Harremana

    OEH - Bilaketa

    5777 emaitza gizon bilaketarentzat

    Sarrera buruan (103)


    Sarrera osoan (500)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    aresti.
    etimologikoa
    Etim. Sin duda emparentado con orast (Lcc); en lugar de un sufijo vasco podría pensarse ventajosamente para el final, en lat. iam, es decir hora est iam : cf. en la Vulgata quia hora est iam nos de somno surgere, Rom 13, 2. El AN, G ia "casi" pronunciado iya , es bisílabo a pesar de proceder del lat. iam (o del rom. ya ).
    sense-1
    (V, G, AN ap. A ; Lar, Añ, Hb, Dv); araisti (O-SPAd); aixti (Dv); aizti (Hb); oraxte ( VocBN ) "Araistia, naguère" O-SPAd 876. "Rato de tiempo", "tiempo que pasó poco ha, poco antes, arestia" Lar y Añ. "Oraxte, époque passée, mais encore peu éloignée, et qui est de la journée même" VocBN. "Espace indeterminé, court espace de temps" Hb (Lh transcribe erróneamente arresti). "Aixtia, le moment avant celui où l'on parle, ou voisin de ce moment" Dv. "Momento" A. v. erasti.
    azpisarrera-1
    ARESTIAN. v. arestian.
    azpisarrera-2
    ARESTI ARTE. Hasta hace poco.
    Zugaitzak osto eze ta orlegiz jantzi dituzte aresti arte billotsik iraundako buru-besoak. Etxde JJ 106.
    azpisarrera-3
    ARESTI BATEAN. Hace un momento. "Aixti batian juan da" (G-bet).
    Quinto batzuekin eta jende piska batekin Genl. Butron aisti batean Donostiara pasa da; gogorra dala diyoe. CartAnd 394.
    azpisarrera-4
    ARESTI EZKERO (Lar, A; aiztioezkero G-goi ap. JMB At ); ARESTIZ GERO ( aixtiz geroz Dv). "Rato ha, ya ha rato, arestiezkero" Lar. "Aixtiz geroz, ou aixtitik hunat, depuis un moment" Dv. "Hace ya rato" A (s.v. arestian). "Aiztioezkero, desde hace poco" JMB At.
    Jesusekin Galileatik etorritako emakume on-piadosa aiek, aresti-ezkero esaten gatozen lanbide oietan guzietan begirik kendu etzuten. Lard 465. Zu orren ederki mintzatzen eta Kereon gureganatuaz datorrela keñuz dirauste oiek, arestiz geroz. Zait Sof 59.
    azpisarrera-5
    ARESTIKO; OIXTIKO ( oixt- BN-lab ap. Gte Erd 241); OXTIKO; AIXTIKO ( aix- B ap. Izeta BHizt2; aix- Dv); AXTIKO; AISTIKO; ARAISTIKO (Adnom.). De hace un momento. "Qui est d'il y a un moment. Orhoitzen zare aixtiko solasaz, vous souvenez-vous du propos de tout à l'heure?" Dv. "El de hace un momento. Aixtiko gizon oi berriz torri zaiku" Izeta BHizt2.
    Ene tripa tristea! / Zori gaistoan ikusi neban araistiko jentea. Acto 285. Ez du araistiko merkatari ta langille alferrak baño irabanz anitz geiago egiten. Mb IArg I 81. Arestiko gertalditik laster, Jainkoak Abrahami emandako itza bete zan. Lard 22s. Zahagiaren seme yoria, / Nun duk aixtiko zorro lodia? Elzb Po 207. Artzaitxua, zu al zera aistiko soñu polit orren jotzallea? Ill Pill 5. Bainan, handik athera deneko huna nun aitzinera duen oixtiko erostun hura bera, lehenbizikoa. JE Bur 170. Arestiko amets alaien ordez arantza ta atsekabea dituala kolko-barruan. Mok 20. Itzuli zen etxera, bere axtiko xixtu aireak segituz. Barb Leg 146. Gastonek geldierazi zuen: "Ez --eskatu zion-- kanta ezazu arestiko euskal kanta hura". Mde Pr 168. Eta ni laguntzeko prest ziñala zenion? Egi mardula arestikoa! Etxde JJ 34. Neska gazte bat sartu zen. Oixtiko Françoise hura. JEtchep 105. --Ontsa da... Berritz deithu behar bazitugu ere, egonen zira oxtiko lekuan. Larz Senper 78. Berriari berea ematen zaiolarik ere, arestiko berrikeriak, gure arteko zetozten eta, salatu behar genituzke, hobe ustean dabiltzanak kontura daitezen. MIH 113. Aztertuz, bai egungo egunekoa, bai arestikoa, bai aspaldidanikakoa. MEIG VIII 62.
    v. tbn. Areistiko: Arr Ezale 1897, 343b.
    azpisarrera-6
    ARESTI ONDOAN (Lar, Añ A (s.v. arestian)). "(Al cabo de) rato, aresti ondoan" Lar y Añ.
    azpisarrera-7
    ARESTI HONETAN; ARESTI HARTAN. Hace un momento. v. arestian.
    Araisti onetan agertu zait emen edertasunez ta atsegintzez betea Jesusen Ama. Mb IArg II 23. Ondo begiratu eta ikusi zazu lenbizi, nola areisti artan kaleetan batera-bestera begira zebillena [...] orañ besteren oñen gañean itsu, gor eta mutu dijoan. Arr Orac 94.
    azpisarrera-8
    ARESTIRADAINO. "Aixtiradino, jusque tout à l'heure" Dv. "Zomait xitok ebatsi aldu axtiadraino girgilete korri lotruk zegon astoa, algún gitano habrá robado el burro que hasta hace un momento estaba atado a esa argolla" (R) A Morf 261.
    azpisarrera-9
    ARESTIRIK. "Axtirik, hace rato (Ae)" A Apend.
    azpisarrera-10
    ARESTITIK HONA. "Aixtiz geroz, ou aixtitik hunat, depuis un moment" Dv.
    azpisarrera-11
    ARESTIXE; ARAISTIXE (SP (sin trad.)).
    azpisarrerakoSense-11.1
    (Con -ko, adnom.).
    Mikelek: "Non dugu / aiztintxeko (orain gutxiko) mî-zakar? Zeiñek ola aldatu? "De hace poquito". Or Eus 39. Nun dituk arestixeko berriketa, arrokeri ta azkarkeri aiek, nun? Eston Iz 105.
    azpisarrera-12
    ARESTIZ GEROZ. "Aixtiz geroz, ou aixtitik hunat, depuis un moment" Dv.

    aresti

    aresti
    0 / 0

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper