OEH - Bilaketa

1348 emaitza gain bilaketarentzat

Sarrera buruan (162)


Sarrera osoan (490)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
figura.
sense-1
1. (SP, Urt I 99, H), figora, pigura, piura (G-azp ap. ZestErret ), piyura.
Figura, forma; aspecto, pinta. "Figure, visage" H. "Itxura fisikoa, bereziki txarra. Hori dek piura dakarkena " ZestErret. v. irudi, itxura. Tr. En la tradición septentrional se documenta ya en Dechepare, pero no lo hemos encontrado en textos del s. XX. Al Sur aparece sobre todo en catecismos y textos de léxico poco cuidado. En DFrec hay 6 ejs.
Figuraren ekhustiaz dakikezu egia. E 95. Baptismoaren figurák gu ere salbatzen gaitu. 1 Petr 3, 21 (He, TB figura; Ol eredua, IBk irudi ). Aditu eben kantaetaz etorrela odeietati figura eder bat. Lazarraga A, 1153r. Ekusi eiano salbaje terrible bien figura. Ib. A, 1153r. Akordadu eben joaten arzai baten figuran. Ib. A, 1146r. Arpa eder bat esku bietan / figuraz eskulpidurik. Ib. B16, 1183r. Iguzkia, ilhargia, urrez edo zilharrez eginikako figurak Iainkotzat hartzen eta adoratzen baitituzte. Mat 109. Guztiz desegina eta gizonaren figurarik ezpa iduririk etzuena bezalakatua. Harb 311. Baldin bethiereko aipamenaren itxura edo figura nahi baduzue pintatu, har zatzue eskoletako koloreak, tintak eta pintzela. ES 188 (197 figora). Infernuko basakatuen figuran demonioak ikusten zituela ta ito nai zutela. Cb Eg II 189. Zeren figüra da ezkonzako sakramendia? --Jesü-Kristok bere Elizarekin dien ünioniarena. CatLan 158. Zergatik baita Kristo gurutzifikatuaren figura, zeñetan redimitu gintuen. CatB 19 (CatSal, CatR 15, CatAe 14, CatUlz 10 figura; CatLuz 7 itxura). Kontrapasa (ariyari figura ematen). (tít). Echag 75. Anbotoko Señori oi be ikusita gauz. Bera da, neska gazte baten figuria dauko. (V-gip). Eusk 1956, 215. Etxera alletu nintzela alako figurakin, eguzkiakin beltzatua eta uliak ausiki egiña. Auspoa 77-78, 28. Esan bezaie, bada, Mantxako Don Kijote famatua dala, izengoitiz "Zaldun Figura-Trixte" deritzana. Berron Kijote 212. Bere gaiñ alako piura ikusi zuanean nekazariak, armaz bete-beta, lantzari bere aurpegiruntz eragiñaz, iltzat etsi zuan. "Aquella figura llena de armas" . Ib. 58. Egunez kristau bezela ziran [sorgiñak]; eta, berak nai zutenean, beren gogoko figura artu ta etxez etxe ibiltzeko. BBarand 25. Pigura ederra eramango genduan. Ib. 122. Arte-lanian daki [Oteitzak] / aurrena ibiltzen: / zuzenak okertzen, / okerrak makurtzen, / [...] / bederatzi puntuko / piyurak sortzen. MEIG I 114.
v. tbn. Ber Doc 134r. EZ Man I 29. Ax 503 (V 325). Cap (ed. 1893), 153. SP Phil 314. Arg DevB 244. Tt Onsa 110. Gç 83. OA 11. Ch I 3, 1. Arz 25. CatLav 23 (V 19). El 48. Iraz 16. He Gudu 119. Mb IArg I 391. Oe 49. Lg II 238. Mih 100. Brtc 63. Monho 138. Gco I 444. AA III 431. Jaur 360. It Fab 127. Gy 197n. Alz STFer 131. Figüra: Bp I 70. Mst III 20, 2. Etch 174. CatS 72.
azpiadiera-1.1
"Palabra usada sobre todo por las personas mayores al referirse a gente muy delgada, bigotuda, maquillada... Eztozu ezautzen horren andria? Bai, halako figura bat " Elexp Berg.
azpiadiera-1.2
Oso piura txarra zeukanat, Maria; umea itteko bette betten neon (AN-gip).PPer FLV 1987, 191.
sense-2
2. Figura (retórica).
Figura eta parabola eder bat dago iarririk Eskrituran S. Matheu baitan. (Interpr?). Tt Onsa 71. Erretorikaren arte onek ondo itzegiten erakusteko erregletan, bere edergarri edo itzaldiaren apaindurak, tropo ta figurak deriztenak, ditu. Cb EBO 39. Figura batzuek itzetan, besteak sentenzietan dirade. Ib. 40. [Uste baitzuen] bertso ikasi zehazki neurtuetan zegoela poesiaren muina eta, horrezaz gain, antzinakoen ornatus delako apaindura haietan: figuretan. MIH 286.
sense-3
3. + fiura. (Uso sust. o adj., aplicado a personas en sdo. peyorativo).
Ilhabete guziz emaiten diozkatan 150 liberatatik, apho figura horrek 75 libera aldarazten ditu. Barb Sup 151. Bainan Paxkal figura harek burua azpiz goiti ezartzen zakon. Ib. 9. Debrien figura, / zer duk arrangura? Ox 123 (198 fiura). Ale, kanaila figura, / orai behar dun pakatu. PierKat 58. Deubrien figurak, emanen dauzkitziit ba nik gereziak! Larre ArtzainE 30. Etzena G. fiura hura handik jauzi batez sartu eta... futitua alabainan, ene zakua barnetik ekarri. Ib. 31. Jende asko zegoan, Irazustari zer esaten zion Federazioko zegoan figurak erantzuteko. Albeniz 204.
azpiadiera-3.1
Aginagako estazio atzean gizon-figura bat zegoan.Albeniz 101 (cf. unas líneas más abajo gizon-itxurako orrek).
azpiadiera-3.2
(Aplicado a animales).
Han dugu ikasi zer fiura den aingira. Larre ArtzainE 45.
azpiadiera-3.3
(Aplicado a cosas).
Haize bat heldu zitzaioten aldiz, haize mehe figura bat, Joanesi sudurra ereman nahi baitzion tenore batez. Barb Piar II 83.
azpisarrera-1
FIGURA KENDU. Desfigurar.
Elgoibartarra zan jaiotzez, eta berak umeai gogor egitean geien erabilten eban berbea, "Piguria kenduko'izut" izaten zan. Etxabu Kontu 13.
azpisarrera-2
FIGURAZKO. Figurado, metafórico.
Ez figurazko bildotza, baina bai zure gorputz eta odol sakratua. SP Imit IV 11, 5 (Ol iruditzako).
figura
<< faltsukeria 0 / 0 firurika >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper