Harremana

    OEH - Bilaketa

    396 emaitza hagitz bilaketarentzat

    Sarrera buruan (6)


    Sarrera osoan (390)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    naturaleza.
    sense-1
    1. (Lcc, SP, Urt I 114, Lecl, Dv).
    Naturaleza, forma de ser, carácter. Los testimonios de los lexicógrafos son ambiguos y pueden corresponder a cualquiera de las dos acepciones. Tr. Documentado en todos los dialectos; en el s. XX sólo se encuentra en CatUlz (16), Leon, Xalbador y Lafitte. En DFrec hay 5 ejs.
    Iainkoa baithan eztela edireiten Iainkotasun bat, izaite bat eta naturaleza bat baizen. Mat 39. Arenganik baitugu geuren naturaleza eta gauza guziak. Ber Doc 128v. Halako naturaleza du bekhatuak, non uste baitut ezen eztela nehor ere [...] bere gaixtakeriak unhatzen eztuenik. Ax 464 (V 301). Gizonaren naturaleza errazki erorten da bere afekzione onetarik. SP Phil 501. Zeren hirur presuna hek ezpaitute naturaleza bat baizen. Arg DevB 236. O Jainkoa, zeiñaren naturaleza baita miserikordiaren egitea eta barkhatzea. Gç 55. Naturaleza eta grazia hagitz dire diferent. "Natura" . Ch III 31, 5 (Leon naturaleza). Naturaleza, ungira bethi uzkur eta gaizkira bethi lehiatsu denaren borthitzteko. He Gudu 31. Izatezko edo bakoitzak bere naturalezako duen erretorika. Cb EBO 40. Semeak bakarrik gizonen naturalezea edo izatea artu eban. Cb CatV 70. Gure zentzuak entzuterat, gure naturalezaren eta nahien arabera bizitzerat. Lg II 213. Nosbait zetan edo atan olgetia, naturaleziak eskatuten dabena da. fB Olg 11. Ordikerijak kanseetan dau naturalezia ta laburtu bizitzia. JJMg BasEsc 209 (v. tbn. 200). Geure naturaleziari berez jagokazan gurarijak bere errazoiak neurtu ta zuzendu biar ditu. fB Ic II 252. Baditu bi naturaleza, Jainkoarena eta Gizonarena. CatLuz 31. Naturaleza erreberrituz, lurra estaliz lorez. MarIl 4. Edozein gizonek daukaz beregan naturaleza desbardin edo diferente bi, bata gorputza, bestea arimea. CatBus 43s. Badire naturalezak / oillarren eta epherrenak. "Il est des naturels" . Gy 279. Zaphaldi on bat eman dezola gizonak bere naturalezari, eta naturalezak iphizta guti bilhatuko dio. Laph 167. Berthutean aitzinatzeko behar dela naturaleza gudukatu, naturaleza garhaitu. Ib. 166. Noizik behin, pasionek, naturalezaren flekezek itzaltzen badiote fedearen argia. Lap 14 (V 9). Badakizue engoitik zer den / gizonen naturaleza. Xa ( in Mattin 95 ). Iduri baitzitzaion gizonaren naturaleza ez ditakela hez bortxaka baizik. Lf ELit 205. Zer naturaleza ote zuten gizon aiek, orrenbeste denboran bizitzeko urarekin? BBarand 166. Atsegina naturalezari dagokio; atsekabea, izpirituari. MEIG I 110.
    v. tbn. Harb 40. Cap 76. Hm 109. Bp I 32. OA 16. El 43. Iraz 54. Oe 57. Zuzaeta 77. Monho 132. Dh 179. Mg CC 218. Añ CatAN 21. Gco I 408. AA III 500. CatLlo 20. JesBih 464. Jaur 203. Legaz 13. Insausti 137.
    azpiadiera-1.1
    Urretik egiten diren gauzak, nahiz izan ditezin itxura diferentetakoak bethi dira urrezkoak eta urrearen naturaleza berekoak.ES 103.
    azpiadiera-1.2
    "Constitución física. Ainbeste alkol eran da olako osasuna eukitzeko, derrior naturaleza gogorrekua biar " Elexp Berg.
    sense-2
    2. (V-gip; SP) Ref.: Etxba Eib; Elexp Berg.
    Naturaleza (universo físico).
    Naturalezako legeen kontra. Cap 104. Jende hau Ebanjelioa predika ziteken artean bizi izan zen naturalezaren legean. ES 112. Arzen dozu kontxa eder bat perla prezioso bat unidurik naturaleziak ifini deutsana. Zuzaeta 83. Naturaleziak apaindu eban edertasun andijagaz. JJMg BasEsc 228. Ez dago luurraren ganian eskubiderik naturaleziaren legia austeko. fB Ic I 27. Iru modutan aitu leitekiala Jaungoikuaren erreinuba; bata da naturalezakua, au da, zeru, luur eta euretan dagozan gauza gustijak. Astar II 254. Elkhar behar da lagundu / naturalezak nahi du. Gy 36. Lurra dute zeru, naturaleza Yainko, gaua egun. Hb Egia 125. Jainkoaren semearen izenean eta Jainko semeak bezala naturaleza guziari manatzen zion. Laph 214. Mireio-n izadia edo naturaleza nagusi. Or Mi IV. Maitasuna... Nola garabilzki Naturalezak! Nai duen eran maneatzen gaitu. Txill Let 88. Zer da izadia edo naturaleza, norbaitek eusten ezpadio, sostengua ematen ezpadio? Vill Jaink 158.
    v. tbn. Lg I 327.
    azpisarrera-1
    NATURALEZAZ ( (SP, Urt)). De por sí, por naturaleza. "Ab ingenio improbus, naturalezaz gaxtóa" Urt I 9.
    Naturalezaz umillatzen da [Unikornioa] / damarik dakusenean. Lazarraga A16, 1184v. Ain on emun baleust kantatzeko / bozau naturalezaz bentureak. Ib. B20, 1193r. Badira bere naturalezaz gaitz, garratz, latz eta samin diren bihotzak. SP Phil 342 (He 345 berenez ). Mundu guztian eztelarik eskualduna baino jendaki edo leinu nobleagorik, [...] zein-nahi-den gauzetan antzatsuagorik, naturelezaz ethorkorragorik [...]. ES 399. Gizonak bere egitez eta naturalezaz du iakiteko gutizia. Ch I 2, 1 (SP sorkuraz, Mst natüralki, Ol berenez, Leon izatez). --Kristinauak Jangoikoaen semeak dira? --Bai Jauna, adopzinoez eta graziaz, baia ez naturalezaz. Oe 53s. Gizona txarra edo dongia bada ezta onelakua berez edo naturalezaz, ezpada bere guraz edo borondatez. Astar II 97. Naturalezaz kasta gogorrak / ta gañera umetsuak. Tx B II 65. Naturalezaz banun / alako azala. Insausti 139.
    azpisarrera-2
    NATURALEZAZ GAINEKO, NATURALEZAZ GAINETIKO, NATURALEZAZ goragoko. Sobrenatural.
    Ez gauza naturazkoez eta lurrekoez bainan bai naturalezaz goragokoez tratatzen duena. ES 144. Beste birtute batzuek dira naturalezaz gañekoak, fedearen argiarekin ezagutzen diranak. Gco II 82 (8 naturalezaz gañetikoa). Birtute naturalezaz gañetiko bat. Astar II 11. Itxaromen edo esperanzia dala doe naturaleziaz gañetiko bat. Ib. 12. Jaungoikoaren egitade miragarrizko ta naturaleziaz gañetikoaz. CatBus 15. Bada hemen zerbeit naturalezaz goragoko. Lap 331 (V 151). Karitatea da naturalezaz goragoko berthute bat. CatJauf 92. Grazia hori naturalezaz goragoko argi bat da. Leon Imit III 54, 12 (54, 8; SP naturaleza gaineko, Ch naturaz goragoko).
    azpisarrera-3
    NATURALEZAZKO (SP, sin trad.). Natural.
    Naturalezazko amudioak. SP Phil ẽ, 3v (He XI amodio naturalak ). Fedeak irakhasten darokun xede batetik heldu zaikuna, eta ez naturalezazko mobimendutik edo xedetik heldu dena. CatLav 279. (V 139) Lotubak askatutia, tristiak poza ta pobriak bizigarrija gura izatia geurezkua da, naturalezazkua da. fB Ic II 257.
    v. tbn. Gco I 414.

    naturaleza

    naturaleza
    << nasai 0 / 0 nekatu >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper