Harremana

    OEH - Bilaketa

    396 emaitza hagitz bilaketarentzat

    Sarrera buruan (6)


    Sarrera osoan (390)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    trenpu.
    sense-1
    1. (H), trenpe (SP (que cita a Ax), H).
    Sazón, tempero. "État d'une terre plus ou moins humide ou sèche, disposition plus ou moins bonne à être labourée, ensemencée. Lurraren trenpu onak bihiaren hozitze ona, txarrak txarra " H.
    Badituzte gauza guztiek bere sasoiñak, trenpeak eta denborak. Ax 178 (V 120). Hola, Piarre, trenpe dia lanak? Etchebarne 66.
    sense-2
    2. (BN-lab-arb, S; Gèze, Dv, H), trenpe (B; O-SP SP, VocBN, H) Ref.: Lrq; Gte Erd 124, 218 y 294.
    Estado de salud, de forma física o de ánimo. "Disposition de la santé d'une personne. Trenpe gaitz dut, je me trouve mal" O-SP 223. "Trenpe on dut, je me porte bien" Ib. 232. "Humeur, disposition" Gèze. Ez dut ilkhitzeko trenpurik, je ne suis pas disposé à sortir" Dv. "Trenpu onean aurkhitu duzu, vous l'avez trouvé en bonne disposition d'humeur" H. "1.º humeur du moment; 2.º disposition de santé du moment" Lrq. "Trenpu onean da (BN-arb), trenpü hunean gira (S)" Gte Erd 124. Cf. infra TRENPUAN.
    Gu ere hagitz gare idekiak tentazionetara bi estatu edo trenpu diferentetan: gure gorputza sobra denean sendo, eta sobra denean flako. He Phil 319. Gerozti etxenian, hun ene trenpia. 'Jugez de mon moral' . Etch 178. Gaitza etzen hunen trenpua. Gy 260. Zonbat eta zonbat jende atrebitu ez dire baliatzen edale horren trenpu nahasiez, zer-nahi amarru eta maltzurkeria sakatzeko? Arb Igand 133.
    ( s. XX) Bi aintzinekuak Ondarzuhuk eta Murillok trenpe hobia zuten bi gibelekuak baino. Eskual 3-1-1908 (ap. DRA ). Bazkal ondoan, trenpe ederrenian badoazi alegera eta lorios Iruñeko besta ederretarat. Zub 109. Ni banian oherat, akitia eta trenpe txarrian nun. Ib. 43. Hasten dira hoitahamarri, Pierra beste bien kuntre. Trenpü gaitzin [= 'en asombrosa forma'] dügü Pierra. GH 1936, 312. Uste duzu, denak, zu bezala, jostetako trenpuan direla? Guilsou GH 1952, 177. Janak [= 'ciertamente'] eztüta trenpü hun, / ardu hunez ase undun. (In Mde Pr 187 ). Berroigarren minuta, ba eta Charost gaizoa sekulako trenpuan ari eta ari. Lf ELit 289. Osagarria beti eta penibleago, laneko trenpea ere arras ttipitua. Etchebarne 129. Beti trenpu onean behar lan berri bati lotzeko. Larre ArtzainE 260. En DFrec hay sendos ejs. de trenpu y trenpe, ambos septentrionales.
    azpiadiera-2.1
    trenpe (Lar).
    "Apetencia, apetito" , "gana, apetito" Lar.
    sense-3
    3. + trenpe (VocBN). Temperatura. "Disposition d'à propos d'un corps, d'une chose, qui n'est ni trop chaud ni trop froid. Beroxe da naski salda hori? Ez, trenpe onean da " VocBN. .
    Adimendu eder baten izateko eztela halakorik nola gorphutz tenperatura edo trenpu onetakoa. ES 121. [Eskualdunak] bere sort-herriaren naturaleza eta trenpu berekoak direla. Ib. 121. Metsikorat heldu gabe esnea itzul bailitake, horren behar den trenpuan emateko tresna [ikusi dugu] . Zerb Metsiko 212. Behar zazko fite fitea egunean hiru aldiz mainuak eman, ura odolaren trenpean. Etchebarne 58.
    sense-4
    4. Humedad.
    Belhar meta berotuko da goitxago edo berantxago, nolako trenpua duen. Dv Lab 125.
    sense-5
    5. Temple. " Trenpu oneko nabala, couteau de bonne trempe" H.
    sense-6
    6. "Arrosement d'une terre par la pluie. Trenpu on bat egin baleza, s'il faisait une bonne pluie pour humecter la terre" H.
    sense-7
    7. " Trenpe txarreko gizona da, c'est un homme de méchant caractère" H.
    sense-8
    8. Ardor, entusiasmo.
    Baziren ere bekatorosak, "boketa" eder baten egiteko gaia: eta egin zuen, asmatzen dugun trenpuarekin. "Ardeur" . Ardoy SFran 193.
    azpisarrera-1
    TRENPUAN. En buena disposición (física o anímica). "Trenpuian niz, je suis de bonne humeur" Lh. "Trenpian, trenpuian niz jateko, je me sens d'appétit, 'd'attaque'" Ib. "Trenpean nago (B, BN-arb) [...], egün ez niz trenpian" Gte Erd 124.
    Erretira egin du [Karlosek] / ahal duen lekutik, / trenpian heldu ziren / etsaiak ondotik. Bordel 183. Orai ez nuk trenpian / Mokoka artzeko. LuzKant 56. Ez naiz batre trenpuan, bertzalde! Lorik ez dut egin batere, gau huntan. Barb Sup 18. Izerditan biak, bainan, bethi berdin trenpuan; eta lehenbiziko zarrasta edo aztaparkatzerik arinena elgarri oraino egitekoa. Ib. 184. Ez nuk gero batere trenpian hire ihakintzak yasaiteko. Zub 50. Karlos haatik ez zen batere trenpuan: alabainan bazkariak ere munduko bertze gauzek bezala bere bidea behar. Lf Murtuts 26.
    azpisarrera-2
    TRENPUKO. De buena forma física.
    Gizon trenpekoak eta lanean ongi ba zakitenak. Etchebarne 101.
    azpisarrera-3
    TRENPU-ON (Estar, etc.). de buen temple. "Bethi trenpü hun da (S)" Gte Erd 124.
    azpisarrera-4
    TRENPU-TRENPUAN. En muy buena disposición (física o anímica).
    Trenpu-trenpuan, zakua eta phala bizkarrean. Larz GH 1955, 33. Eta han izanki [artzaina eta martxanta] trenpe trenpean, roman berotuak. Etchebarne 71.
    azpisarrera-5
    TRENPU TXAR EGIN (BN-arb ap. Gte Erd 218). Marearse.
    azpisarrera-6
    TRENPU TXAR IZAN, TRENPU TXAR UKAN. "Trenpu txar du, il est indisposé" Dv. "Trenputxar dut (S)" Gte Erd 218.

    trenpu

    trenpu
    << treinatu 0 / 0 tributu >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper