Harremana

    OEH - Bilaketa

    190 emaitza gainerako bilaketarentzat

    Sarrera buruan (2)


    Sarrera osoan (188)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    zertako.
    tradizioa
    Tr. La forma mejor documentada es zertako. Hay zetako en textos vizcaínos.
    sense-1
    1. (V-gip, G, AN, L, BN, R, S; SP, VP 13v, Lar, Añ (G, AN)), zetako (V-gip; Añ (V), H) Ref.: A; Etxba Eib; Elexp Berg ( zetako ); Gte Erd 39 .
     (En interrogativas directas e indirectas). Para qué. " Zertako da hori? à quoi faire cela?" SP. "¿(De qué) sirve eso? [...] zertako [...] da hori? " Lar. "¿Para qué?" Lar, Añ. " Zertako etorri giñan gu mundura? ¿Para qué vinimos nosotros al mundo?" Etxba Eib. " Zetako dozu pote au? " Elexp Berg. v. zertarako. Tr. Documentado tanto al Norte como al Sur desde los primeros textos. Son escasos los ejs. septentrionales del s. XX.
    Zertako da goastu haur? Ezen ungentu haur prezio handitan saldu ahal zatekeen eta eman paubrei. Lç Mt 26, 8 (He, TB, Dv, Ip, SalabBN, Echn, Ol, Leon zertako; Ur, Or, IBk zertarako, Ur (V) zetarako ). Zertako dira Espiritu sainduaren zazpi dohaiñak? Mat 152. Ni zertako jaio ninzan? Salba nendin. "¿Yo para qué nací?" . Suescun 1. Zuhaitz bethakorra, eztu nehork ebakitzen. Baiña alferra, fauna, hutsa [...] zertako da? Ax 38 (V 24). Soiñeko arropetan, irrian eta ibiltzean da ezagun nolakoa eta zertako den bat bedera. Ib. 415 (V 270). O zer hiltze latz' enetako! / Hura galduz gero zertako hemen, ala gaitz-beha nago? O Po 48. Nahi ezpadiote nihori amoriorik eman, zertako darabiltzate amoriogarrizko sukaiak eta errementak? SP Phil 332 (He 234 zertako ). Debotak, beraz zertako trabailluak Munduan, gure salbamendutako eztitugun orduan. Arg DevB 111. Gizonak bere egitez eta naturalezaz du iakiteko gutizia. Baiñan zertako da iakitea, Jainkoaren beldurtasuna gabe? Ch I 2, 1. Zertako Jesu-Kristok instituitu zigun Baptismoa? OA 64. Zertako ote? Egun batez agituko den egia ta gauza guri agerzeko. Mb IArg I 201. Horik oro berthütiaren hun dira, horiek Jesü Kristen aperendiza zertako den borogatzen die. Mst III 35, 2. Zetako da Sakramentu Santu Oleaziñoekoa? Oe 144. Funtsean, zertako dire hitzak obrak berak mintzo direnean? Lg II 267. Eta zertakó paratutú Jangoikoak errióro sazerdóteak, ezpáda izáteko kidári? LE Prog 108. Beraz maiz komuniatu behar duzu. Zertako? Zure egitekoetan ongi joateko. Brtc 236. Zazpi ehun, bai eta gehiago, / zertako tuk, bat frango delarik? Iraultza 25. Bainan orduan zertako da gai ondikozko eri hura? Dh 122. Zertako geitu ditu berba onek? CrIc 177 (48 zetako ). Orra zertako diran askoren komunioak. AA I 421 (v. tbn. II 120). Osatu gura ezpada pekatubetatik, zetako da konfesoria? JJMg BasEsc 80. Zertako da hori, galdetzen dio emazteak? Deusetako orai. Hb Egia 19. Zertako desiatu ditu gauza on oiek, nere biyotz koitadu gixaraxua onek? kulparen kastigutzat datozkit pena obek. Bil 135. Baña, zertako dirade aspamentu oiek ez badakigu oraindikan, Inaziok artu dituan edo ez diruak? Apaol 55. Lurra gizonen da lekua, Aingeruena da zerua; Zertako zare zu zerutik Lurrera jautsi, nere maitea! Elzb Po 185 (podría corresponder quizá a la 3.ª acepción). Eztot nai [...] bizitzarik. Zetako dot bizia neure Ioane barik? Azc PB 57. Zertako bada juiamendu publiko hori, gizon bakotxa jadan, heriotzeko mementoan juiatua izan denaz geroztik? Lap 393 (V 179). Har ezazu kuraie. Zertako? Hiltzera joaiteko. HU Aurp 212. --Ama, nik zertako det / Agure zar ori ? [...] Neska ixillik ago / Aberatsa den ori. Moc Damu 26. --Oliedureko sakramentue, zertako da? --Iru gauzetako, jaune. CatUlz 46. Landare horrek Eskual-Herrian ere ederki har lezakeela daukagu [...]. Bainan zertako ginuke? Eskualdunek hobe diote segurki Irulegikoari begitarte egitea. Zerb Metsiko 326. Ameriketan bai oian zabal, itsu! Zertako da Larraun? "¿Qué vale Larráun?" . Or Poem 525. Guk alperrik zertako ainbeste itzegin? Uzt Sas 259. Nobia zetako? / Zer gordetzen dozu ba / Josefarentzako? FEtxeb 188. Zertako ainbat aurrerapen da / orrenbeste jakinduri? Insausti 97. Zer egiten du? Zertako bizi da? MIH 314.
    v. tbn. Gç 156. Bp II 116. ES 395. CatLav 32 (V 24). Lar Fueros 225. CatBurg 38. Cb Eg III 368 (CatV 50 zetako). CatLan 105. Ub 167. Monho 138. Mg CC 146 (PAb 83 zetako). VMg 106. Gco I 383. Añ CatAN 17 (LoraS 19 zetako). Astar II 17 (204 zetako). CatB 73. CatLuz 10. Arch Fab 155. It Fab 59. Gy 186. Balad 248 y 236. CatSal 55. CatR 55. Legaz 11. AB AmaE 410. Xe 347. Sor AuOst 86. Bv AsL 129. Arb Igand 108. AzpPr 63. Goñi 31. Iraola 119. Ag G 106 (Kr 210 zetako). Urruz Zer 137. EusJok I 141. Lh Yol 26. GMant Goi 17. Inza Azalp 20. In Ataño TxanKan 66. Jaukol Biozk 53. Yanzi 151. Laux BBa 14. JE Ber 52. Etxde JJ 235. Zait Sof 48. Etxde JJ 235. JEtchep 72. Vill Jaink 119. Matx Gazt 64. Basarri 74. Ibiñ Virgil 105. Azurm HitzB 28. Zetako: Cap 81. Zav Fab RIEV 1907, 532. CatBus 30. Kk Ab I 99. Enb 91. Eguzk GizAuz 67. Bilbao IpuiB 161. Osk Kurl 119.
    azpiadiera-1.1
    (En la construcción zertako da (du) + sintagma con suf. -t(z)ea? ). ¿Para qué (sirve), de qué (sirve)?
    Baldin ez badeb dudatzeko ere fundamenturik, zertako da esatea: por si acaso? OA 136. Zertako dut ezen nik kanpoan direnez jujeatzea? " Quid enim mihi de iis qui foris sunt iudicare" . He 1 Cor 5, 12. Zetako alde egitia alango konfesore asko gura deutsanaren oñetati? Mg CO 178. Zetako da sarri konfesetea deboziño bizi egiazkoaz egiten ezpada. Añ LoraS 30. Zetako da deitutea medikuari bere errezetan enzun ta beinbere artuko ezpadira? Ib. 75. Baina, zetako da kansetia, guztiok dakizun guztia sinistu eragiten? fB Ic II 279. Baina zetako da luzatutia? Guztiok dakizu [...]. fB Ic III 335. Zetako da, eleisarako ainbeste kastu egitia? Ib. 307. Zetako da etortea / eskura dublerik / inok bere ezpadauko / orduan parerik? Azc PB 88 (en el juego del mus). Mintza bearrik ez du; bera da salatu; / berriz galde egiterik aitak zertako du? "¿Para qué hacerla nuevas preguntas?" . Or Eus 134.
    sense-2
    2. (En oraciones de relativo correlativas, con demostrativo anafórico).
    Zertako fiñean baita ifiñia mahaña, / Arren haren ardiasteko egidazu dohaña. EZ Man II 78. Eta diru bilduko den hau enplegatuko da [...] zertako buruzagiak ordenatuko baitu hartako. Harb 436. Bertze guztiek enplegatzen baitute bere denbora, zertako eginak baitira hartan. Ax 34 (V 21; v. tbn. ES 184). Gauza bakhotxa bere azken xedera heldu behar da, zertako egina baita, eta hartako zerbitzatu behar da. Dh 114.
    sense-3
    3. (G, AN, L, R, S; Urt V 175, Ht VocGr 407, Dv, H), zetako (V-gip, AN-ilzarb-olza; H) Ref.: Bon-Ond 171; Lrq; Elexp Berg .
     (En interrogativas directas e indirectas). Por qué. "Pourquoi?, zergatik?, zertako? " Ht VocGr 407. " Horra zertako erraten duten hori, voilà pourquoi on dit cela" Dv. " Zertako erraten dute hori? pourquoi disent ils cela?" Lrq. " Zetako ez aiz lenago etorri? [...] Eztakit zetako ez doten mendiko botaik ekarri " Elexp Berg. Tr. Documentado en textos navarros desde el s. XVI, septentrionales desde la segunda mitad del XVII y occidentales, en los que es menos frecuente, desde Larramendi
    Zertako zagozkit niri koartel galdez, paga paga ezazu zuk zor duzuna Pedro Salari. (Urraúl, 1578). ReinEusk2 121. Zertako beraz nahasten eta korapillatzen zara hekin egitekoetan? SP Imit III 24, 1 (Ch zergatik ). O kometa, gizonen / lotzazale bortitza! / Ioan aitziñan Turkoaren / buru kruela genzera! // Feliperi zertako, / biotz amoltsu zuenak / berzek baño geiago / bizi merezi zuenak? Aleson 25ss. Zuk dakizu zer behar zaion bapederari, eta zertako behar zaion eman batari gutiago, eta bertzeari gehiago. Ch III 22, 3. Ene Jainkoa, ene Jainkoa, zertako utzi nauzu? TB Mt 27, 46 (Ip, Echn, SalabBN, Leon zertako; Lç, Hual zeren, He, Dv zergatik, Samper zerengatik ). Zertako bada [...] egin zituen [...]? Zerren [...]. Lar SAgust 11. Zertako dirala uste dezu orrenbat itxe gilzatze ta trankatze? Barreneko diru piska lapurren batek eraman dezan beldurrez. Mb IArg I 312 (podría corresponder quizá a la 1.ª acepción). Zertako ez diok sarthu hire ezpata gorphutzetik? Izanen huen dirutze handi bat saritzat. Lg I 316. Zertako? --Zeren [...] ezpaitzen oraino ethorri haren orena. Dh 257. Baña ze berba plaga da alabiz? Zetako esaten eztabee Amen? Mg PAb 160. Zetako dantzak guztiz kenduten ez dira, ain deungaak badira? fB Olg 154. --Zertako jotzen nazu? [...]. --Zergatik merezi dekan. Lard 102. Gure iguzkiak baditu munduak inguru: bertze iguzki hoiek zertako ezdituzte izanen bere munduzko gortheak? Hb Egia 40. Zertako ez? Ip Dial 41 (It, Dv, Ur zerga(i)tik ). --Zertako deitzen tüzü Berthüte horik Berthüte Theologalak? --Zeren eta Jinkuari xüxenka beitaude. CatS 57. Gizona koleran ikusi ezkero, zertako aldegin eztezu? Zab Gabon 63. --Ta emaztia ta alaba ta, zertako ez ditu ekartzen? --Emakumiak etxetik ateratzeko jazten lau ordu biar dituzte. Sor Bar 25. Arroltze lau dotzena, oilasko bia, Salduz guzia, Zertako den aberats horra Maria! Elzb Po 191. Ez dut hemen gainerako xehetasunik aiphatu nahi, eta zertako hori? nihor gutik ongi endelgatzen dituelakotz horrelako xehetasunak. Arb Igand 83. Tokatzen ez bazitzaion plaza artan sartzia, zertako ametitu kantuz aritzia? AzpPr 118. Zertako ez utz, ezagutuz geroz, bazterrerat? Zertako ez ken? [...] zertako ez ezar bertze norbeit haren ordain auzapez? HU Aurp 128. Galdatu diotenean: zertako eta zergatik bada ez duen nahi eskoletan haurrek ikas dezaten erlisionea [...]. Ib. 82. Muniziorik ezpazuten [...], zertako etzioten gaztiatu andik aldegin zezala? Or SCruz 63. Pello, zertako zaude triste eta umil? Tx B 111. Horra zertako xuxen ez dakigun, oraiko egunean oraino, Laminak nolakoak diren. Barb Leg 23. Zertako ezta saldu gantzukari au irureun denariotan ta diru ori beartsuai eman? Ir YKBiz 372. Andoni jauna zertako ezta bera onuntza azaldu? And AUzta 54. Zertako etzen joan? gogoa urrunago zuelakotz? Baditake. Ardoy SFran 147. Andoni jauna zertako ezta bera onuntza azaldu? Uzt Noiz 91. Nik ez dakit zertako deitzen ziren bordak. Insausti 97. Zertako erdalduna / gure alkatea? FEtxeb 120. Ala dana esaten / zertako lotsatu? Insausti 48.
    v. tbn. Mih 42. Brtc 114. CatLuz 8. MarIl 3. Jaur 172. Arch Fab 89. Gy 217. Afrika 94. Dv Lab 94. Samper Mt 21, 26. Elzb PAd 26. Zby RIEV 1908, 761. Lap 59 (V 30). Elsb Fram 151. EusJok 22. Xikito 3. CatJauf 45. StPierre 21. Ox 177. Etcham 109. Zub 98. FIr 166. JE Ber 36. Iratz 13. Lf Murtuts 50. Zerb Azk 46. Mde Pr 149. JEtchep 48. Larz Iru 66. Xa EzinB 44. Etchebarne 71. Zetako: Añ LoraS 183. Azc PB 35.
    azpisarrera-1
    ZERTAKO EDO HARTAKO.
    Para esto o aquello, para algo. " Zertako edo hartako balioko du (G-azp, AN-gip, B)" Gte Erd 39.
    Lagunen batek zetako edo atako bear izango ebala atxakitzat ipiñiaz. A BGuzur 120. Dirua zetako edo atako dala-ta, aberats okituok laster asten dira [...] andizuren billa. Eguzk GizAuz 187.
    azpisarrera-2
    ZERTAKO ERE.
    azpisarrerakoSense-2.1
    a) Por qué.
    Zertako ere ez da errana izan, gisa berian, errienteri, heiek ere egon zitela eskoletan? Elsb Fram 151. Pelori, etxean, azken oiloak hil zitzaizkon, purta, purta. Ez zuen deus beharragorik, giza-gaixoak! Bainan zertako ere zen hain xoroa! Barb Sup 80.
    azpisarrerakoSense-2.2
    b) Por la razón que sea.
    Jesusek, zertako ere ez baitzuen oraino jeiki nahi, [...] erraiten dio bere lagunari: [...]. "Quelque raison qu'il eût de ne pas vouloir se lever encore" . Barb Leg 60.
    azpisarrera-3
    ZERTAKO IZAN.
    Ez dire zertako tratuan dabiltzanentzat. He (ap. Dv, s.v. zertarako, que traduce, "ils ne sont d'aucune utilité pour les gens qui commercent").

    zertako

    zertako
    << zelata 0 / 0 zertzelada >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper