OEH - Bilaketa

396 emaitza hagitz bilaketarentzat

Sarrera buruan (6)


Sarrera osoan (390)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
trabailatu.
tradizioa
Tr. Los autores meridionales, si exceptuamos a algún autor moderno, emplean la forma trabajatu. En la tradición septentrional la forma general es trabailatu. Hay tribailatu en Maister, EucolT (18) y, junto a trabailatu, en Voltoire (si no es errata), en Tartas y en CatLan.
sense-1
1. ( -aill- SP, Urt I 510, Lar; -all- VocBN ), trabajatu (Lar), tribailatu.
Trabajar; esforzarse. Cf. Deen II 228: "Ser travala for ju, ¿qué haces?". Tr. Documentado desde Leiçarraga, su uso disminuye en el s. XIX y apenas se encuentra en el XX. Al Sur aparece en textos alto-navarros y guipuzcoanos, gralmte. en catecismos o bersolaris. Con aux. trans. se documenta en textos guipuzcoanos, en Ros, en un evangelio alto-navarro del s. XIX y en el catecismo roncalés (CatR 45).
Egun trabailla adi ene mahastian. Mt 21, 28 (He lanean haritu, Ip langite-, Ur lanean egin, Hual, Ker lan egin). Trabaillatu izan aiz ene izenagatik. Apoc 2, 3. Hitzean eta doktrinán trabaillatzen diradenak. 1 Tim 5, 17. Ene laztanak gurarik eta / neurk ala trabajadurik. Lazarraga A14, 1181r. Trabaja ezkindezen gatik / gari onen berexitzean. Elizalde 145s. Erri onek eztu nai gastatu [...] baizi konzertatu erriak erriareki bere diferenzietan. Nik ala nai eta trabajatzen dut. MRos 14.1r. Traballatu baño gabe eta erromez izan nahiago izatu dut. EZ Eliç 162. Premia handi gabe denbora hainitzez trabaillatzea da mortal. Harb 176. Goizetik trabaillatu zirenei. Ax 169 (V 114). Ezpazite trabailla onsa Ienkoaren baratzian. Tt Onsa 61. Harengatik bizi eta trabaillatu nahi duzula. 57. Hanitx nork bere nazionentzat trabaillatu baidire. Mong 587. Nezesidade andirik bage trabajatu ote deban. OA 150. Bertzeren iuiatzen hari dena alferrik trabaillatzen da. Ch I 14, 1. Egun hau eman darokula gure salbamenduan trabailatzeko. CatLav 2. (V 10) Bear direnetan trabajatzea bekatu da? El 53. Triballa zite ene miñatzian. Mst III 47, 2. Bere goratasunaren sustengatzeko trabaillatzen direnak. Mih 5. Beti trabaillatzen zelarik, gauza ororen gabian zela. AR 248. Ezpazára trabajátzen Jangoikoarén zerbitzuan. LE Prog 114. Jesu-Kristo bera nahi izan da trabailatu, xarpanterkoan haritu da. Brtc 188. Trabaillatzen zelarik andre Duranen harrubian. DonibOh 168. Asko trabajatu da / bentero Bernardo, / lagunak billaturik / santu orren bando. FrantzesB II 41. Azken ebék eztere trabajatú ordu bat baixik. EvAN Mt 20, 12 (Samper trabajatu; cf. con aux. trans. BOEanm 1299). Trabaila gaiten lehiarekin Zeruko tresoren biltzen. Jaur 104. Azkarki traballatzen bena auherretan. Etch 276. Hortz xorrotxez haiñ trabaillatzen da [arratoiña] . Gy 246. Sekulan eztaiteke / trabaila obeki. Bordel 118. Jendiak fuerte trabajatzen du / fabrika batian. Xe 237. Kemen emaztekia orobat trabajatan da nola gizakia. Mdg 137.
v. tbn. Mat XII. Volt 268 (269 triballatu). SP Imit I 22, 3. Arg DevB 106. ES 195. He Gudu 38. CatLan 40 (88 tribaillatü). Trabajatu: FamInst 780. BOEsal 162 (Oronz, s. XVIII). CatB 43. JesBih 394. CatLuz 18. MarIl 116. CatAe 44. CatSal 45. CatUlz 29. EusJok 105.
azpiadiera-1.1
(Part. en función de adj.).Laborioso.
Bizitze trabaillatia eta bethi seriozki oküpatia. CatLan 118.
azpiadiera-1.2
Trabajar (una cosa), ocuparse de. v. landu.
Gu gara Iainkoaren lur landua, aphaindua eta trabaillatua. Ax 172 (V 116). Zer trabailla Madalenak / bazuen aizparekin. Arg DevB 101. Nik trabaila etxia. AstLas 20. Egizu horietaz pasta bat, trabaillatzen duzu eta hedatzen makhil biribilarekin. ECocin 41. [Edariya] trabajatzen digute / likoristak ere: / espiritu piska bat / ura guztiz trebe. JanEd I 85. Balle kontan dago beso txiki, trafiko dagonaren, zũr trabajatako. Mdg 137. Burnia trabailatzeko. Arti MaldanB 195.
sense-2
2. Fatigar; molestar, mortificar.
Beti nabil kasoau dala / trabajadua azkero, / inox ditxarik eztudala / benzedoretzat atabala / jo jagiteko sendoro. Lazarraga B16, 1200v. --Sendorik ethorri zara? --Bideak aski traballaturik eta hautsirik. "Assez travaillé et rompu du chemin" . Volt 199. Lege zaharreko zirimoniez trabaillaturik eta bekhatuzko egitekoez kargaturik daudezinak. Ax 483 (V 312). Zeluko resumak bortxatu behar diala, eta haren irapaizliak phenatiak, eta tribaillatiak izanen direla. Tt Onsa 170. Ene bihotza eztago ongi, baina presenteko pasioneak hagitz trabaillatzen nau. SP Imit III 29, 1 (Ch tormentatu, Mst eskerniatü, Ol mutiriki erabili). Pixka bat trabajatu nitzen, eta gero kaustu izan dut deskansu aundi bat. (B, 1856). BOEans 414.
trabailatu
<< tormentatu 0 / 0 tratu >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper