Harremana

    OEH - Bilaketa

    577 emaitza fede bilaketarentzat

    Sarrera buruan (16)


    Sarrera osoan (499)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    guardatu.
    tradizioa
    Tr. Se documenta en todos los dialectos hasta el s. XIX. En el s. XX apenas es utilizado. Guardatu y goardatu son las formas más generales; gardatu aparece sólo en textos septentrionales. En Beovide hay part. guarda , junto a guardatu (v. infra (3) ).
    sense-1
    1. (BN-ciz ap. AtSac 38 ), goardatu (Lar, Añ), gardatu.
    Guardar, cumplir, respetar. "Guardar las Fiestas, las leyes, los Mandamientos" Lar.
    Prometietan dot [...] goardaetako erregela tercera Sant Franziskuaren ordeakoa penitenziakoa. OrdFr 143. (tbn. guardadu) Baldin da mandamentuau goarda ez badez. Lazarraga A17, 1185r. Nahi baduk Zeruetako atseginez gozatu / berze ordenantzak ere behar dituk guardatu. EZ Man I 18. [Manamendu] horiek guziak goardatu ditut ene gastedasunetik. He Mt 19, 20 (Lç, Dv begiratu ). Jaiegunak santukiro goardatzea. CatBurg 28. Lenbizikorik goárda egunain óngi pasátzeko errégla. LE Prog 116. --Nola erdhietsiko da gloria? --Manamenduak goardatuz. Legaz 56 (v. tbn. mandamentuak guardatu en Cap 79, OA 8, Iraz 33, Añ CatAN 10, CatB 18, CatR 43, CatUlz 9; m. goardatu en El 12, LE Prog 114, CatAe 42, CatSal 43). Itza goardatzen du / berez fiña danak. PE 75. Guardatu zaiogun / bere onoria. AzpPr 106. Guarda detzagun Jaungoikoaren / legeko mandamientuak. Yanzi 50.
    v. tbn. BLeiz 46. Añ CatAN 6. Auspoa 97, 37. Goardatu: Cap 47. Brtc 205. Gardatu: He Gudu 67. Monho 66.
    sense-2
    2. (H), goardatu (H), gardatu (H).
    Guardar, conservar, mantener. "Garder, conserver, garantir, préserver" H.
    Ene eretxian oba da goarda ditean exilik. fJZ 98. Guardatzeko lealtadea. PromUt 103. Goardatzen iakitea esta gutiago irabastea baño. Volt 194. Kastidadea goardetan dabela bizi izaitea. Cap 79. Goardatukoduéla léku piskabát neretáko gloriagórtan. LE Prog 100. Bertzerena ebatsiko ez duzu, ez guardatuko iniustoki. CatLuz 19. Fueroak goardatzeko / fede onarekin. It Fab 207 (210 guardatu). Batek nahi baitzuen abre ebatsia saldu, / bertzeak aldiz hura saldu gabe goardatu. Gy 34 (80 goarda, 242 gardatu). Semeak oraindaño legea degu guardatu. Xe 411. Pekatu larriren bat / badegu guardatzen. Auspoa 97, 90. Bonapartedanik badud bi erretrato onki guardatruk. Mdg 139. Obe zenduen zure lorea / ongi guardatu bazendu. Tx B I 35.
    v. tbn. FrantzesB II 40. Afrika 145. JanEd I 82. Goardatu: CatLav 136 (V 71). Brtc 100. Ub 170. UskLiB 6.
    sense-3
    3. (SP, Urt I 17, Lar, Añ, H), goardatu (Añ, H), gardatu (H), guarda. Cuidar(se), proteger(se), apartar(se); vigilar. (Acompañado frecuentemente de ablativo). "Librar de algún mal" Lar. "Custodiar" Añ. "Abstenerse de hacer cosa mala, bekatutik [...] goardatu" Ib. "Garder, surveiller" H. AxN explica begira (208) por guarda.
    Bere miserikordiaz nola huien guardatu. E 33. Goardatzeko bekhaturik bizi nizan artian. Ib. 41. Gizon aberaspategaz jarri zan, nun bere ganadua goardaetan eben. Lazarraga A 1146v. Jeinkoak [...] guarda zaitzala gaitzetarik. (Vera, 1674). FLV 2006, 264. Itxasoan nabigatzen dutenentzat, perilletarik goardatzeko. INav 3 (v. tbn. 60). Barkatzeko bekatu pasatuak eta goardatzeko etorriko direnetatik. El 68 (45 guardatu). Emanarazi zituzten presondegian, manaturik jaulerari athoski goarda zetzala. He Act 16, 23. Garda nazazue bekhatu egitetik. He Gudu 115. Gisa huntan gobernatzen denak, gardatuko du bere burua suge zaharraren maleziatik. Ib. 63 (31 goardatu). Goarda-bearrik badeu etsai gaistoetatik? Lar Carta a Gandara 161 (v. tbn. guarda zaizala en la misma pág.). Eliza gobernatzeko ta personak goardatzeko. Añ CatAN 34. Alabak, gogorik badue, izango ditue erak erlijioan beren buruak goardatzeko. AA II 75. Aren ministro bezala goberna zaien Elizara eta goarda zkien gizonak. CatSal 41 (CatR 41 guarda, CatAe 40 goarda). Emen ostalariaren etxia guarda zuan lau aldiz su ikaragarritik. Bv AsL 113 (47 guardatu zan). Ez ikusi ta ez ikasi nornai dala; alako lagunatik Jainkoak guarda nazala. EZBB I 111. Goardatu eta anparatu nazazu! BBarand 16.
    v. tbn. EZ Noel 78. EZ Man I 3. Hm 141. Arg DevB 222. Tt Arima 41. ES 155. Gamiz 206. Añ CatAN 60. CatB 40. Arrantz 28. CatLuz 17. CatUlz 9. Goardatu: Volt 135. Tt Onsa 139. ES 398. Ch III 26, 4. CatLav 134 (V 70). LE Prog 102. Gy 54. Arb Igand 181. Gardatu: Volt 171.
    (con ines.). Zu guardatuko zara ganado atratzean emendik. "Te guardarás muy bien de sacar" (Guesálaz, 1652). ReinEusk2 165.
    (Rad. vbal. usado como interj.). "Goardia, goarda, garda, (interj.) gare! prenez-garde!" H.
    Guarda xagi banadi! Acto 94.
    Ai, Jaungoikuak guarda! Sor AuOst 91. Jainkuak guarda! Anab Poli 63. Oiñez esaten da bi ordu bear dutela; eta idien pausoan, Jainkoak goarda! JAzpiroz 120.
    azpisarrera-1
    GUARDATZEKO (Día) de guardar.
    Domeketan da eguzari guardetakoetan. Bet 11. Meza osorik entzutia igante oro eta guardatako xei egunetan. CatR 47. (CatSal 47 y CatAe 46 goardatzeko egun; CatBurg 30 jaiegun)

    guardatu

    guardatu
    << gozamen 0 / 0 1 guri >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper