(Lcc (-adu), VP 19v, Lar, VocS (s.v. souhaiter), Añ, H), desiatu (V-gip ap. Elexp Berg ), deseiatu, deseietu.
Desear. v. desiratu. Tr. Propio de la tradición meridional desde sus primeros textos (Lazarraga, Betolaza, Beriayn, Ochoa de Arin, etc.), fuera de la cual sólo se encuentra en CartEsp, en Oihenart, en TB y en algún autor moderno como Xalbador; durante la 2.a mitad del s. XVIII y todo el XIX parece faltar en autores representativos y aparece a veces emparejado con verbos como kutiziatu o gura izan . En el s. XX sólo se encuentra en Goñi, Illarramendi, Aresti, Villasante y bersolaris. La forma deseatu (-adu en Betolaza, Viva Jesús , Capanaga, Barrutia y Astarloa, -au en Olaechea) es general hasta el s. XIX; desde la 2.a mitad de dicho siglo desiatu desplaza casi totalmente a desea- en textos guipuzcoanos; deseiatu se documenta en Xalbador y una vez, junto al más frecuente deseatu, en Beriayn (Doc 155v); deseietu en CatUlz (31).
Aideok deseatzen dabe / leku onera giaetan. Lazarraga B24 1201r. Bederatzigarrena, inoen emazterik deseadu ez eitea. Bet 10s (v. tbn. deseatu en Ber Doc 88v, OA 5, El 8, Iraz 6, CatCeg 4v, CatOiq 258, Ub 169, Añ CatAN 7, CatB 15, CatEliz 457, CatAe 8 y CatSal 9; deseadu Cap 9 y VJ 13; Arz 23 desietea, Cb CatV 9, Oe 11 y CatBus 6 deseetea, CatLlo 7 desietia, CatR 9 deseatia, CatUlz 7 deseietzia). Adiskideak gastigatu zidan deseatzen zenduela jakitera non zen gobernadorearen jendarma. CartEsp 459. Lenagoko aita santuai / Mesias prometitua, / Esaias profeteak / askotan deseatua. MPortal 33ss. Bake on baten ezarteko, nola gure erriak betiere deseatu baitu. MRos 13.1r. Et'eztezala desea / nehoren er'emaztea. O Po 54. Guretakotzat jaio da Jesus, / askoren deseadua. Acto 482s. Zure kanpoan danik eztezadala desea. Lar STomas 1. Onelakorik deseatzera edo gogoan igarotzera nor atrebi? Cb Eg II 43. [Oleaziñoea] deseau eta eskatu. Oe 115. Eriotzarik zeuri edo besteri deseatu. Añ EL1 134 (EL2 143 opa edo emon gura). Bizitza zorioneko bat deseatzen dizut. Gco I 420. Guk merexibáño ta deseátu báño yágo. LE Ong 101v. Desiau gendukezan oneenak. JJMg BasEsc 258. Ez naitu, ez desiau, ez bijotzian lekurik emon inoren gauziaren gurarijari. fB Ic II 247. Uste leiteke ezin gizon edo emakumek onelako gatxik gura edo deseadu leijala. Astar II 119. Ez nuen nik ikusten / emen jaungoikorik, / deseatzen nuena / emango ziranik. It Fab 180. Deseatzen dizugu / luzaro bizia. Afrika 159. Promesa kunplitzera / gatoz borondatez, / ondo deseatuta / aspaldiko partez. PE 106. Desiatzen diyogu / txilla bat urte on. Sor Gabon 24. Zer desiatu biar duen Jaungoikoa ez ofenditzeko. Ag Serm 297. Nere biotzak ez du zure biotz garbia besterik desiatzen. Ill Testim 7. Desiaturik allegatu zan / Japonen Aita San Martin. Tx B I 43. Guziyondako deseatutzen / dizkitzutet zori onak. Yanzi 132. Illargia desiatu. Vill Jaink 149. Ez dago emendik urrun / zuk deseatzen dozuna. BEnb NereA 220. Egualdi ona desiatutzen / batek bezela bestiak. Uzt Sas 61. Nik deseatzen diodana auxe da. BAyerbe 105. v. tbn. Insausti 122.