Harremana

    OEH - Bilaketa

    102 emaitza hagin bilaketarentzat

    Sarrera buruan (58)


    Sarrera osoan (44)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    judizio.
    tradizioa
    Tr. Entre los labortanos y bajo-navarros se documenta la forma judizio, que aparece tbn. en unos pocos textos vizcaínos y en uno alto-navarro. Entre los suletinos hallamos jüdizio en Maister y jüdizione en UskLiB e Inchauspe. Al Sur juizio es prácticamente general. En DFrec hay 31 ejs. de juizio y 13 de judizio, todos ellos meridionales.
    sense-1
    1. (Izt (y-)), juizio (V-gip ap. Elexp Berg ; Lar).
    Entendimiento, juicio. "Juicio, facultad intelectual" Lar. " Eztakitt noiz etorri bia jatzun juiziua " Elexp Berg.
    Juizio gitxizkoa da geiaena. fJZ 98. Juizio eta sentido onean dagon bitartean. Ber Doc 161r. Juizioa galdu eban. Cap 101. Zuen juizioa non da? Cb EBO 17. Juizio duenaréna. LE Ong 77v. Juizijo ta karidade andiko Inglaterrako kanziller nausijak. fB Ic II 203. Ez dakit nun nekan juiziyua. Bil 80. Askok esan du neregatikan / juiziorik bai al du? Tx B I 217. Juiziorik berez ez dunak / orlako ibillerak zetik. MendaroTx 111. Buruko juizioa azpikoz-gora jarri diotela. Berron Kijote 71.
    v. tbn. Juizio: Gamiz 204. Gco II 59. JJMg BasEsc 207. JanEd I 23. Sor AuOst 78. Iraola 139. EusJok 23. Auspoa 39, 75.
    sense-2
    2. (Añ, H), juizio (V-gip ap. Elexp Berg ; Lcc, Lar, Añ, Izt, H), judizione (jü- Gèze, Foix ap. Lh.), juzo (V ap. A ) Juicio (sin más especificaciones, suele referirse al Juicio Final). "(El día del) Juicio, juizioko eguna" Lar (v. tbn. Añ). "Jugement dernier" Lh. v. jujamendu.
    Egundano ezta izan, ez izanen iagoitik / iudizio hain handirik ezetare borthitzik. E 53. Josafaten baturen gara judizion elkarreki. Amendux 14. Ninivako gizonak iaikiren dirade iudizioan nazione hunekin, eta kondemnaturen dute haur. Lç Mt 12, 41 (He, TB, Dv jujamendu, Ur, Echn, Samper juizio, Ip jüdizione; Ol, Ker, IBk, IBe auzi). Nik zuri eman bear dizudan kontua juizioan. Ber Trat 89r. Eta iudizioraño illkhiko etzarena. EZ Man II 88. Heriotzea, iudizioa, ifernua, parabisua. Harb 35. Iudizioko egunean. Cap 33. Iudizio partikularrean. Hm 229. Azken iudizionian izanen den iuiamendu jenerala. Tt Onsa 35. Juizioko egunean. Arz 36. Egiaz azken iudizioan etzaiku galdegiñen zer irakurri dugun. Ch I 3, 5 (Mst jüdizio; SP iuieamendu). Azken yudizioko egunean. Lg II 204. Juizio edo kontu-artze hau noiz izango dan. Ub 137. Judizio aurreko ikusgarriak. Añ EL1 38. Orren juizio jústoes beldúr. LE Ong 84v. Zein izugarria izango dan juizio au bekatariarentzat. AA III 457. Azken jüdizioneko kantika. UskLiB 216. Juizijoko egunian. Ur MarIl 37. Bera juiziora deitzera joan ziran. Arr May 166. Oro jakinen dira / azken judizioz. Etcham 210. Epaiketa (juizioa). Ir YKBiz 64. Judizio honetako azken epaiarekin. Arti Tobera 273. Tronpeta soiñu aiek azken juiziokoak ziruditen. Ugalde Iltz 13. Bada beti hemen juizio-zain dagoen jende berririk. MEIG IX 99.
    v. tbn. Mat 34. Ax 586 (V 376). Brtc 261. CatLlo 28. Jaur 137. CatBus 54. Dv LEd 270. Barb Sup 121. Juizio: VJ 8. Zubia 152. SermAN 7. Cb Eg II 196. Oe 30. Mg CO 284. Añ LoraS 24. Gco I 415. fB Ic I 16. JJMg BasEsc 68. CatB 73. It Fab 262. Lard 380. Legaz 54. Xe 382. PE 24. Ud 110. Bv AsL 138. Ag Serm 365. Itz Azald 37. CatUlz 47. Iraola 59. A Ardi 84. Inza Azalp 95. Tx B I 81. Yanzi 60. LuzKant 105. Gand Eusk 1956, 220 (V-gip). Izeta DirG 92. JAzpiroz 110. Ayesta 104.
    sense-3
    3. Juicio, opinión. Cf. infra JUIZIOAN, JUIZIO EGIN.
    Ea edugi dabeenz iuizio gestorik laguneen honreen kontra. Cap 111. Egin ote deban inoren kontra juizio temerariorik. OA 168. Ez egitea proximoaren kontra juizio gaiztorik. Iraz 32. Bada, ene kristauak, zer juizio zuezaz egin aldagiket adiunta onetan? Lar SermAzc 56. Etorri jatan juizijo dongia. Mg CO 181. Gogorazio oek ez dira juizioak sinistea eman artean. AA II 210. Onengatik Bixentaren juizio txarra egiten badezu. JAIraz Bizia 117.
    v. tbn. Juizio: Oe 114. Gco II 16. Astar II 178. CatUlz 33.
    azpiadiera-3.1
    Criterio.
    Jakinsuagoaren iritzi edo juiziora jarri nai ez izatea. Gco II 23.
    sense-4
    4. Terreno. "Juizioa, terrenoai esaten diete Errenderi ta Astigarraga aldean" 123-124-125, 40n.
    Bordaxarrek gaurkuan / esango'izkik ederrak: / juiziyua artuko dik / ote eta larrak. Auspoa 123-124-125, 40.
    azpisarrera-1
    JUIZIOAN.
    a) (Precedido de gen.). A juicio de, en opinión de.
    Prudentearen juizioan. El 79. Gizon diskretoen juizioan. Iraz 34. Nezesidadeak grabe direnean, gizon diskrezio dutenen juizioan. CatAe 50 (CatR 51 urdupenian).
    v. tbn. CatSal 51. b) Prudentemente.
    Kontuz ibilli arren / eta juiziyuan, / iñor aberasten ez / da ofiziyuan. Bil 151.
    azpisarrera-2
    JUIZIOAN JANTZI. Estar en sus cabales.
    Ezaueran sartua nago, / juiziyuan jantziya. Auspoa 123-4-5, 335.
    azpisarrera-3
    JUIZIOAN SARTU. Entrar en razón; (trans.) hacer entrar en razón.
    Konbeni dira buru ariñak / juiziyuan sartzeko. PE 60. Eskarmentuba ikustiak bat / juiziyuan sartzen du. Tx B I 101.
    v. tbn. Ud 98. EusJok II 89. AzpPr 77. Noe 94.
    azpisarrerakoSense-3.1
    Hacerse sensato, madurar.
    Sei urte ta erdi kunplitu zaizka, / oraindik [animaliya] ezta zartuba, / indarrak egiñ baño lenago / juiziyuan sartuba. EusJok II 89. Izeba, neri ez dit inportik / naiz izan erdi zartua, / gazte txorua baño obe det / juiziyuan sartua. Tx B II 44. Juan Kruz ni baño zortzi bat urtez zarragoa baizan, ordurako ondo juizioan sartua, bera genin gure salleko buru. Ataño TxanKan 97.
    azpisarrerakoSense-3.2
    (Con adj.).
    Juizio betian / egunen batian / nekez bada ere danok / sartu gaitian. Auspoa 86-87, 84.
    azpisarrera-4
    JUIZIOA SARTU. Hacerse sensato. "Len etzan alakua baiña juiziua sartu zotsenetik ziero txakurtuta dago" Elexp Berg (s.v. txakurtu).
    azpisarrera-5
    JUIZIO EGIN. Juzgar, considerar. " Juizio egin, conjeturar" VP 48v.
    Juizijo egiteko bera dan modukua dala bestia bere. Astar II 180.
    azpisarrera-6
    JUDIZIOKO HAGIN. Muela del jucio.
    Juizioko agiña neukala enkistatua. JAzpiroz 179.
    azpisarrera-7
    JUIZIO OSOAN. En su sano juicio.
    Neregan ta juizio osoan beti nagoela. Cb Eg II 90.
    azpisarrera-8
    JUDIZIOZ.
    azpisarrerakoSense-8.1
    a) Judicialmente.
    Iudizioz punitu izateko digne datela. Lç Mt 5, 22 (TB juiamenduari zordun, Ur esertokiko epaiaren obendun, Dv jujamenduaren jasankizun, Ol auzitegian ogendun).
    azpisarrerakoSense-8.2
    b) " Juizioz, cuerdamente" VP 48r.
    azpisarrera-9
    JUIZIOZKO ( VP 49v, Lar, Añ). Juicioso. "(Hombre de buen) juicio" Lar y Añ.
    Juiziozko kristauak. Cb Eg III 220. Juizijozko erakusla guztiak. fB Olg 17. Aita Cadizen karta juizijozkua. Ib. 120. Ze mutill juiziozkok gura izan lei bere esposatzat. JJMg BasEsc 123.

    judizio

    judizio
    << jalgitzaile 0 / 0 1 kondo >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper