Harremana

    OEH - Bilaketa

    2262 emaitza hain bilaketarentzat

    Sarrera buruan (44)


    Sarrera osoan (500)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    berregin.
    sense-1
    I. (Adj.).
    azpiadiera-1.1
    (SP, O VocPo, Ht VocGr 410, Lar, Hb, Dv, H, A), birrigin (Ht VocGr 345, H), birregin (H) Adornado, pulcro, elegante; (fig.) adornado (de virtudes, etc.). "(L), leste, propre, bien fait" O VocPo. "Attiffé, enjolivé, comptus, elegans" SP. "Propre" Ht VocGr 410. "Curieux" Ib. 345. "Curioso, aseado" Lar. "Barragán, mozo soltero, bien dispuesto, viene del Bascuence berregin [...], y en Labortano significa mancebo elegante, y hermoso" Ib. (esta etimología aparece ya en O Not 48). "Beau, non point par nature, mais par les soins qu'on y a mis" Dv. "Appreté, soigné. Iaunztura birrigina, habillement élégant, propre, soigné. Gela birrigina, appartement bien tenu" H. "Soigneux, propre. Neskatxa birrigina, fille soigneuse de ses choses, et dont sa personne" Ib. "Élégant, soigné (parlant d'ouvrages d'ésprit)" Ib. "Birigina [sic], curieux" StJayme AnV 6. "Birrigina, curieux, désireux de voir, savoir, etc." StJayme AnA 4 (seguramente el sdo. es producto de una confusión debida a la polisemia de cast. 'curioso').
    Ikusak berregina / Establian etzina, / Iainko gizon egina. EZ Noel 243. Berregin ibilli naiz eta aratzeki neure burua onhets eta maitarazi nahiz desonhestki. EZ Eliç 151. Zeren zaren Iainkoaren / Hain ama berregina. Hm 58. Agur Erregima, / Guztiz berregina. Ib. 160. Burutik oinzolala, / Berregin den bezala, / Dohainetan neduke / Haren zerbitz' ahala. O Po 33s. Hautatzatzu bada, Philotea, bertute probetxosenak, ez estimatuenak; beregainekoenak, ez itxurazkoenak; hoberenak, ez berreginenak edo begiztatuenak. SP Phil 176. Terzian Santa Klotilda, zeiña gogoaren bortxaz bestitzen baitzen erregiña izan arren soin berregiñ eta aberatsez. Arg DevB pró. Salomon bera bere gloria guzian ez zen hain berregin nola [lore] hetarik bat. He Lc 12, 27 (TB aphaindua). Ez darotzuegu ezen elhe berriei eta asmu berreginei jarreikiz ezagutarazi Jesukristo gure Jaunaren botherea. He 2 Petr 1, 16. Semea ase eta zirzil, alaba gose eta berregin. (BN-lab, refrán recogido por Humb). DRA . Mirikuak badire aiphamen dutenak, / Mihiz bezala kaskoz ungi berreginak.Hb Esk 109. Berehala arima sartzen da bere etxe berreginean. Dv LEd 259.
    azpiadiera-1.1.1
    Cf. Egiat 271 Jusef ama bereginaren senharraren ametsetik, donde, si no se trata de una errata, podría ser una var. etimológica de birjin.
    sense-2
    II. (Vb.).
    azpiadiera-2.1
    1. Adornar. Cf. A: "Berregin, adornar (HeH Mt 23, 29)", pero lo que aparece en éste es berregintzen, correspondiente al part. berregindu. v. berregindu.
    Etzuen urre zillharrez / Bere soin berregina, / Bainan bai iratxarloez, / Desertuan egina. Arg DevB 46. Beren semea aphez / baitzaiote egin. / Haur haurretik zioten / Jainkoak galdegin; / Dohainik ederrenez du orai berregin. Zby RIEV 1908, 608.
    azpiadiera-2.2
    2. (L ap. A ; T-L), birregin (gral. ap. A), biregin (AG Euzk 1931, 576), bertegin (Lar, H), birtegin (Hb).
    Rehacer, reconstruir, reformar. "Refaire" H (s.v. bera), T-L. "Rehacer" A. v. berritu. Tr. Documentado en autores meridionales del s. XX. En DFrec hay 5 ejs. de berregin, uno de ellos septentrional.
    Edestia jarraiki berregiten ari dala, eta agian eunki onetan lengoetan baño geiago. Egizko edo idurizko okerrak zuzentzen dituzten lanak egunero argitaltzen dira. " Rehaciendo" . Zink Crit 55n. Etekin eta irabazi guztia domuak beretzat eskatu dau, ta langilleari beronen indarrak barriztau eta birregiteko lagin ozta-ozta itxi dautso. Eguzk GizAuz 27. Gizabatz on, oso, zuzen eta lantzaleak birregitera, orraxe jo bear ei dau gizartekeriak. Ib. 79. Egin naun eskuak birregin al nazake betiko osasunerako? Or Aitork 112. Jainkoak mundu hau berregitean, Gizonaren Semea bere aintzazko aulkian eseriko denean. IBe Mt 19, 28.
    azpiadiera-2.2.1
    Volver a hacer, repetir; reproducir.
    --Ejen! Ejen! --Zizirikuak, asarrez, berregin eban. Altuna 80. Griñaturik begiratu nion. Berregin zuen aiheru oihes hura. Mde Pr 111. Aiheru berak berregiten dituzte beti, ikusleetaz axolatu gabe. Ib. 339. Ordudanik gizonak eztu ikusi nai munduan makiña izugarri ta itsu bat baizik [...]. Bere langintzan eztu asmorik. Betiko lan alferra egin, desegin eta berregiten asi... Vill Jaink 44. Amabost-aldi osoan egon zan etxean pake-pakean, bere lenengo zoro-ibilliak ber-egiteko asmorik nabarmendu gabe. Berron Kijote 87. Ez naiz hemen luzaro mintzatuko Etxeparez, alfer lana egitea bailitzake, sarritan egin den lana berregitea izango litzakeenez gero. MIH 282. Edozein gizaki, izan ere, gauza da, nahiz gorreriaz joa egon edo totel xamarra izan, bere ohiko hizkeran diren bereizkuntza bereizgarriak ezagutzeko eta bere aldetik egiteko. Nabaritzeko eta berregiteko diot, ez nabaritzen edo berregiten duenaren kontu garbiak besteri azaltzeko. MEIG VI 132.
    azpiadiera-2.2.1.1
    (Bera, Casve).
    Copiar. "Calquer" , "décalquer" Casve.
    Iaungoiko gizondua iaio zan gabean, liburu eder au birregin (kopiau) al badok, barriro Bakartegi onetan artuko augu. A Ezale 1897, 4b. Aspaldian, zenbat ekiñaldi ta aproba, aren taiuko idatz-aztarren berregiña zertu arte! Erkiag BatB 162.

    berregin

    berregin
    << berotasun 0 / 0 berregindu >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper