Tr. Se documenta kontrast en Leiçarraga, Axular, López y Azurmendi, y kontresta en Pouvreau, Chourio, Mihura, Duvoisin, Iturriaga y Arana. En DFrec hay 2 ejs. de kontrast .
sense-1
1.
(SP),
kontresta (G ap. A, que cita a It; Lar, VocCB),
kontrista (G-nav ap. A) . (Sust. y adj.)."
Errozu zure kontrastari, dites à celui qui vous resiste"SP.
"Contrario, enemigo", "adversario", "antagonista", "competidor" Lar."Adversario"A.
Aizén adiskide eure partida kontrastarekin. LçMt 5, 25 (TB partida kontrako, Ur, Ip, Or, Leon, IBk, IBe, BiblE etsai, Hual, Samper, Echn kontrario, Ker arerio).
Kontrastez deusetan izitzen etzaretelarik. LçPhil 1, 27 (He zuen kontra deklaratzen direnen gatik, TB etsaiez
).
Bere etsai eta kontrast. LçAdv * 8v.
Eta zerere aiherkunde ahal bailukeite gure kontrasték gure kontra. LçIns F, 7v.
Hiri kontrast bat bethiere bere kontra eta etsai izan zuten bat. Ax 29 (V 17; tbn. en ES 186).
Ikhusirik [...] benzutu hurran zela erran zioen [...] bere kontrastari: [...]. Ib. 212 (V 142).
Gerlekin, etsaiekin eta kontrastekin ernatzen [...] da. Ib. 27 (V 16).
Umil dena beti obedient duzu. [...] Hartan nehork etzi idireiten kontrastik ez heraberik, bena urgulutsiez eztuzu gauza bera. AR 273.
[Zuretzat] dira kontresta obeak / leoiak, artzak ta kata-motzak / [...]; oiekintxe zuk egin beaituzu / aurrera zure peleak. ItFab 140 (v. 260).
Bere etsai ta kontresta ziranai beti-beti barkatu. AranSIgn 109 (v. tbn. 113).
Segi nuen kantsaturik / hartu gabe atsedenik / haizearen kontrast. AzurmHitzB 35.
sense-2
2.kontresta (L; Dv), kontrest, kontrista. Ref.: A; Lh. Adversidad, contrariedad; oposición, enfrentamiento. "Adversidad" A, que cita el ej. de Duvoisin. "Opposition, contradiction" Dv. "Ez zait kontrestarik baizik gerthatzen, il ne m'arrive que des malheurs" Lh. Kontrara alxatzen diren idortasunak eta kontrestak borxaturik eta hautsirik. SPPhil 492.
[Senhar emazteen] artean ikus eztadin kontrestik eta gudurik. Ib. 405 (He 409 puntzugunerik eta ihardukitze gaxtorik).
Paira zatzu animoski gerthatzen zaizkitzun atsekabe eta kontresta guziak. Ch III 47, 2 (Mst zure nahiaren kuntre jiten diren gaizak).
Den kontrestarik xumenak utzarazten baitarotzu hasi duzun gauza. Ib. 6,1 (SP estorbu aphur, Mst gaiza txipi).
Hobeago da [...], ezen ez kontrestetan eta ihardukitzetan sartzea. Ib. 44,1.
Beldurrez [...] bertzeren kontrestak altara gaitzan. Ib. 11,2 (SP nihor bertzerik zure kontra iar dadinean).
Haur hori daiteke hainitzen galtzapeneko eta hainitzen salbamenduko Israelen eta herresatzat gizonen kontrestari paratua izateko. HeLc 2, 34 (TB seinale bat zeintan kontra erranen baitute, Dv jomen bat bezala zeinari alde orotarik jazarriko baitzaio).
Adiarazi zarotan persekuzionei eta kontrestei paratua izanen zela. Mih 99.
Han jotzen ditu kontristak, / Bendebal haize konpristak. (1798). BertsZB 97.
Kontrestarik den gutienak jauzarazten zuen haren oldarra. DvTelem 41.
Kontrestatik ethortzen den onaz. DvImit 22 (ap. A).
sense-3
3.Contradicción (?). Teolojienek erakasteko noiz den bekatu mortal medisent bati behatzia, kontrastik gabe anitz kasu berhezten tizie, zointan uste baitute behazaliak bekatu mortal egiten diela. AR 442.
azpisarrera-1
KONTRAST EGIN(kontresta e. L ap. Lh). "Bethi kontresta egiten dautate, ils me font toujours opposition" Lh. v. KONTRA EGIN. Hastetik kontresta egiozu zure bihotzeko iaidurari eta pendura gaixtoari. Ch I 11, 6 (SP iar zaite kontra).