OEH - Bilaketa

1295 emaitza herri bilaketarentzat

Sarrera buruan (151)


Sarrera osoan (495)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
garrasi.
sense-1
(V-ger-m-gip, BN-baig; VocBN, Dv, H (s.v. garhasia)), karraxi (G-azp-goi-bet, AN-gip; H (s.v. garhasia)), garraxi (V-gip, G-nav; VP 34r), garhasi (O-SP 228, SP A, H), garhaxi (H), garasi (Lar), karrasi (L, B; Dv, H (s.v. garhasia)), garraisi (V-ger-ple-arr-m, G; FSeg ap. A), garraixi , garrazi (BN-arb-lab), karraixi (G-to), karraisi (AN-larr), garraasi , karraise (Dv (AN)), karresi (AN-5vill), karaxi (G-to), karrazi . Ref.: A (garrasi, garraisi, garrazi, karraisi, karrasi, karresi); Etxba Eib; Iz ArOñ (garráasi, garráaxi); Gte Erd 236.
Grito, chillido. "Garhasia, pleurs avec crierie et lamentation" O-SP 228 SP. "Hozpinen garhasiak, éclats" SP. "Cri de détresse" VocBN. "Cri perçant" Dv. "1. clameur, cri déchirant. [...] Nigar garrasiak, pleurs accompagnés de hauts cris. [...] 2. par extens. roulement de tonnerre, mugissement de la tempête" H. "Algarabía. Bazan an gau artan, zaratia eta garrasixa, no faltaba allí, aquella noche, ruido y algarabía" Etxba Eib. "Aiek karraxiek egin zituen (G-azp, AN-gip)" Gte Erd 236. Sg. LE-Ir, hay garraxa en Lizarraga de Elcano (167, etc...).
Tr. Atestiguado por primera vez en Etcheberri de Ziburu (garhasi); al Norte no se vuelve a documentar hasta la segunda mitad del s. XIX. No se encuentra en textos suletinos. Los autores septentrionales emplean principalmente las formas con -a constitutiva (garrasia y karrasia); hay tbn. algún ej. aislado de garhasi. El primer testimonio meridional es de Mendiburu (karraisi). Las formas más documentadas al Sur (prácticamente en proporción similar, y muy por encima de las formas con -is- e -ix-), son garrasi, karrasi, karraxi y garraxi, alternando en varios casos más de una variante en el mismo autor. En DFrec hay 13 ejs. de garrasi, 7 de karraxi, 6 de garraisi, 2 de garraxi y karrazi, y uno de garrazi.
Jendea du harrituren ozpiñen garhasiak. EZ Man I 79. [Jentilen] karraisi garratzak. Mb IArg II 288. Txakur amurratuak bezala, zanga edo karrasiya egingo dute. Echve Imit 90. [Piztien] garraxi tristeak. Lard 71. Deihadar, garrasi min. Dv LEd 220 (Cb Eg II 123 garraxi <-ssi> triste). Atera zan garrasi andi bat Ejipton. Ur Ex 12, 30 (Ker, BiblE garrasi; Urt deihadar, Dv marraska). Ango izkamilla ta / ango karraxiya. PE 102. Burdin xuri tronpeta luze baten garhasiak. Prop 1899, 207. Katuak egiten dituan lango garrasiakaz. Ag Kr 170. Irrintzinak ondarrerat [...] daukan irrizko karrasia. JE Bur 150. Belien garraxi latza. Ag G 3. Gau-egaztien karraxia. Zink Crit 31. Oihu-garrasia bat. Barb Leg 127. Karrasi lazgarria. Ib. 