hil beitira ehün eta lauetan hogei eta zazpi jente düründaren edo ühülgiaren edo ihurziriaren arrakontrütik. Hirur hitz ziberotar horik badütügü manexen eta laphurtarren orzantza hitzarentako. Eskual 31-7-1908, 4.
azpisarrera-1
ORTZANTZA ARI IZAN (
VocBN
A (s.v. durdurika)).
"Durdurika bat aditzen dut, orzanzik ari dea?, j'entends un bruit sourd, tonne-t-il?" VocBN.
azpisarrera-2
ORTZANTZ-KARRASKA.
Trueno.
Ihurzuriak izan ziren eta orzantz-karraskak. Barb Leg 71.
Ihurzuriak izan ziren eta orzantz-karraskak. Barb Leg 71.
azpisarrera-3
ORTZANTZ-KOLPE.
Rayo.
Bethi ximiztha eta orzanz kolpu izigarri batzureki. AR 250. Egun hartan meza inzun etziena orzantz kolpu batek hil zizin. Ib. 250.
Bethi ximiztha eta orzanz kolpu izigarri batzureki. AR 250. Egun hartan meza inzun etziena orzantz kolpu batek hil zizin. Ib. 250.
azpisarrera-4
ORTZANTZ-LAINO.
Nube de tormenta.
Gibel haizea, ipar-haizea, enbata, ortzantz lanoak, mendeala eta hainbeste seinale oraino. Larre ArtzainE 50. Garazi gainetik, orzantz lano batzu, lehenik uzkur eta gero faltsu, sarrixago beti ta ilunago, agerturik. Ib. 49.
Gibel haizea, ipar-haizea, enbata, ortzantz lanoak, mendeala eta hainbeste seinale oraino. Larre ArtzainE 50. Garazi gainetik, orzantz lano batzu, lehenik uzkur eta gero faltsu, sarrixago beti ta ilunago, agerturik. Ib. 49.
azpisarrera-5
ORTZANTZ-TXIMISTA
(Pl.). Rayos y truenos.
Ortzanz ximixten erdian, uria turrustan heldu zen. Barb Leg 149.
Ortzanz ximixten erdian, uria turrustan heldu zen. Barb Leg 149.
ortzantz
-
ortzantz....
-
Etim. De *or(t)z-azantz 'ruido del cielo...
-
1. (AN-burg, L, BN; Dv (s.v. ortzi), H (...
-
2. " Orzantz (BN), tempestad" A....
-
3. Rayo, relámpago. Hil beitira ehün e...
-
ORTZANTZA ARI IZAN ( VocBN A (s.v. durdu...
-
ORTZANTZ-KARRASKA. Trueno. Ihurzuriak iz...
-
ORTZANTZ-KOLPE. Rayo. Bethi ximiztha eta...
-
ORTZANTZ-LAINO. Nube de tormenta. Gibel ...
-
ORTZANTZ-TXIMISTA (Pl.). Rayos y truenos...
<< oroitzarren 0 / 0 1 otsail >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
