OEH - Bilaketa

289 emaitza gabez bilaketarentzat

Sarrera buruan (12)


Sarrera osoan (277)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 urin.
tradizioa
Tr. Usado por septentrionales y navarros desde Leiçarraga, en el s. XX tbn. lo emplean algunos occidentales.
sense-1
1. (AN, L, B, BN, Ae, Sal, S, R; SP (-rr-), Urt I 177, Ht VocGr 368, Lar, Aq 1265, (AN), Arch VocGr, VocBN , Hb, Gèze, Dv, H, VocB ), ugin (AN-ulz), uhin (Hb) Ref.: Bon-Ond 151; VocPir 204; A; Lrq; ContR 533; Satr VocP ; Echaide Nav 160; Iz Ulz, R 294 y 312; CEEN 1971, 352; Izeta BHizt2 .
Grasa. " Urrina [sic], graisse" SP. "Grassa de ballena, trompa, &c., lumera uriña, saiña " Lar. "Grasa, en toda su extensión" Aq 1265. "Unto" . "Graisse fondue" Dv. " Azek behar dute urina ausartkixko, onak izatekotz, les choux ont besoin de la graisse [...]" H. "La grasa (del tocino derretido)" A.
Zer balio du tonela baletako uriñarena? Volt 184. Ase bekit arimori / muin-urinez bezala. "Sicut adipe et pinguedine" (Ps 62, 6). Hm 89. Gero phereka zozue urin hurtuz arraxina guti batekin. Mong 592. Itzularáztea karzelerá, eta án guzía untátzea urín irakiñes. LE JMSB 126s. Ene besta-buruko urina ez da egonen goiza arteo. Dv Ex 23, 18 (Ur, Ol, Ker, Bibl, BiblE gantz). Frigi zaitzu tipula ttikiak urinian. ECocin 23. Ginharrian erraki, gizenetik urin. Ox 129. Aska edo xilo hoitan du langileak urin izpi bat ezartzen, kabillo eta txibitaren noiztenka urindatzeko. GH 1927, 339. Zartaineko urin ondarren gainean. Barb Leg 26. Esneak daukan mami gizena --urina-- burran izaiten da bildua. JE Med 122. Uraren antzekoa, urin eta gantz urtuaren edukoa. Zait RIEV 1933, 64. Uriñ danak urtutzeko / infiernuan erdira. Yanzi 100. Eskualdunen sentimenduak dira edozoin gizonenak, bainan arrazaren urinez orhatuak eta erlijionez bataiatuak. GH 1960, 230. Iguzkiak urina guritzen eta buztina gogortzen. EZBB II 14. Fritura emana dakot, eginik azkon urin garbiarekin. Etchebarne 44.
azpiadiera-1.1
Alimento animal. Cf. URIN EGIN, URIN IZAN.
Orzilaretan, larunbatetan eta Elizak manatzen duen bertze egunetan urinik eta haragirik ez jatera. CatLav 156. (V 79) Sori ezten egunetan urina zerbitzatzea. Dh 444.
sense-2
2. (L, B ap. A ; Dv, H).
Jugo; sustancia. "Sève" Dv. "Le suc, le jus des fruits. Urinik eztuen mahatsa, raisin qui n'a pas de jus, qui rend peu. Olibaren urina, [...]. Uhaitzek eramaten dute lurraren urina " H. "Sustancia, jugo, zumo. Sagar-urina (B), el zumo de la manzana" A.
Hi basa oliba inzelarik, xartatu izan bahaiz haién orde, eta oliba erroan eta urinean partizipant egin bahaiz. "Graisse" . Rom 11, 17 (TB, Dv urin; He fuin, Ker gurin, IBk, IBe, Bibl izerdi). Ez zeren hezur hark duen berekin mamirik edo urinik. Ax 510 (V 329). Arbolak erroez lurretik edoskitzen duen urina baithoa hostoetara. ES 105. Ezarri zuen pitika hari erretzean erori zitzaion urina yarro batean. Lg I 206. Orázio dá méza sándua enzútea ere; baña urin óngi atratzekó pénsa Jesúsen pásioan. LE ( in BOEanm 601 ). Abrek bethi lurrari urin egorriko. Hb Esk 189. Ongarria da lurraren urina. Dv Lab 166. Errekak zilho batera eramaten du samatsaren urina. Ib. 151.
( s. XX) Ostoen urina larru apaintzeko hauta du. JE Bur 85. Urinak alkoolean du behar suntsitu, beretzat hainbertze atxiki nahi zuken lilien orhoitzapenaren uztekotz. Ib. 88. Jateaz orhoitzeak berak alde orotarik urina atheratzen dio, atseginarekin. Ib. 108. Mats-urina pitxar bina edanarren zutunik. A EY IV 60. Munduan elaiteke ainbertze dolu / mahatsaren aienak urinik ezpalu. (BN-baig). Satr Egan 1957 (5-6), 277. Udalenean, losorrotik itzartuta, izadiak edonun zorna-jarioz, ezetasunez ta uriñez beterik. Erkiag Arran 93. Mediak dakartzi urin garratz eta sapore iraunkordun igali zoriontsuak (limoiak). Ibiñ Virgil 85.
sense-3
3. "(Sal), goma, producto resinoso de ciertos árboles" A.
sense-4
4. Ámbar.
Lili eta larrosa artean / urin-usai dirauno. "El ámbar perfumea" . Gazt MusIx 187.
azpisarrera-1
URIN-BUSKA. (O-SPAd SP; urin-puska SP). a) "Urrin-boska, il faut dire urin buska [...]; c'est un friand, manger des pasteurs, principalement fait de pain de miel frit dans la graisse" O-SPAd 880. "Urrin [sic] puskak, miettes de pain mêlées avec les restes des rillons" SP. "Urin-buska, plat des bergers fait de pain et de miel détrempé dans la graisse" Lh. "Urin-boska (Hb), friture, croûtons" Ib.
b) "(Hb), (adj.), friand" Lh.
azpisarrera-2
URIN EGIN (H). Comer carne (no hacer abstinencia). "Urin egitea, faire gras, user de graisse, d'aliments gras. Eriari sori zaio urin egitea, il est licite au malade de faire gras" H.
Sori ez den egunetan haragi edo urin egiten dutenek. Brtc 67.
azpisarrera-3
URIN GATZGABE (VocBN, Gèze, H, VocB). "Saindoux" VocBN y Gèze. "Arduran minak urin gatzgabez gantzutu behar dira" H. "Manteca fresca" VocB.
Heientzat badituzte ezarriak berinazko mahain zabal batzu, hok urin gatz gabez estaliak bi erhi trebes lodi. JE Bur 87.
azpisarrera-4
URIN IZAN. Comer carne (no hacer abstinencia). "Egun urin dugu, nous avons aujourd'hui jour gras" H.
azpisarrera-5
URIN-ZUKU (R-uzt). "Caldo de grasa" A (s.v. zuku).
urin
<< ur 0 / 0 1 urriki >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper