OEH - Bilaketa

414 emaitza gaindi bilaketarentzat

Sarrera buruan (20)


Sarrera osoan (394)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
urrundu.
sense-1
(V, AN, L, B, BN; SP, Urt I 47, Ht VocGr , Lar, Añ (G, AN), Izt 9v, VocBN, VocCB , Dv, H, Zam Voc ; h- VocCB , H), hurruntu (S; Gèze (hürrüntü), DvA), urrindu (V-m-gip; (V), H), urhuntu ( VocS ), urhundu, urrintu (R-uzt) Ref.: A (urrundu, urrindu); Lrq (hürrünt); AtSac 64; Iz ArOñ (urrínddu), R 397; Etxba Eib (urrindu); Elexp Berg (urrinddu); Gte Erd 211; Izeta BHizt2 .
Alejar(se). "Alejar" Lar, . "Éloigner, ürhuntü " VocS 133. "Ausentarse" . Tr. Documentado desde Leiçarraga. Para la distribución de variantes v. urrun. En DFrec hay 53 ejs. de urrundu, 16 de ellos septentrionales.
Orduan hura urrund zedin hetarik harri iraitzi baten ingurua. Lc 22, 41 (He, TB urrundu, Ker urrindu; Oteiza apartatu, Dv baztertu, Brunet aldegin, Ol bakandu, Or, IBk, IBe aldendu). Eta ezta egiatik urrunduren falsoki. EZ Man I 134. Iainko espantuzko hura, zeinen izenak urrunzen baititu espiritu gaixtoaren hurbildurak. Harb 396. Urrundu ziren Ierusalemetik egun baten bidea. Ax 82 (V 56). Zergatik hain urrundu naiz ene guzien gaineko ontasuna ganik? SP Phil 60. Fazoiñ huntan penitentzia / bethi urruntzen dukela. 103. Nola hainitz bide diferent baitira bata bertzeaganik apartatzen eta urruntzen direnak. ES 138. Berthute bat atsegin desonhest eta lizunetarik urrunzen gaituena. CatLav 133. (V 70) Urhuntzeko hirriskuzkoak diren presuna guzietarik. He Gudu 109. Aragiaren plazer orotarik hürrüntü beitirateke. Mst III 10, 5. Zeregandik urrundu ta aienatu zenuen grazia. Mb IArg I 174. Eliak nahi izan zuen urrundu Elisea bere ganik. Lg I 365. Eztezazula permeti bekhatiak zureganik urrunt nezan. AR 342. Jesusen izenean / da Satan urruntzen. Monho 90.
( s. XIX) Hura hürrüntü unduan / bürüzagi güntükezü. Xarlem 609. Jarri zaite zu maijan sutondotik urrindu baga. Mg PAb 111. Urrinduteko bizio txarrak, ta irabazteko bertuteak. LoraS 121. Erran dezakete [arrosarioa] phuskatuz eta hamarrak elkhar ganik urrunduz ere. Dh 56. Jangoikuaganik urriñdubeen bizi izan diranak gaitik. JJMg Mayatz 2. Urrun beite ni ganik hemendik harat urguilua eta suphertasuna. JesBih 438. Urrindu neike pekatutik. Ur MarIl 24. Bainan hitz batetarik bertzera urrundu gare gure hastapeneko solasetik. Dv Lab 84. Ni hemendik urrunt nindezaken gauza bakharra. Laph 62s. Hi debria hiz, hürrünt adi eneganik. Ip Hil 157. Hasi ziren komunionetik urruntzen. Arb Igand 108. Gure antxinako siniste santua urrindu daiten gugandik. Itz Azald 6.

( s. XX) Mundakatik urrundu egitten zireala. Echta Jos 252. Laster urrunt giten hemendik. JE Bur 165. Xamarrarekin bere burua kukuturik urrundu zen. Barb Sup 180. Eriotzak urrundu giñuzen neke-egunetatik. Or Mi 138. Laneko ezbearrak urrintzeko. Eguzk GizAuz 165 (156 urrundu). Azken arrotz-urratsak urruntzen adituz. Iratz 130. Jendearen ikuspegitik urrunduta. Etxde JJ 207. Loreek jauntzietarik zimitzak urruntzen dituzte. Zerb Azk 89. Urruntzez bixtatik, urruntzen gogotik. Herr 5-1-1956, 4. Urruntzen doia nere barruko / gau-ames minkor zorrotza. BEnb NereA 78. Munduko bazterrak zabaldu ta urrundu zirenean. Vill Jaink 44. Dukian lurretatik urrindurik. Etxba Ibilt 482. Semea, urrundurik sosaren peskizan. Xa Odol 203. Zagietatik zerbait urrundu ziranean. JAzpiroz 31. Ibil-tresna orren barriak urte askoz urrindu nabe. Gerrika 173. Geroztik, ez ahal da "Jainko" hori hortik urrundu! Larre ArtzainE 251. Egunoroko auzietarik urruntzera. MEIG VII 33.

v. tbn. Mat 295. Hm 229. Arg DevB 150. Ch I 20, 6. He Gudu 117. Mih 115. CatLan 159. Brtc 32. CatLuz 2. MarIl 58. Jaur 136. Gy 20. Elzb Po 184. Jnn SBi 98. Zby RIEV 1908, 764. Lap 25 (V 15). HU Zez 16. CatJauf 80. StPierre 25. Ox 136. Zub 17 (h-). Etcham 56. Anab Usauri 108. TP Kattalin 183. Loram 88. Laux BBa 4. Otx 103. Ir YKBiz 467. JMB ELG 85. TAg Uzt 7 (76 urrindu). EA OlBe 8. Lf Murtuts 20. SMitx Aranz 90. JAIraz Bizia 53. Mde Pr 165. JEtchep 72. Gand Elorri 114. Zait Plat 125. Osk Kurl 143. Erkiag BatB 106. Larz Iru 94. Ibiñ Virgil 77. Ardoy SFran 55. Mattin 67. Etxabu Kontu 119. Ataño TxanKan 238. Hurruntu: UskLiB 106. Arch Fab 115. Urhundu: EucolT 42. Urhuntu: Egiat 172. Urrindu: CrIc 55. AB AmaE 449. Belaus Andoni 7. Alt LB 24. Onaind STeresa 28.
azpiadiera-1.1
(Aux. intrans. bipersonal).Alejarse de.
Urruntzen nitzauzunean / nizaz eztuzu orhitzerik. O Po 21. Urrun zakizkidate gaixo eta injustu guziak. 43. Begien aitzinetik / behar zitzaistadeie hürrüntü. Xarlem 696. Jauna, zugan pentsetan / añbat urruntzen jat mundua! AB AmaE 176. Nahiz urrundu zitzaioten, halarik ere joaiten zitzaizkon ikustera. Jnn SBi 85. Urez-ur, itsasoa gaindi, urruntzen zaiku. Arb Igand 157. Bazterretarik begien azpirat [...] emaiten zakotenean arrotz zerbeit, urruntzen zitzakon. JE Bur 175. Urrundu zitzaioten / hantik sekulakotz. Etcham 149. Dabillen urari ta tximiñuari, agiñik badagiriyo, urrun akiyo. Otx 30. Otoi, urrun zakizkit / intzire sarkorra! Iratz 27.
azpiadiera-1.2
(Aux. trans. tripersonal).Alejar de.
Eta urrun diozotzu biderako trabuak. EZ Man II 118. Othoi, urrun diezadazu / deabru tropela gosea. 195. Urruntzen diotzate hedoirik xumenak. Hb Egia 103. Urrun ezaidazu [sabelkeria], arren. Or Aitork 281.
azpiadiera-1.3
(Part. en función de adj.).Alejado, persona que ha ido a un lugar lejano.
Senar urrunduaren elhe onez eta goxokeria zerbaitez laguntzeko. JE Ber 100. Senarrak urruti dituen emazteai urrunduenganako zintzotasunean iraun-eragitea. Erkiag Arran 85. Seme urrunduaren aitaren mina. Xa Odol 167.
azpiadiera-1.3.1
(Tiempo)remoto.
Aitzineko denbora urrundu hetan. Zub 29. Nola hunkitzen dautan bihotza gure haur denborako oroitzapen horiek, hain hurrunduak! Ib. 116. Ez dugu oraindik, eta agian komeni ere ez, neurtzen hasteko behar bezain urrundua iragan berria, hainbeste gauzatan bizirik dirauen aldi joana. (In MEIG VI 39 ).
azpiadiera-1.3.2
(Pariente)lejano. " Jendaki urrundia (BN-arb), jendaki urrunduek dire (B), [...] hurrundiak (BN-ciz)" Gte Erd 250.
azpiadiera-1.3.3
(Ref. a lugares).Separado, alejado, distante.
Eiaralarre [...] Doniane Garazitik hiru kilometra hurrundua da, hego alderat. Zub 17. [Baserri ori] erriz Mendatakoa, elizaz Arratzukoa, edozein etxetik eta erritik urrundua. Vill ( in Gand Elorri 12 ).
azpisarrera-1
URRUNDU-BEHARKA. a) Intentando alejarse.
Ta zuek, nora, txoriok, saldoka / zoazte, iraduz urrundu-bearka? Ldi BB 130.
b) Intentado alejar.
Adiaz beren lorraldi gorriak urrundu-bearka diardute ama ille-urdin eta emazte berriak. Zait Sof 62.
azpisarrera-2
URRUNDU-NAHI. "Urrundu-nahia, désireux de s'éloigner (à l'intransitif); désireux d'éloigner (au transitif)" Dv.
azpisarrera-3
URRUNDUXE (Forma con suf. -xe, de valor aprox.).
Urrunduxe zen nigar egiteko. Lg I 102. Gelditzekotan ere izan nintzela gizona urrunduxe artean. Elzb PAd 5. Hürrüntüxe zen [...] gizon haietarik. Const 40. Alemanak urrunduxe zirelarik, joan ginen gudu ikaragarri hura egin zinuten gunerat. Zerb Gerlan 22.
azpisarrera-4
URRUNDUXEAGO. Un poco más alejado.
Hiruetan Ameli urrunduxagoa bezala ginuen jendakiaz. Larre ArtzainE 64.
urrundu
<< urkila 0 / 0 usainka >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper