(V-gip), konbeni izan (V-gip; Urt V 456, Lar, Añ), gomeni izan, gonbeni izan Ref.: Etxba Eib (komeni, konbeni); Elexp Berg (komeni) .
(Intrans., uni- o bipersonal). Convenir, ser conveniente, ser adecuado. "Conviene que se haga, konbeni da, [...] egin dedin " Lar. "Convenir, importar" Lar, Añ. " Saill oni komeni jako zimaur apur bat " Etxba Eib. AxN explica konpli (311) por konbeni. Tr. Documentado desde principios del s. XVII; su uso disminuye durante la primera mitad del XX. La forma konbeni, la más usual hasta finales del s. XIX (y única al Sur hasta aprox. 1850), ve disminuir su frecuencia desde principios del s. XX y apenas se encuentra en la segunda mitad de éste. Hay gomeni sólo en Goñi y Larzabal (Senper 22). Con compl. en destinativo se encuentra en Maister (I 19, 3), en Etchahun, en unos versos septentrionales del s. XIX (in Michel LPB 422), Xenpelar (313), Arrese Beitia, Txirrita (B 81) y Gerrikagoitia (199). Para el futuro, además de la forma habitual komeniko, hay komeni izanen en Xarlem (103). En DFrec hay 57 ejs. de komeni y 4 de konbeni, todos ellos meridionales. Hay tbn. 20 ejs. de komenigarri .
Guk bear duguna eta konbeni zaiguna. Ber Trat 41r. Konbeni den baiño geiago. Ib. 110r. Konbeni da han barrena har dezan sentenzia. EZ Man I 48. Pausuan edo berze konbeni den lekutan. CartUrruñ 136. [Eritarzun] heier komeni zaizkoten erremedio miragarriak. Mong 586. Bat-bederari emaiten dio konbeni zaikana. ES 142. Asko konbeniko litzaio jakitea. OA 98. Ezkutaria, konbeni bada, esan egizu: nor zara? Acto 357. Eta gero dugu lizenzia eskatzeko konbeni delaik gañerako gauzak. SermAN 3r. Guziak zilhegi zaizkit, ordean guziak ez dire konbeni. He 1 Cor 10, 22. Hartakoz konbeni dela jüjatzen dit lehen beno lehen izan dadin inprimatia. Mst XIV. Zuri zer konbeniago zatzun. Cb Eg II 159. Jesusek ez du inoratzen zer zaien konbeni. Mih 47. Ez bazaitzu komeni mirakulu hori. Iraultza 94. Bakotxari imini eutsan konbeni edo ondo etorkon izena. Mg PAb 184. Konbeni bajatzuez prestaera oneek. Añ LoraS 60. Gorputzari, konbeni bazaio, osasuna ematea. AA I 541. Guk baño obéki dáki zer zaigun konbéni. LE Ong 45v. Ezen konbeni zen hark [...] konsekra zezan heien salbamenduaren prinzea pairakuntzez. TB He 2, 10 (Lç konbenable zen ). Komeni laiteke zenbeit edifikazionezko hitz ere erran dezan. JesBih 433. Ene ustez ikhastia ororen komeni da. Etch 668. Erri bakoitzean ikusi bear da zer abere mot konbeni dan. It Dial 72 (Ur adjutuba izan, Dv on izan, Ip sori izan). Ya komentu bat zait espostzat komeni. Gy 266. Nik diodana zuk egizu; bada ala komeni da. Lard 372. Juanatxu zala beretzat konbeni. AB AmaE 279. Bere borondate ustelak daukala araude edo erreglatzat norberari konbeni zaiona bakarrik. Ag Serm 197. Izan deila komeni dena. Mdg 121. Aurra an sendatzea gomeniko etzela. Goñi 52. Baña ez da konbeni / disputan astia. Urruz Zer 84. Erran dugun manera / ez dela komeni. Etcham 180 (244 konbeni). Gonbeni dan martxetan / aurrera segitu. Yanzi 124. Odol-hustu bat komeni zaio / gibel-aldeko zaiñetik. Or Eus 143. Arazuok berberak erabiltea ez yakon komeni. Erkiag Arran 88. Neska hori, andretzat, etzaik komeni. Arti Ipuin 77. Emakume abotsa komeni da Izlari onen esanetarako. NEtx LBB 164. Komeni bada, solegi diten, Jainkoa, zerbait egizu! Xa Odol 218. Ezkontzie konbeni zala esan eutsen. Gerrika 56 (ib. 99 komeni). Berari komeni zaiona edo iruditzen zaiona egin. Albeniz 236. Komeni da, oso komeni ere, euskaldun guztiok jakin eta zabal ditzagun. MEIG I 120.
v. tbn. Xarlem 686. MarIl 13. Jaur 146. Bordel 82. Bil 81. CatS 91. Sor Bar 37. Xe 313 (178 konbeni). PE 31 (20 konbeni). Ud 64. EusJok II 130. Arrantz 90. JanEd I 22. AzpPr 44. Moc Damu 29. Iraola 125. Ill Testim 21. IArt Itzald II 59. EusJok 103. JanEd II 84. Tx B 81. Lek EunD 36. Lf Murtuts 19. Etxde JJ 250. Mde Pr 41. SM Zirik 81. Basarri 166. Osk Kurl 154. Vill Jaink 155. Salav 67. Alzola Atalak 91. Lab SuEm 172. Uzt Sas 205 (LEG I 316 kobeni). Mattin 117. Berron Kijote 137. Alkain 20. Ataño TxanKan 239. BAyerbe 157. Konbeni: CatLav 327 (V 161). El 84. Iraz 40. FLV 1989, 104 (Munarriz, s. XVIII). IntzOnd 131. Mercy 28. CatLan 72. Brtc 235. Zuzaeta 60. Egiat 261. Gco I 472. FrantzeB I 45. fB Ic III 277. JJMg BasEsc 215. Astar II 290. CatB 60. CatLuz 24. UskLiB 97. Bordel 42. In Michel LPB 422. Ur Dial 73. LuzKant 56. Arr GB 20. CatAe 58. CatSal 59. CatR 59. ChantP 372. Legaz 46. Noe 30. JanEd I 14. EusJok I 60. Apaol 57. AzpPr 87. CatUlz 47. EusJok 133. Ox 116. MendaroTx 437.