147 (24 karrasia min). Lotzen da garrasiarik saminenetan. Ib. 129 (v. tbn. Zub 38 y NEtx LBB 266 garrasi samin). Oiuak eta garrasiak [eman]. Zub 102. Neska zarran karrasi / aiek entzunik. MendaroTx 181. [Urdearen] karraisia. Or Eus 136. Sapelatsaren garrasia. TAg Uzt 94. Jaurti zun karrasi estua. Ib. 39 (v. tbn. con jaurti en Etxde AlosT 87 karraxi). Bota nuen karrasi zirraragarri bat. Txill Let 105 (v. tbn. con bota en Etxde JJ 195 karraxi). Garrasia karats bat, emazte garrasia bat. JEtchep 116. Han kixkaildu zen, debruen garrasietan, eta elhe itsusia frango erranez. Ib. 22. [Txakurrak] jo baiño leen garrazi aundiak atera. And AUzta 103. [Txerriak] garrasi ikaragarriak ateratzen ditu. Ib. 107 (v. tbn. con atera en Anab Poli 47 karraxi). Adiarazten du errabiazko garhasia bat. Etcheb MGaric 178. Garrazi zorrotzez. NEtx LBB 26. Xaguaren antzeko garraxi biziak egiten dituzten [neskatxak]. Ib. 111. [Txori] aien karraxiak basoan galtzen dituk. Ataño TxanKan 231. Putren karraxi soñuk (AN-gip). PPer FLV 1987, 193. Bada gaizki esanik eta garrasik ugari. Gerrika 282. Ez ditut ahantziak jendearen garrasiak. Larre ArtzainE 75. Gero eta goragoko garraxiak eginaz. MIH 193. Horrenbesteko karraxi sarkorrik. MEIG II 90. Pixtiaren oinaze-garraxia. MEIG I 110. [Itsas-hegaztien] karraxiak. Ib. 186.
v. tbn. Mg CO 157. Astar II X. Ur MarIl 21. AB AmaE 444. Akes Ipiñ 30. Iratz 162. Onaind in Gazt MusIx 153. Xa Odol 161. Garraxi: Arr May 57. Apaol 55. Ag AL 164. Enb 178. Echta Jos 280. Onaind STeresa 16. Garraisi: Cb Eg II 187. Garraixi: Kk Ab II 166. Erkiag Arran 145. Garraasi: fB Olg 72. Garrazi: Kk Ab I 32. Altuna 106. Garrasia: Laph 76. Jnn SBi 56. HU Aurp 207.
Karrasi: Gand Elorri 17. Olea 166. BBarand 53. Karraxi: Aran SIgn 34. Ill Testim 9. Inzag RIEV 1923, 505. Inza Azalp 113. Muj PAm 48. Or Mi 76. ABar Goi 59. Ldi UO 38. SMitx Aranz 215. Mde Pr 115. Txill Let 88. Gand Elorri 167. Basarri 107. Lab SuEm 214. Ibiñ Virgil 78. NEtx LBB 185. Lasa Poem 100. BAyerbe 120. Karraixi: Ldi UO 16. Erkiag Arran 35. Karrazi: Vill Jaink 37. Uzt LEG II 307. Karrasia: Zerb Azk 98.
Garraxijaren-garraxiz eta diadarren-diadarrez. Otx 24.
(Como segundo miembro de exprs. como negar eta garrasi, oihu eta garrasi...). v. garrasika.
Egon oi dela aur gaisoa negar ta karraisi. Mb IArg I 107. Asi dira [...] oiu ta karrasi. Or Eus 148. Etzan asiko orru ta karraxi. Etxde AlosT 95. Eta, jakiña, bestiak negar eta garraxi. Gerrika 17. Oihu eta garraxi herriz-herri dabiltzan bazter nahastaileak. MEIG III 117.
azpisarrera-1
GARRASIAN. Gritando.
Oihuz, karrasian gau eta egun bazterrak airean zauzkatenak. StPierre 23.
azpisarrera-2
GARRASI BATEAN. Gritando, chillando; a todo gritar. v. garrasika.
Lurrean, lorrinka, larri, garrasi baten. AB AmaE 170. [Hogoi-ta-hamar aleman] zakur saingak iduriko karrasia batean sartzen dira, joka, ostikoka. StPierre 37. Bultzekada bat emoutso ezkerraz ta garrazi baten [...] bota dau. Kk Ab II 55. Sozialistak garraxi baten ibilli dira ta orain be garraxika diardue. Eguzk GizAuz 105. [Haur txar bat] oihu eginez garrasia batean. Ardoy SFran 218.
azpisarrera-3
GARRASI-EGILE (T-L; garasigille Lar). "Chillador" Lar. "Braillard, brailleur" T-L.
azpisarrera-4
GARRASI EGIN (V, G; VP 34r; garraisi e. V, G; garraxi e. V-gip, G-nav; gailasi e. V-arr). Ref.: A Morf 738; A Apend (gailasi e.); Gte Erd 236. Gritar, chillar.
[Zakurra] irrintzi edo garraxi egiñaz. Zab Gabon 49. [Epulonek] garrasi egin zion Lazarori errateko egarri aundiyan arkitzen zela. (Larrainzar, 1905). FLV 1988, 280. [Pekatariak] karraxi ta orroa egingo du. Urruz ZeruA 100 (ap. DRA ). Onek, beregana datorrelakoan, karraxi egiten du. Alz Burr 33. --[...] egin eban garraxi Bertoldinek. Otx 164 (v. tbn. 34). Garraxi dagi norbaitek. Zait Sof 49 (v. tbn. 30). Andregai izandakoak garraisia egin zion: Urdea! Mde HaurB 41. --Zure semea da gero! --garraxi egin zion. NEtx Antz 148. --Nemesio! --egin zuan karraxi bere emazteak. Ugalde Iltz 20. Alperrik egin garrazi. BEnb NereA 153. Ez zan entzuten berba ala garrasi egiten eban. Gerrika 198.
azpisarrerakoSense-4.1
Obe gendukela, alegia, gutxiago karraxi ta geixeago lan.Ldi IL 58.
azpisarrerakoSense-4.2
Karrasi onik egiten zuten / armaren puntan artuta. . Afrika 143. Sorgiñak ziralakoan, garrasi bat egiñ zuen. Arr May 52 (v. tbn. con egin en Apaol 114 garrasi; en Goñi 50, Izeta DirG 66 y Ugalde Iltz 25 karraxi; en Or Mi 24 garraxi). Gure Gaiarrek egin ditu garrasiak. Ib. 51 (v. tbn. con egin en Azc PB 277 garraizi; en Ur PoBasc 309 garrasi; en BBarand 60 karrasi). [Trapariek] oiua ta garresia dagiela [usoak] sarerat sartu arte. Anab Usauri 137 (en boca de un personaje navarro).
azpisarrera-5
GARRASIZ. Gritando, chillando. "Garhaxiz dago umea, l'enfant pousse des cris déchirants" H. "Yail zen bueltakan feria guziyan garráaxíz: anra ederra ta merkéee!" Iz Als (s.v. gizon). v. garrasika.
Erriko gaisoak erretzen ta karraisiz, aika ta ojuka zebilzan. Mb IArg I 83. Asi nintzan ni ere negarrez ta karraisiz. Mb OtGai (ed. 1905) I 44. Animak [...] arrabiaz ta garrasiz. Cb Eg II 205s. Ikaraturik asi zan garraasi ta diadarrez. JJMg BasEsc 54. [Gizona] negar eta garrasiz bertati da asten. AB AmaE 348. Haur saihera guzia hasiko zen oihuz, [...] karrasiaz. Elsb Fram VII. Negarrez ta garrasiz. A Ardi 9. Yuduak berriz karraxiz ari ziran: [...]. Ir YKBiz 495. Karraxiz lagun diela eskatzen diote. "Le suplican a gritos" . Or Eus 53. Kurlo-saldoa / [...] karraxiz / ba doa. Gazt MusIx 113.
azpisarrerakoSense-5.1
Orroaz, irri karrasiaz, zintzurra mehetik ethentzerainokoan.JE Bur 150.
garrasi
<< garbiño 0 / 0 gartsuki >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper