OEH - Bilaketa

396 emaitza hagitz bilaketarentzat

Sarrera buruan (6)


Sarrera osoan (390)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
fundamentu.
sense-1
1. (Chaho), fundament, fondament.
Fundamento, base, cimiento, apoyo. v. oinarri, fundamen.
Irudi du fundament gabe bere etxea lur gainean edifikatu duen gizona. Lc 6, 49 (He, TB zimendurik, Dv asenturik, IBk, BiblE oinarririk). Apostoluén eta profetén fundament gainean edifikatuak. Eph 2, 20. Donzella eder juzgaetako / asko bear da gauzarik, / onestidade parebagea / fundamentutzat arturik. Lazarraga A23, 1195v. Zuen habitantek erraten tuzten aitzakiak hagitz gaiztoak dire, blasmagarriak, eta geiago erran dezagun fondament xumekoak. CartUrruñ 134. Baldin sospetxa egiteko arkitzen baliz fundamenturen bat. OA 170. Fedea da geure Erlijiñoaen eta salbaziñoaen fundamentu ta zimentu prinzipala. Oe 32. Deitzen diegu birtute kardinalak zeren diran beste birtuteen fundamentuak. Gco II 83. Onelako sospetxa fundamentu bagia. Astar II 176.
v. tbn. Cap 107. Tt Arima 2. Fundament: Gç 118. UskLiB 143. Elsb Fram 105.
azpiadiera-1.1
"Axioma, printzipioa, ethórkia, fundamenta, fundamentua " Urt III 233.
sense-2
2. (G-azp), pulamentu (G-azp), fulamentu, fuldamentu . Fundamento, formalidad, sensatez, seriedad. "pulamentu/fundamentu, pertsonez mintzatuz, ganora, funtsa. Izango zan poza, pulamentua ta alkarri laguntzia" ZestErret. Cf. funts (3). Tr. Documentado, al igual que fundamentuz(ko) , en textos meridionales, sobre todo de bertsolaris.
Ekusten dugu otoitzak eta debozi onak uzten dituen merkataria edo fundamentu gutirekin oriek egiten dituena. Mb IArg 374. Gizon orretxek badu / fundamentuba. Ud 72. Amaika aldiz egun-sentiyan / dago etxera sartuba; / sasoi ortako mutillarentzat / ori da fundamentuba. JanEd II 86. Aizkoran ere mutilla ori ez da / pulamenturik gabia. EusJok II 156. Itxurez gaztanbera, lurrez fundamentu. (B) "Trazas de fino, pero los hechos no responden" . Inza Eusk 1928, 232. Orrek eztik atxia-matxiak baño fundamentu geiago. ' Oso kaskariña duk' . (AN-araq) Inza NaEsZarr 78. Neke gogor ta une garratzak / baditun menderatuak, / bejoandiñela, arreba maite, / ik ditun puldamentuak. MMant 161. Gu Beasain aldeko mendietan ibilli gaituk, eta ez diat fulamenturik ikusten. Alkain 43. Pulamentu geiagorik etzeukan on egiteko; txarrerako bai noski. Ataño Auspoa 192, 109. Sarjentoaren pulamentu txatxuagatik utsik etorri giñan. AZink 113.
v. tbn. AzpPr 104. Uzt Auspoa 22, 142. Fuldamentu: Auspoa 39, 36. Pulamentu: Alz Bern 69. Tx B I 234.
azpiadiera-2.1
(Como segundo miembro de compuestos).
Nere arreba, etxean lan pulamenturik egin gabea. Ataño TxanKan 124. Bost egun auetan, zer lo-pulamentu egin detala uste dezu? Ataño Auspoa 192, 152.
azpisarrera-1
FUNDAMENTUA EGIN. Hacer algo de funamento, provechoso.
Ea, bada, kaminero-etxe artara joan eta fulamentua egiten deken. Alkain 129.
azpisarrera-2
FUNDAMENTUZ (Chaho), PULAMENTUZ. a) Con fundamento, seriedad; debidamente.
Bertso bi paratzeko / artu dut ordena: / politak fundamentuz, / alik laisterrena. Noe 40. Biyotzetik eskatu / berai pulamentuz / gorde gaitzala bere / bendiziyo santuz. Ud 95. Bertso berri batzuek / nai ditut paratu, / pulamentuz esanaz / gaur zer dan pasatu. Ag G 107. Seigarrenian zerbait itzegin / nai nuke pulamentuz, / garbiyak izan gaitezen itzez / obraz eta pensamentuz. Auspoa 49-50, 172. Etxeko maiorazkua / nintzan tokamentuz, / baldin serbitu banu / aita pulamentuz. Tx B 34 (35 pundamentuz, sg. otra versión). Ori da pulamentuz jarduntzia. Alz Burr 17. Bai pulamentuz itzegin ere. Makiña bat txalo jo genion. JAzpiroz 50.
v. tbn. Pulamentuz: Basarri 97. Olea 131.
b) Con motivo.
Kanta bai, et arrantza, / bazen fundamentuz... / Etxeko astoa ere / zegoan kontentuz. NafEKZ 92. Pena artua nago / baita fundamentuz. Yanzi 90.
azpisarrera-3
FUNDAMENTUZKO, PULAMENTUZKO (Adnom.). De fundamento, como es debido.
Otoitz eta debozi fundamentuzkorik beinzat egiten ez dituen andre neska, ispillu ta apainket ta erakeri dela. Mb IArg I 374. Morroi bat artuko det / pulamentuzkua. Tx B II 101. Lenago ere zuk olakuak / badizkirazu esanak, / oso arrazoi fundamentuzko / sendo dituzu emanak. (In Uzt Noiz 117 ). Iñork ere etzigun aztarren fulamentuzkorik ematen. Alkain 70.
fundamentu
<< frogantza 0 / 0 gabe >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper