OEH - Bilaketa

289 emaitza gabez bilaketarentzat

Sarrera buruan (12)


Sarrera osoan (277)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
espa.
tradizioa
Tr. Documentado en autores meridionales, sobre todo guipuzcoanos.
sense-1
1. (Lar, vEys, Dv, H).
Grito de dolor, lamento, dolor; queja. "Plainte" Dv.
Andiak izango lirake aren espa eta erausiak. AA II 121. Orduan Esauk bere aoari anaiaren kontra espa andiak erasan ziozkan. Lard 33. Espa oiek moduz aditu, eta erantzun zion. Ib. 40. Emaztearen negar eta espak ain miñak izanik. Ib. 141. Eta guziaz ere esparik agertzen eztu, eta ezer sentitzen duelakorik aditzera ematen eztu. Arr May 113 (v. tbn. 60). Bakarrik gelditzen aizenean, nork itzaz begiratuko duen espa aundia ematen ziak. Alz Ram 82. Espa urten yaken lerdijai; / a zan espa gau baltzean! / Zidarrezko bost sastakai / nok jasan daikez aldian? Laux AB 82. Esaten omen zun ondorengoak izango zutela espa ta zer-esana zuaiztiak ondatuta utzi zituztelako. Munita 146. Hel Sineslegai / egun bainago beldur handiz! / Espa ta deiak alperretan. Mde Pr 369. Orra gure espa ta zinkurin oiekin adierazi nai duguna. Vill Jaink 111.
v. tbn. Ag G 76. EEs 1913, 177. JBDei 1919, 314. Jaukol Biozk 68.
sense-2
2. (G-bet), espe (V-m) Ref.: A; Etxabu Ond (espi) .
Envidia, celo, odio. "Celo, envidieja" A. " Espi(a), algo como envidia pero menos intenso. No se usa para decir que está en envidia. A umi jaten dazenen ondun espin da(go) " Etxabu Ond. "Pelusa o celos infantiles (G-bet)" J.R. Zubimendi (comunicación personal).
Eser gaitezen ementxen bertan izan ez dedin esparik. It Fab 139. Nonbait espa zioten apaizari gizon aundi oiek. Or SCruz 61. Aingeru danak baiño Jainkoa aundiago / (San Migelek esparik ontaz ez izango). "Celos" . Or Eus 250. Badakizu, enetxo, mundu au bekaizkeriz eta espaz beterik dago. Etxde AlosT 33. Ezagueran areagotuz dioan maitasuna bizi ta irazekiagoa izan oi da, espa ta naigabeak bezela. Onaind ( in Gazt MusIx 152 ). Infernuko etsaiak dana naastuaz, artzaiari bere biotzeko maitasuna aldaerazi zion, espaz ta zitalkeriz beteaz. "Se volviese en omecillo y mala voluntad" . Berron Kijote 222. Jostatzen beti alkarrekin ibiltzen giñan. Baiña jatera ta lotara, ni Goienetxera ta anaiak Antsonera. Alaxe ezagutu nuan nere burua, ta ez nuan batere esparik izan. JAzpiroz 48. Nola agertuko litzake bera, agerian daraman espa eta ezin-ikusiarekin, herri haserretuaren aurrean? MIH 315.
sense-3
3. (AN-larr ap. A ), espe (V-m ap. A ).
"Ansia, afán" A.
Ez det esparik izateko ez gairik ez biderik, zere gauza guziak datozkidan neer gogoaren eta borondatearen neurrian. AA CCErac 282. Etxenak, zekian guziari gutxi iritzita, geigo jakin naiaren espa euki oi zuan. Ayerb EEs 1915, 261. Liberalak ere esaten zuten "euskaldun zozo oiek, beren etxetik senideen bat apaiz ateratzea zutela espa guzia". Or SCruz 13.
azpisarrera-1
ESPAZ. a) Quejándose.
Ondarroan banabil, bermeotarrak deskeilla edo espaz bertara enoalako. Ezale 1899, 3a. Biotza ezin jaurtigi, norberarekin eraman bear, beñere ixiltzake, beti espaz, miñez, eri ta negarti. Ag G 322. Espaz egoan itsu gaiztoa. "Quejábaseme". Or Tormes 17. Gogoa ta irudimena orron ebiltzan, atsedengabe, loka, geleziñik, espaz, aienez eta zinkuriñez. Erkiag Arran 65.
b) Con envidia, con celos.
Espaz ta bekaizkeriaz, keixu asi yakon barrua, maitalearena lez, norberentzat eta ez besterentzat, gauza guztiak, txikiena ere, norberentzat nai oi dauan irritsaren mende. Erkiag Arran 67.
azpisarrera-2
ESPETAN. a) Quejándose.
Gabez tabernan ez gaudelako / ote gabiltza espetan? Tx B I 268.
b) Con desconfianza.
Mundu guziarekiko espetan zegon eta lau edo bost lagun besterik etzitun inguruan bere konfiantza betekoak. Etxde JJ 39.
espa
<< eskergabe 0 / 0 esperientzia >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper