OEH - Bilaketa

473 emaitza familia bilaketarentzat

Sarrera buruan (6)


Sarrera osoan (467)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 tximu.
etimologikoa
Etim. De un final en *-iu; v. FHV 123.
sense-1
1. (Gc, AN-araq-egüés ap. A; Lar, Añ (G), Dv (<ch-> G), H (<ch-> V, G, s.v. ximinoa), Zam Voc (G)), tximo (A, que cita a VMg), zimu.
Mono. "(Aunque la) mona se vista de seda, mona se queda, tximua sedaz janzia, tximua da " Lar. "Mico, mona con cola" Ib. Tr. Propio de la tradición guipuzcoana, se encuentra desde principios del s. XIX. v. tximino.
Gizon egia zalea, gezurtia ta tximoa. VMg 72. Eldu ziran tximoak zeuden baso batera. Ib. 72. Ekusi zuan tximu itsusi bat, zebilkiola belarri batetik bestera. AA II 193. Lurra, zan bezin zabal, / tximuz estalia. It Fab 78. Bere-berealaxen / tximu-familia / goitik bera saltoka / jaisten da guztia. Ib. 77. Nor dira tximu oiek? Begira daudenak zer egiten duten bertzeak, imitatzeko. LE Urt 178 (ms. 63r móno ta móna). Badet nik tximu edo mona bat, galtzerdiyak eta paperezko loriak egiten dakiyena. Iraola 32. Tximuak ez daki igari. Anab EEs 1919, 185. Muskillez muskil, / egun bat bidean lurrik uki gabe / millaka tximuen saldoketa dabil. Or Poem 525. Neska mutillak, jantzi geiegi gabe, luritoak, egazti politak eta tximuk saltzen. JAIraz Bizia 44. Umeek artza tximuiri begiratzen dien bezela danborraren soñuarekin dantzatzen diranean, alaxe zeuden danak ingurun emakume ari begiratuaz. Ib. 29. Giza-itxurako zimu batzuk, haundiak, / ikusi nituen. Arti MaldanB 195. Tximua, tximua, / zugaitzetik erori da / kaikua. NEtx LBB 321. Munduarentzat berdintsu dira / mutilzarrak ta tximuak. Olea 119. Tximua sedaz jantzia, tximua da. EZBB II 119.
azpiadiera-1.1
(Empleado como insulto).
Eztet ixildu nai! Arraio tximua! Nongoa ote da bera? Ag G 352.
sense-2
2. (G-azp-goi-to-bet) Ref.: A; Gte Erd 175; ZestErret .
"Calado de agua. Tximu eginda nator, vengo completamente mojado" A. " Izarditan tximu eginda dago (G-azp-goi)" Gte Erd 175 (junto a blai eginda, putzu eginda, zopa eginda, etc., de otras zonas). " Tximu inda etorri zan; goitik beraño bustita " ZestErret. Cf. Echaide Orio 112: "Chimo, ponerse como un tximo, calarse de agua, literalmente, ponerse como un mono".
tximu
<< (tximingarri) 0 / 0 txipa >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper