OEH - Bilaketa

231 emaitza haboro bilaketarentzat

Sarrera buruan (11)


Sarrera osoan (220)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 gibeldu.
tradizioa
Tr. Documentado en textos suletinos (siempre gibeltü ) y en Duvoisin y Etchamendy (gibeldu ).
sense-1
1. (L-sar, Sal), gibeltu (S, R; Arch VocGr (gibeltzea), Gèze, Dv (S), H), bigeltu (A Apend) Ref.: A (gibeldu, gibeltu); Lrq /gibelce/. v. gibelatu .
Retroceder; apartarse. "Reculer" Arch VocGr, Gèze, Lrq. "Atrasarse" A. v. gibelatu.
Hel-helez egon naizenean / etzitzauzte hurbiltu, ez heltu / aitzitik zitzauzte gibeltu. O Po 48. Edo erakharriko beitüie salbamentüko bidiala zonbait herratü edo gibeltü lizatianetarik. Mercy 8. Zonbait aldiz ere uste ezkünian eskazak desgaiñturik gihaur girade gibeltzen ta hügüiña zereikü heltzen. Egiat 223. Zure kofesorak ikhus dezan berthütian aitzinatü ala gibeltü zirenez. UskLiB 80. Jesüsek erran zerenian: ni niz, gibeltü ziren, eta erori lürrialat. "Abierunt retrorsum" . EvS Io 18, 6 (Lç gibelerat zitezen ). Goihenetx ahalketürik gibeltü zen. Const 41. Ihiztari jauna zen / jauzian gibeldu / eta urzoa aldiz / airian partitu. Etcham 169.
azpiadiera-1.1
(Tras un sintagma nominal en caso abl. como compl.).Alejarse de, apartarse de.
Lehen kristiak gibeltü zirenian korpitz saintiaren egün oroz errezebitzetik. Bp I 118. Gibel zite zihauren boronthatetik. Mst III 12, 4 (SP itzul zaite). Ene Jinkua, etzitiala niganik hürrünt, eta zure koleran, etztiala zure zerbütxariaganik gibelt. Ib. 48,5. Hentako azkentzia lotsagarri izanen da, bere sendimentü hartütik gibeltü nahi ezpadira. Ib. 7,3. Ohoria delakoz Izairiaren dohaiña, gaitzetik da gibeltzen ta honkiala hüillentzen gogomenetan. Egiat 261. Etzen [Phazeia] gibeldu Nabathen seme Jeroboamen bekhatuetarik. "Non recessit" . Dv 4 Reg 15, 24.
sense-2
2. (Con un sust. vbal. en caso ablativo como compl.).Impedir (hacer algo).
Zuñek sorthatzen, eta gibeltzen beitie ezpiritiaren [...] libertatian sar erazitzetik. Mst III 26, 2. Zer diozu aita eta amez zuñek bere haurrak apheztetik gibeltzen beitütie? CatS 92. Ene bekhatiek lotsatzen nizie eta zure ganat hüillantzetik gibeltzen. Ip Hil 237.
azpiadiera-2.1
(Con un sintagma nominal en caso ablativo como comp.).Alejar, apartar.
Gihauren amurio propiak ezinago gibeltzen gitiala, huntarzün ororen gañetik denaganik. Mst III 27, tí. Bihotza gastatzen deikü eta huntarzün ezinago handitik gibeltzen gütü. Ib. 42, 2 (SP gibelatzen, Ch hastantzen ). Behar gira orano begiratü Jinkuaren zerbütxütik gibeltzen gütien beste oküpazionetarik. CatS 46.
azpiadiera-2.1.1
Librar, preservar.
Jente güzien gaitz bardinetik haren begiratüz eta bere graziaz aitzindanik Adamen bekhatiaren khozütik gibeltüz. Bp II 92.
azpiadiera-2.2
(Sin complemento explícito en ablativo).
Amorekatik üskaraz onsa ezin mintzatziaren penak gibel etzitzen [parropiakoak], ez herabezti. Bp I 20.
sense-3
3. Tardar, retrasarse.
Noiz ere gibeltzen baita haboro gure arrakestaren enzutera, ordian hobeki augmentaten diala gure meritia. "Tardat" . Tt Arima 40.
sense-4
4. Evitar.
Bena ezin gibeltü ahal ükhen zian bestetzaz zunbait aldiz, ez jüjatü, edo mesperetxatü izatia. Mst III 36, 2.
azpiadiera-4.1
(Con aux. trans. tripersonal).Evitar (algo a alguien).
Gibeltzen deikü ifernia. UNLilia 18.
sense-5
5. gibeltu (VocS, Gèze). Echar hacia atrás. "Rebrousser" VocS. "Retrousser" Gèze.
sense-6
6. "(G-to), esconderse" A.
sense-7
7. (B), gieldu (B).
"Atrasar. Erleju unek gibelazten du [...] gibeltzen du [...] gieltzen du. Baztanen hiruak erabiltzen badira ere, gehienek gibelatu erraten dute" Izeta BHizt. .
gibeldu
<< gehiago 0 / 0 gisa >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper