OEH - Bilaketa

191 emaitza haga bilaketarentzat

Sarrera buruan (43)


Sarrera osoan (148)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
lukainka.
etimologikoa
Etim. De lat. lucanica .
sense-1
1. (V, G, AN, L, BN-baig, R; Mic 7v, VP 53v, Lar, , Dv, H; -ukha- S; SP, Urt III 389, Ht VocGr 421, Arch VocGr, Gèze, H), lukaika (G-nav; A), lukarika (Sal; Lcc), lukinka (V-ple-arr), lunkaika, lunkainka Ref.: A (lukaika, lukarika, lukinka); Lrq (lükhainka); Arin AEF 1960, 77; Iz ArOñ , Als (lukainkí), To; Etxba Eib ; Satr CEEN 1969, 170; Elexp Berg.
Longaniza. "Saucisse" SP, Ht VocGr, Arch VocGr, Gèze y H. "El chorizo de inferior calidad pero más grueso, hecho con pulmones, etc." Iz ArOñ. Tr. Documentado en la tradición meridional. En DFrec hay 8 ejs. de lukainka .
Ugazabari artuta nator isilik lukainkea. Acto 418. Lukainka-solomuakaz egingo dogu koipatsu. Mg PAb 104. Bera dator solomo eta / lukainkaz beterik. Izt Po 49. Lukaikak eta txorizoak. It Fab 36 (37 lukainka). Xauxixak edo lukhainkak. ECocin 56. Jatxi zazu goiko aga orretatik lukainka on bat. Zab Gabon 44. Artua ta lukainkia. A BGuzur 148. Lunkaika, arrautza, egaztiak eta arraña. Echta Jos 19. Bear ebezan urdai, lunkainka ta koipe zuzentzeko. Ib. 309. Kana ta erdi lukainka. Ag G 349. Emaztiak astendra txistorrak, lukarikak eta odolkiak egitra. Garral EEs 1920, 29. Lukainkak egiteko saldu itzatzu [astoak] . Muj PAm 59. Lukainka koipatu zanean. Or Tormes 27. Bertan prejitzen zuten ainbat kana lukainka. Anab Don 33. Lukainka errea. TAg Uzt 204. Urte guziko lukainka-ametsak / orduan amaitu zirian danak. BEnb NereA 48 (cf. AMETSETAKO LUKAINKA). Ez lukainka ta ez mutur. (G-goi) 'Dana nai, ta guzia galdu egiten, geiegikeriak' . Inza EsZarr 157. Lukainka gorriak ugari. NEtx LBB 368. Artzen ditugu urdaiazpiko, / lukainka eta arraultzak. Insausti 321.
v. tbn. Sor Bar 64. Iraola Kontu 20. Azc PB 63. Alz STFer 121. Moc Damu 31. Arruti EEs 1913, 201. Tx B 89. Enb 170. Lek EunD 42. Munita 71. Etxde JJ 28. Erkiag Arran 120. Bilbao IpuiB 94. Akes Ipiñ 20. Ugalde Iltz 45. And AUzta 140. Osk Kurl 92. BasoM 49. Gerrika 100. Lukaika: VMg 12. Lukinka: GAlm 1946, 38.
azpiadiera-1.1
" Dana nai ta ez lukainka ez mutur gelditu, querer todo y quedarse frustado (G)" A EY III 342.
azpiadiera-1.2
(Usado metafóricamente o en comparaciones, ref. a cosas largas).
Itzez laburtxoak gerala, baña... egitez, ordea?... egitez lukaika baño luzeagoak! Ldi IL 104. Lukaika polita [aldapa], zazpireun neurkin gora egin bear baitira... Ib. 47.
sense-2
2. Necio, cretino.
Jan bazuben lukainka / bakarrikan dena, / etzan mutill lukainka / ura jan zubena. Iraola Kontu 21. Eztakizu lukainkez betia dagola mundua? Iraola 45. --Ebanjelioa izango dek. --Obea. --Ago ixillik, lukainka. Ag G 225. Isturiante lukainka xamar batek irabazi zuen, eztakigu nola, goi malla bat. EgutTo 4-9-1920 (ap. DRA ). "Hire espantuekin edertzen gaituk segurki [...] aphezak, haizen bezalako lukaink...". Hitz hori bururatu gabe, berritz krak gelditzen da. Zerb Ipuinak 665.
sense-3
3. "(V-gip, pop.), mentira, bola (pop.). Orrek sartu jeuskuk lukainkea! " A.
azpisarrera-1
AMETSETAKO LUKAINKA. "Ametsetako lukhainka, la saucisse du rêve, espoir chimérique" Dv. "Orizu, ametsetako lukainka, se exclama cuando alguien habla de algo que pasó a la historia. (Darric)" DRA.
Egiazko ametsetako lukainka! Zerb Artho 673. Senar-emazteen arteko mamiya, beren zintzotasuna ta alkarganako maitasuna da. --Bai; ta mami ori berriz ametsetako lukainka besterik ez. Alz Burr 14.
azpisarrera-2
ASTO-LUKAINKA. Necio, majadero.
Au buruko miña jarri nau golpiarekin asto lukainka orrek! Sor AKaik 120. Ixilik ago, asto-lukainka, eta esan nazak: garbitu al dituk sartagiyak? Sor AuOst 69.
azpisarrera-3
LUKAINKA-ADAR (V-ger-arr-oroz-m ap. A). Trozo de longaniza. v. LUKAINKA-MUTUR.
Ondo etorriko jakoz lukainka adar bi. Mg PAb 70.
azpisarrera-4
LUKAINKA-HAGA. "(Lc, BNc, Sc), palos de los cuales se cuelgan las longanizas" A.
azpisarrera-5
LUKAINKA-EGILE. "Botularius, lukhainkegillea" Urt III 389.
azpisarrera-6
LUKAINKA-GAI. "Magra, lukaika gaie (G-goi)" Arin AEF 1960, 77.
azpisarrera-7
LUKAINKA-MUTUR (V-gip, G-azp-to, AN, BN-baig; -mustur V, AN). Ref.: A (lukainka-mustur, mutur, mustur). Trozo de longaniza. Cf. supra proverbio recogido por Inza.
Lukainka mutur bana jan. Apaol 42. Urdai zatia, ta lukainka muturra ere bai. Ag G 33. Ogi ta lukainka-mutur ta gaztae-zatija. Kk Ab I 65. Ikusi nuenean nik zure sudurra, / iruditu zitzaidan, maitea, lukainka-muturra. (G-azp). A CPV 697. Merke lukainka-muturra ta ogi / txuriya biguña. MendaroTx 447. Odolki ta lukainka muturrak nahasian. Etxde JJ 53. Arra bete luzeko lukainka-muturrak tartean zitun arrautza-tortilla. Ataño TxanKan 157.
v. tbn. Iraola Kontu 20. Arruti EEs 1913, 201. Lab EEguna 62. Or Eus 55. Munita 70. NEtx LBB 313.
azpisarrerakoSense-7.1
( l.-muttur, con palat. expresiva).
Nire lukainka-muttur txikitu-bagakoak batean urten eben nire abotik. Or Tormes 29.
azpisarrera-8
LUKAINKA-MUTURTXO. Dim. de lukainka-mutur.
Ama, erre beit lukainka muturtxo bat. Ag G 131. Bai, ta lukainka muturtxu bat be imiñiko dautzut. Kk Ab I 64.
azpisarrera-9
LUKAINKA-SALTZAILE. "Botularius, [...] lukainka saltzaillea" Urt III 389.
azpisarrera-10
LUKAINKA-TXISTOR (-txiztor G-bet ap. A). Trozo de longaniza.
azpisarrera-11
LUKAINKA-UZTARRI (S; Foix ap. Lh; -buztarri L-ain, Sal). Ref.: A (buztarri), Lrq. "Chorizo entero" A. "Saucisse entière" Lh y Lrq.
Nik hartüko diat urdazpi bat, laur edo bost tripot, hirur lükhainka üztarri, bi andoilla plek. Eskual 18-3-1910, 4.
azpisarrera-12
LUKAINKA-ZATI. Trozo de longaniza.
Lukainka-zati bat emon eustan erretzeko. Or Tormes 27.
v. tbn. Bilbao IpuiB 204. Osk Kurl 104.
azpisarrera-13
LUKAINKA-ZIZTER, LUKAINKA-XIXTER. "Lukainka-zizter, casco de longaniza" A (s.v. zizter).
Arrultze moleta bat xingar gorriarekin edo berdin bi lukainka xixterrekin. Etchebarne 45.
lukainka
<< LOR-HAGA 0 / 0 MASTA-HAGA >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper