OEH - Bilaketa
85 emaitza habe bilaketarentzat
Sarrera buruan (19)
- 1 habe
- 2 habe
- ATE-HABE (1 ate)
- GOI-HABE (1 goi)
- GURUTZE-HABE (gurutze)
- HABE-BITARTE (1 habe)
- HABE BIZI (1 habe)
- HABE GOI (1 habe)
- HABE-HARRI (1 habe)
- HABE-MOKOR (mokor)
- HARRI-HABE (harri)
- HAUR-HABE (haur)
- ILAR-HABE (1 ilar)
- KEHEILA-HABE (keheila)
- KERETA-HABE (kereta)
- MAHATS-HABE (mahats)
- MAIRU-HABE (1 mairu)
- MASUSTA-HABE (1 masusta)
- OIN-HABE (oin)
Sarrera osoan (66)
- 1 abar
- apeo
- arbola
- 1 ate
- babes
- bakoitz
- banderari
- biribil
- dilindaka
- 2 ernai
- euli
- ezpalka
- gapirio
- gerri
- 1 goi
- gora
- gotor
- gurutze
- habatu
- habearte
- habetxo
- habia
- 1 haga
- haraitzina
- harri
- harroin
- haur
- hesola
- hosto
- humanitate
- 1 ilar
- izaera
- jabe
- keheila
- kereta
- koluna
- kontseilu
- laidotsu
- lerro
- listafin
- lodiera
- lorio
- mahats
- 1 mairu
- 1 masusta
- masustabe
- mirabe
- mokor
- mokortu
- nerabe
- oin
- panel
- panta
- sendo
- soin
- sostengari
- sostengu
- tantai
- tijera
- 1 trebes
- urkabe
- urkamendi
- 1 zur
- zureria
- 1 zurkaitz
- zutoin
goiburua
sostengu.
sense-1
1.
(BN ap. A
; SP, VocBN
, H),
sustengu (süs- S ap. Lrq
; Arch VocGr, Gèze, Dv, H),
sustengo.
Sostén, apoyo. "Appui, maintien" SP. "Soutien" Gèze, Dv y Lrq. Tr. Propio de la tradición septentrional; tbn. lo usan algunos autores meridionales del s. XX. En DFrec hay 12 ejs., meridionales, de sostengu y 3, septentrionales, de sustengu.
Egiaren habea eta sustengua. Lç 1 Tim 3, 15 (TB sostengua eta koloma; He harroin eta habe, IBk zutoi eta oinarri ). Flako ba-naiz, zu zara sostengua eta indarra. Mat 277. Zu kristau debot guztien / habe eta sustengua. EZ Eliç 361. Lehenbiziko erremedioa eta sostengua da orazinoa. Ax 365 (V 241). [Senhar-emazten] elkharganako sostengua. SP Phil 404. Munduak ere deitzen zaitu / egiaren sustengua. Gç 191. Zu izan behar bidean ene sostengu, zu zara ene etsairik handiena. ES 164. Egun ikharagarri hartakotz, zeiñetan nihork ez baitu izanen begiratzaillerik, sustengurik eta defendatzaillerik. Ch I 24, 1. Nola bere sustengu guziak, erran nahi da, bere indarrak, iharrosiak eta egotziak ikhusten baitditu. He Gudu 52. Etzitiala triste, gizonen süstengiaren ükhen gabez. Mst I 21, 3 (Ol gizamaldarik). [Gizon] hek behar ziren elizaren harroinak edo sustenguak. Lg II 143. Jinkoa izan bedi zure sustengu lehenbizikoa. Mih 72. [Prinze] hek eroriak dire sustengurik gabe. Monho 162. Neska urgulutsua, Mariaren sustengua. Prot 70. Sen Grat prauben süstengia. UskLiB 142. Flakoen sustengua. MarIl 95. Jangoikoak digula gorputzeko sustengo konbeni zaiguna, alaber graziaren sustengo espirituala, eta Sakramentuak arimaindako. CatOrb2 955. Asko tretu eta bertsu, erraten edo eskribatzen dutenaren sustengu edo edergaillu bezala. Gy VII. [Lurra] aren oiñetako sostengua da. Echn Mt 5, 35 (Samper sostenimentua). Artzañik eta süstengürik gabe. CatS IX. Zer indarra eta sustengua bizi huntako nahi-gabe eta atsegabeen jasaiteko! Lap 20 (V 12). Haurrari eta haren amari süstengü baten emaiteko. Ip Hil 64.
( s. XX) Elizak ez du [Charlemagne baino] sustengu hoberik behinere ukhan. Zerb IxtS 102. Jainkoak eta Jainkosak erruz asmatu, gure eginbideen sostenguak izan zitezen amoreakgatik. Vill Jaink 76. Kantuak musika sustengu on bat ere on baitu, araberako tresna ospetsuarekin, huna orgina eder bat egin zutela. Larre ArtzainE 302. Hizkuntz legeen lokarriak eta trabak, airea hegaztiarentzat bezala, sostengu eta laguntza bihur daitezen. MIH 115. Bere iritzien sostengutzat. Ib. 394. Aipamenen ehiztaritza ere ez da egiteko alferra, inork ez baitu deus ezerezetik ateratzen, beti behar izaten baitira gidariak eta sostenguak. MEIG IV 81.
v. tbn. Sustengu: Brtc 125. Xarlem 1266. JesBih 441.
Sostén, apoyo. "Appui, maintien" SP. "Soutien" Gèze, Dv y Lrq. Tr. Propio de la tradición septentrional; tbn. lo usan algunos autores meridionales del s. XX. En DFrec hay 12 ejs., meridionales, de sostengu y 3, septentrionales, de sustengu.
Egiaren habea eta sustengua. Lç 1 Tim 3, 15 (TB sostengua eta koloma; He harroin eta habe, IBk zutoi eta oinarri ). Flako ba-naiz, zu zara sostengua eta indarra. Mat 277. Zu kristau debot guztien / habe eta sustengua. EZ Eliç 361. Lehenbiziko erremedioa eta sostengua da orazinoa. Ax 365 (V 241). [Senhar-emazten] elkharganako sostengua. SP Phil 404. Munduak ere deitzen zaitu / egiaren sustengua. Gç 191. Zu izan behar bidean ene sostengu, zu zara ene etsairik handiena. ES 164. Egun ikharagarri hartakotz, zeiñetan nihork ez baitu izanen begiratzaillerik, sustengurik eta defendatzaillerik. Ch I 24, 1. Nola bere sustengu guziak, erran nahi da, bere indarrak, iharrosiak eta egotziak ikhusten baitditu. He Gudu 52. Etzitiala triste, gizonen süstengiaren ükhen gabez. Mst I 21, 3 (Ol gizamaldarik). [Gizon] hek behar ziren elizaren harroinak edo sustenguak. Lg II 143. Jinkoa izan bedi zure sustengu lehenbizikoa. Mih 72. [Prinze] hek eroriak dire sustengurik gabe. Monho 162. Neska urgulutsua, Mariaren sustengua. Prot 70. Sen Grat prauben süstengia. UskLiB 142. Flakoen sustengua. MarIl 95. Jangoikoak digula gorputzeko sustengo konbeni zaiguna, alaber graziaren sustengo espirituala, eta Sakramentuak arimaindako. CatOrb2 955. Asko tretu eta bertsu, erraten edo eskribatzen dutenaren sustengu edo edergaillu bezala. Gy VII. [Lurra] aren oiñetako sostengua da. Echn Mt 5, 35 (Samper sostenimentua). Artzañik eta süstengürik gabe. CatS IX. Zer indarra eta sustengua bizi huntako nahi-gabe eta atsegabeen jasaiteko! Lap 20 (V 12). Haurrari eta haren amari süstengü baten emaiteko. Ip Hil 64.
( s. XX) Elizak ez du [Charlemagne baino] sustengu hoberik behinere ukhan. Zerb IxtS 102. Jainkoak eta Jainkosak erruz asmatu, gure eginbideen sostenguak izan zitezen amoreakgatik. Vill Jaink 76. Kantuak musika sustengu on bat ere on baitu, araberako tresna ospetsuarekin, huna orgina eder bat egin zutela. Larre ArtzainE 302. Hizkuntz legeen lokarriak eta trabak, airea hegaztiarentzat bezala, sostengu eta laguntza bihur daitezen. MIH 115. Bere iritzien sostengutzat. Ib. 394. Aipamenen ehiztaritza ere ez da egiteko alferra, inork ez baitu deus ezerezetik ateratzen, beti behar izaten baitira gidariak eta sostenguak. MEIG IV 81.
v. tbn. Sustengu: Brtc 125. Xarlem 1266. JesBih 441.
azpiadiera-1.1
Base, fundamento.
Gauza diren gustien fundamenta eta sustengua. Gç 118. --Zergatik deitzen tüzte Kardinalak? --Zeren baitira prinzipalak, eta berze güzien zimendü eta süstengü bezala. CatLan 65. Familia dugu gizarteko bizitzaren oiña eta sostengua. Vill Jaink 156. Bere poesiari darion ondorik gabeko tristura eta etsipena, jatorrizko kulturaren barne-sostenguak galdu dituen herriarena da. Lasa Poem 105. Hizkuntza izan da gure izaeraren habe eta sustengu nagusia. MEIG VIII 119.
Gauza diren gustien fundamenta eta sustengua. Gç 118. --Zergatik deitzen tüzte Kardinalak? --Zeren baitira prinzipalak, eta berze güzien zimendü eta süstengü bezala. CatLan 65. Familia dugu gizarteko bizitzaren oiña eta sostengua. Vill Jaink 156. Bere poesiari darion ondorik gabeko tristura eta etsipena, jatorrizko kulturaren barne-sostenguak galdu dituen herriarena da. Lasa Poem 105. Hizkuntza izan da gure izaeraren habe eta sustengu nagusia. MEIG VIII 119.
azpiadiera-1.2
Puntal, apoyo, objeto que sostiene, en el que se apoya.
"
Sustenguba, [...] tabla pequeña"
Deen I 141.
"Adsita, susténgua, harróña, premagárria, sustengagárria
"
Urt I 240.
"Canteriolus, [...] sustengu xumea
"
Ib.
IV 157.
Zuhaitzen kontra, hek sostengu hartutik, zutik dagoela, bere loa ere egiten du [elefantak] . Ax 181 (V 122). Pordoina, bere sustengubak: 36 beso, 114 beso. (1738). SenperEus 142. Zeren ez baitu [gatheak] hastapeneko sustengurik. Lap 73 (V 37). Ba dakusket orduan / esku gorenak nola zimendu / ain berdin eta galgan / jarri dion lurrari, / sendo eta tink dezan sostengu. Gazt MusIx 123.
Zuhaitzen kontra, hek sostengu hartutik, zutik dagoela, bere loa ere egiten du [elefantak] . Ax 181 (V 122). Pordoina, bere sustengubak: 36 beso, 114 beso. (1738). SenperEus 142. Zeren ez baitu [gatheak] hastapeneko sustengurik. Lap 73 (V 37). Ba dakusket orduan / esku gorenak nola zimendu / ain berdin eta galgan / jarri dion lurrari, / sendo eta tink dezan sostengu. Gazt MusIx 123.
sense-2
2.
(BN-baig ap. Satr VocP
).
Sustento, alimento.
Pensaturik eken gorputzak ere sustengu beartuak kaustuko zirela erran zion [...]: Non billatuko ditugu ogiak ainbertze yendeentzat? ZugSerm 304. Iguzkia! Argia! Beroa! Horra lurreko izaite guzien pitzgailua, sustengua eta geriza. Zub 121.
Sustento, alimento.
Pensaturik eken gorputzak ere sustengu beartuak kaustuko zirela erran zion [...]: Non billatuko ditugu ogiak ainbertze yendeentzat? ZugSerm 304. Iguzkia! Argia! Beroa! Horra lurreko izaite guzien pitzgailua, sustengua eta geriza. Zub 121.
azpisarrera-1
SOSTENGUAN
(Precedido de gen.). En defensa (de), en favor (de), en apoyo (de).
Hek hari dire gure sostenguan, gure etsaien enseiuen kontra. CatLav 451. (V 211) Prest naiz, Jesus maitea, noiz nahi den egia hunen sustenguan ene biziaren ematera. Brtc 69.
Hek hari dire gure sostenguan, gure etsaien enseiuen kontra. CatLav 451. (V 211) Prest naiz, Jesus maitea, noiz nahi den egia hunen sustenguan ene biziaren ematera. Brtc 69.
azpisarrera-2
SUSTENGUTAN
(Precedido de gen.). En apoyo (de), en favor (de).
Aitzitik lehen erran nezake [zure arrozoinamendua] eskuararen sostengutan dakharkezula. ES 99. Salhatüren zitit ene bekhatiak, nihauren kuntre, egiaren süstengütan. Mst III 52, 2. Eta egia horren süstengütan, millia bizi balin banütü, oro eman nitzakezü. UskLiB 105.
Aitzitik lehen erran nezake [zure arrozoinamendua] eskuararen sostengutan dakharkezula. ES 99. Salhatüren zitit ene bekhatiak, nihauren kuntre, egiaren süstengütan. Mst III 52, 2. Eta egia horren süstengütan, millia bizi balin banütü, oro eman nitzakezü. UskLiB 105.
sostengu
-
sostengu....
-
1. (BN ap. A ; SP, VocBN , H), sustengu ...
-
Base, fundamento. Gauza diren gustien fu...
-
Puntal, apoyo, objeto que sostiene, en e...
-
2. (BN-baig ap. Satr VocP ). Sustento, a...
-
SOSTENGUAN (Precedido de gen.). En defen...
-
SUSTENGUTAN (Precedido de gen.). En apoy...
<< sostengari 0 / 0 tantai >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
