OEH - Bilaketa

1295 emaitza herri bilaketarentzat

Sarrera buruan (151)


Sarrera osoan (495)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
buruhauste.
tradizioa
Tr. Los primeros testimonios en la literatura son de comienzos del s. XIX, aunque aparece ya en los dicc. de Landucci (en sdo. prop.) y Pouvreau. Es sobre todo meridional; al Norte se documenta en Hiribarren, Hiriart-Urruty, Arbelbide, Zerbitzari, Zubiri, Xalbador y Larre.
sense-1
1. (gral.; SP (-hautst-), Añ, Hb, Dv, Lander (L, BN) ap. DRA , A DBols ), burauste (Lar, Bera), buruausitze, buruautsitze Ref.: A (buruauste); EI 343; Etxba Eib (buruaustia, buru-austiak); Satr VocP; Gte Erd 18; Elexp Berg .
Quebradero de cabeza. "Utzazu buru hautste hura, ce rompement de tête" SP s.v. hautstea. "Quebradero de cabeza" Lar y Añ. "Tracas, cassement de tête" Dv. "Preocupación, cálculo, estudio. Buruaustia ekarri desta autu orrek" Etxba Eib. "Buruauste aundixak ditu liburu ori aitziak" Ib. "Ainbeste buru-austek ezertarako ez zetsan balio izan" Ib. "Preocupación" Satr VocP. "Buruausteak emango dizkizu orrek (G-azp)" Gte Erd 18. Cf. buruaren hauste en Arti Ipuin 66. v. BURU-NEKE, buruhausketa, buru-galtze; BURUKO MIN.
Jainkuari eskerrak, gure euskal errietan buruauste gitxi emoten jake konfesoriai onelango pekatubaz. CrIc 59. Eta simaurra egiteko, zenbat buruauste? Mg PAb 150. Misionariaren lan neke, buru-auste ta ardurazko alegin guztiak. LoraS 8. Zetako zabilz buru auste orrelanguetan, baldin zuk egin zenduban Konfesino jeneralak badaukaz señale ezin obiak? Mg CO 236. Utzi giezu bada alperrikako buru autsitze oriei. AA I 153. Nork daki nolako nekeak eta zenbaterañoko buru ausitzeak egin izan dituzten [...] [euskara] beñere agertuko ez dan tokira ainatzeko asmoan? Izt C 8. Hek bezala ez denak unhatu luzeki / zer buru hauste duten erraten ez daki. Hb Esk 170. Nola bialduko zan asmatzeak buru auste andiak ematen ziezten. Lard 152. Eta izan zituen bi seme, Moab eta Amon, zenbat buruauste eta neke Abrahamen ondoreari ekarri zietenak. Ib. 21. Ezta atrebitzen oiekin astia; / badauka naiko buru-austia! In. Ud 51. Esan zion oni janaren gañian etzezala batere buru-austerik izan. Bv AsL 143. Mirari hura zergatik zan ezagutzeko, buru-auste andirik bear izan etzuen. Arr May 196. Den azkarrenari buru hauste soberak azkenean kalte egiten dio. HU Aurp 89. Laborariak, eta guziz etxe handi baten nagusi denak, asko griña eta buru hauste baditu. Arb Igand 117. Aserreak baketu, argalak indartu, gaixoari sendagarri onak emon da biotzetan azi onak bota. Ez eukan edozelango buruaustea! Ag AL 70. Onegaz geratuko litzatekez geiegian eta larregian sariturik eta ordaiñdurik nire buruauste eta alegin guztiak. Itz Azald 6.
( s. XX) Anjel olango buruausteakaz ebillen bitartean, Mañasi [...] albisteak irakurrita, negarrez egoan Bilbon. Ag Kr 157. Eztakit zer egingo dodan. Au da buru-austea! Echta Jos 226. Eguno bere bizian ez eban ezagutu orduko buru-austerik. Ib. 207. Bere atzian asten banok epaikarijen aurrian, orra beste buru-auste bat orain daukodanaren ganera. Kk Ab I 76. Nere buruauste, biozmin ta jarraikadarik latzenak eta beltzenak. A Ardi VII. Buru-austerik aundienak Pernandori sabela betetzeak eman zizkion. Muj PAm 39. Senpereko eta Milafrangako erretorek ez ditek hik bezalako buru hausterik: han ez ditek mirakuilu beharrik. Zerb Ipuinak 126. Buru-auste onek zentzuko ariak naspillatu zizkidan. (Quijote IX) "Esta imaginación" . Anab RIEV 1928, 608 (AIr ib. 600 iduri, Ldi RIEV 1929, 208 ustekari, Or ib. 6 uste-muste). Buru-austeak izan ditut zonbait aldiz idazki batean hitzaldi bat ezin arras ulertuz. Zub 93. (Buru-auste aundiarekin). Etzekiat bada. Alz Ram 98. Guraso koitauak ainbeste neke, lan, ardura ta buruauste artzen dabela seme-alabak azten. Kk Ab II 73. Ez eban Bertoldinek buru auste makala ixan bakandereari abinddurikua ziatz beteteko zer egin biar ete eban igarri eziñik! Otx 148. Ain buruauste gorriak. Ldi IL 82. Beste edozein neskak ez lituke nere buruausteak erabiliko. ABar Goi 41. Ola ta lantegian egindako gauzak saltzeko bein baño sarriago [ugazabari] datorkiozan buru-austeak. Eguzk GizAuz 60. Gazteegia da oraindio ezkontzeko. Oraindik ez du olako buruaustetan sartu bearrik. TAg Uzt 195. Irakaskintza bere bidean barrena joan dedilla lortzea, Burukide onen buru-auste aundienetako bat bait-da. EAEg 11-3-1937, 1351. Ari erakutsitako asmo onak bete bearrean, buruauste asko eman zizkion. Ol 1 Mach 11, 53 (Ker buruauste ). Zure billa ibilki yasan ditudan buruausteak. Zait Sof 115. Naiko buruauste bereganatu zuan. JAIraz Bizia 100. Orixe da ba nere buruaustea. Esan nai ta nola esan asma ezin. NEtx Nola 28. Iainkoa begiz bezala ikusi nai luketen oriek buru-auste gogorra derabilte askotan. Or QA 130. Piarres gizajoa buruauste ikaragarriakin zebillen. Etxde JJ 61. Zein da gizonarentzat bere etorkizunarena baño buruauste larriagorik? Txill Let 123. Utzi egin nion arloari buru-auste geiegirik ibilli gabe. Anab Poli 79. Nolako izerdi ta buru-austeak egunero! NEtx Antz 105. Buru-austea euken makala norantzakoa (direziñoa) jakiten! Bilbao IpuiB 243. Zeregin asko ta buru-auste aundiak izaten ditxu. SM Zirik 106. Eskuratzeko egiten dodaz / buru-austiak gogorrak, / neure atzian dabizelako / gizonak eta txakurrak. BEnb NereA 170. Ez darabil oraingoan mutillak bere askat[as]unazko buru-austerik. Erkiag BatB 196. Gorputza, materiaz osatua da, eta alde ontatik ez liguke buru-auste aundirik eman bear. Vill Jaink 57. Zenbat arazo ta buruauste sortu dituan gertakizun onek, Jainkoak bestek ez daki. MAtx Gazt 81. Herri legeak iragaitean Jainko legezko hesiak, / giristinoak aurkitzen ditu buru hauste bereziak. Xa Odol 220. Tellatupe asko du(e)nak, buruauste asko. (AN-larr). Inza NaEsZarr 1073. Eskua masaillari emana zualarik buru-austeren bat duanaren antzera. Berron Kijote 202. Zenbait buru-auste ibilli ondoren, erabaki omen zuan pakea billatzea obea izango zuala. JAzpiroz 46. Utsetik asi biarrak buruauste asko dau. Gerrika 156. Onena, beraz, lanean hastea genduke zirt edo zart, [...] gehiegizko buru hausteetan ibili gabe. MIH 284. Badugu buruhausterik aski orain ametsezko buruhausteekin kezkatan sartzen hasteko. Ib. 81.

v. tbn. EEs 1916, 222. Mok 7. TP Kattalin 189. Enb 144. EA OlBe 70. Mde Pr 53. Basarri 182. And AUzta 77. Osk Kurl 73. Olea 81. Etxabu Kontu 158. Ataño TxanKan 224. Onaind STeresa 93. Larre ArtzainE 109.
sense-2
2. (Lar), buruausite (Lcc).
"Descalabradura" Lcc, Lar.
buruhauste
<< buru-handi 0 / 0 buruzagigo >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper