OEH - Bilaketa

577 emaitza fede bilaketarentzat

Sarrera buruan (16)


Sarrera osoan (499)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 galera.
tradizioa
Tr. Propio de la tradición meridional, sobre todo guipuzcoana, desde comienzos del s. XIX; los autores vizcaínos emplean galduera . En DFrec hay 31 ejs., meridionales, de galera .
sense-1
1. (G-to, AN-erro ap. A ; Lar, , H (V, G)), galduera () (Azkue no distingue entre nuestras diversas acepciones).
Perdición, ruina; (en sentido religioso) condenación. v. galtze (2); Cf. infra BETIKO GALERA.
Euren galduera edo kondenazinoia. CrIc 143. O Jauna, nork bota bear dio berorri bere galeraren kulpa! LE Urt 88 (ms. 31r perdizioarén). Dabiden emazteen galera. Lard 198. Aberastasun eta erregaloak bearbada nere galerarako izango ziran. Arr GB 105. Ikusiko det nere erri maitiaren galera. Camp EE 1882a, 65. Berekin etxeko guzien ondamendi eta galera ardoak erakarri zion. Arr EE 1882a, 99. Zer izango da pena geiago / anima baten galera? Xe 364. Jaungoikoagandik urruti bizi dan gizonaren galduera. Ag Serm 212. Ez gaitezen jun itxuturik eta oker gaiztakeriako edo galerako bide zabaletik. Kortazar Serm 169. Bere buruaren galera billatzen ari bailitzan. Etxde JJ 170 (v. tbn. 117). Mendiyetan erdera / indartzen ari da, / Euskalerriyarentzat / galera ori da. Lazkao-Txiki ( in Uzt Noiz 73 ). Noe 76. Tx B II 61.
sense-2
2. (Lar, , H (V, G)), galduera ().
Pérdida (tbn. la de un ser querido y las que suceden, p.ej., en combate). v. galtze.
O ze galduera negargarria den karidadearena! MisE 180. Nola etorri dan oitura maitagarri oen gal-era. Izt D V. Kutxa santaren galera. Lard 150. Ekandu txarrak [...] dakarz arimara fede eta errelijinoe santuen gitxituerea eta galduerea. Itz Azald 93. Jesusen galera eta billera Jerusalengo tenploan. CatUlz 61. Triste oriyen galera, / orai nua esatera / nola dituzten atera / aita eta amaren ondotikan / bostetik iru iltzera. Yanzi 81. Donostiarrek ezin berdindu / txanpan ein duten galera. "No pueden acortar la distancia que han perdido" . Or Eus 394. Naiz milla galera, / ez egin atzera. SMitx Aranz 212. Utsune aundia etxerako, ta atsekabe miña biotzarentzat, izan dezun galera ori. NEtx Nola 18 (en una carta de pésame). Bere emaztearen galera gogorkiro mendekatuz. Ibiñ Virgil 116. Atsekabea baretu eta ibitu ahala, ordea, argiago ageri da galeraren larria. MIH 46. Arabako euskararen galera. MEIG VI 53.
v. tbn. EusJok 24. Basarri 129. And AUzta 126. Gazt MusIx 101. Ayesta 119.
sense-3
3. (V-gip ap. Elexp Berg; Lar, Añ).
Pérdida, perjuicio, daño, menoscabo; ruina, estrago. "Quiebra, pérdida" Lar, Añ. "Estrago" , "ruina" Añ. " Naparruako baserrittarrak galera haundixak eukittue txingorra eta harrixakin " Elexp Berg.
Kondeak etxe guzitik etzuen arkitzen, galera, naspilla eta ondamendia baizik. Arr GB 95. Zuk irabazi eta neretzat galera. Xe 289. Galerarikan ez dit eragin / denbora artako tratuak. PE 140. Orrekiñ zer galtzen du Jaungoikoak? Zer galera izaten du zeruak? Arr May 56. Galera gaiztoak izan ditut. Ag G 368. Eskoletan sariak eman edarien galerak ondoena esaten dituan mutikoari. Ayerb EEs 1916, 47. Etxe artan izandako galerak ordaintzeko. ForuAG 317. Zure ille ederra ez kizkaltzearren edozer egiteko egingo nuke [...]. Ni galera orren gille izatea [...] damu bizia nuke. Anab Usauri 19. Zine-gaiak edo beste ikuskizunak dirala-ta izan diran irabazi edo galerak. EAEg 3-4-1937, 1421 (cf. infra GALERA-IRABAZI). Erensuge onek galera ikaragarriak egiten zitun artalde ta aberetan. Etxde JJ 93. Irabazi-goseak, diru-amorro orrek, zenbat galera dakarkigun! NEtx Antz 108. Lanera baldin juaten / bagera kalera, / ortatik basarrira / datorren galera! Uzt Sas 86. Sesiuan dabiltzanak / galera bientzat, / irabazirik bada / abogaduentzat. BAyerbe 60s. Egia da egiten diren film asko behin ere sortu ez balira ez genukeela galera handirik. MEIG I 123. Ondasun horren gozamena eman ziguten aurrekoek, ez jabetza. Eta galerarik gabe ematera behartuak gaude gure ondorengoei. MEIG VII 131.
v. tbn. Arrantz 76. JanEd II 88. MendaroTx 379. Vill Jaink 50. MAtx Gazt 75. Insausti 160.
sense-4
4. Violación.
David-en emazteen galera. Lard 198.
sense-5
5. Impedimento, obstáculo.
Nere gurasoak ongi ezagutu zaituzte urte auetan. Ez dute galerarik jarriko. NEtx LBB 45.
sense-6
6. "Harakinek eta, saltzekoak ez diren parteei: larrua, tripak, seboa... esaten diete. Txal ederra da baiña galera asko dauka. Baita edozein jenerok aprobetxatu ezindako asko duenean, ustelagatik edo edozergatik, galera asko duela esan ohi da" Elexp Berg.
azpisarrera-1
BETIKO GALERA. Condenación eterna.
[Komunio gaiztoa egiten duanak] jaten eta edaten du, S. Paulok dionez, bere betiko galera. AA I 417. Arkitzen dira betiko galeraren arriskuan. Bv AsL 199. Gaiztakeriaz betiko galerara noala. Arr May 61.
v. tbn. ArgiDL 94. Etxde JJ 100.
azpisarrera-2
GALERA-EGINGILE. Que produce pérdidas.
Alper langille, galeraingille. EZBB I 31.
azpisarrera-3
GALERA-IRABAZI (Pl.). Pérdidas y ganancias (en contabilidad).
Galera-Irabaziak. EAEg 2-3-1937, 1188.
azpisarrera-4
GALERAN (Precedido de gen.). En perjuicio de.
Enplea itzatzu arma oiek Jainkoaren serbitzuan [...] eta moro arroen galeran. Arr GB 12. Nola ez degu izango miñ / askoren alde gure galeran / jarri duten legiakiñ? MendaroTx 145. Osasunaren galeran. Ib. 240. Edertzea ondo dago, baña ez garbitasunaren galeran. MAtx Gazt 80.
v. tbn. Berron Kijote 139. Ostolaiz 116.
azpisarrerakoSense-4.1
(Precedido de -tzeko ).
Au illunabar aldera edo / eguzkiaren sarreran / egin izan da, ta ez gaiñera / iñorentzako galeran. Uzt Sas 212.
azpisarrerakoSense-4.2
(No precedido de compl.).
Okasiuan ibilli gabe / mesere-ustez galeran. MendaroTx 125. Lana zer dan ez dakin batek jartzen ziok sal-neurria. Gu beti galeran. Ataño TxanKan 11.
azpisarrera-5
GALERAN JOAN. Ir de capa caída.
Galeran dijoaz euskaldunak eta Urkiola bera galeran dijoala deritzot. Ag G 192. Galeran dijoa euskera, galeran Euskalerria. EgutAr 3-9-1963 (ap. DRA ).
galera
<< galdu 0 / 0 gangardun >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper