OEH - Bilaketa

473 emaitza familia bilaketarentzat

Sarrera buruan (6)


Sarrera osoan (467)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
jarleku.
sense-1
(V, G-goi, L, B; SP, Urt I 86 (-kh-), Lar, , Izt, Dv (-kh-), H (+ -kh-)), jarrileku (V-gip, G-azp; Lar in Aq 1438, Añ (V)), sarrileku (Lar in Aq 1438) Ref.: A; VocZeg 285; Etxba Eib (jarleku, jarrileku); Elexp Berg; Izeta BHizt2 (yarleku) .
Asiento; trono; cátedra. " Iar lekua, iar tokia, lieu pour s'asseoir" SP. "Cátedra, kadira, jarlekua " Lar. "Asiento o silla, jasaurtegia, jasaur, jarri, jaserilekua, sarrilekua y también absolutamente katadera " Lar in Aq 1438. "Escabel" . "Tribunal: (c.), tribunala, juezaren jarlekua " Ib. "Banco largo: [...] (V) aurki luzea, jarrilekua " Ib. "Siège, place où l'on peut s'asseoir" Dv. " Yarleku ederrak gure elizen " Izeta BHizt2. Tr. Documentado al Norte en Leiçarraga, en algunos autores labortanos del s. XVII, en Etcheberri de Sara, Duhalde (157 -kh- ) y Zalduby, y, ya en el s. XX, en Lafitte (Murtuts 6) y Xalbador (Odol 76). Al Sur se encuentra bien documentado en los textos desde la segunda mitad del s. XVIII. Los autores modernos lo emplean principalmente con el sentido de 'asiento, silla'. En DFrec hay 4 ejs. de jarleku y 3 de yarleku .
Nola lehen iarlekhuéz hautatzen ziraden. "Les premières places à table". Lç Lc 14, 7 (IBe jarleku; He plaza, TB, Oteiza, Dv, Brunet, Ker toki, HeH, Leon iar-(jar-) toki, Ol, IBk aulki). Hunela arraiki ditu Aitak rezibituren / zeni bere iar lekhua gero señalaturen. EZ Man I 88. Erregen jar-lekhuez edo tronuez. ES 176. Zerua da ene jarlekhua, lurra berriz ene oiñetako eskalera. He Act 7, 49. Elizako jarleku eta illerriak. (1754). SenperEus 47. Jarleku guziz eder batean Jesu Kristo eseririk. Cb Eg II 107 (CatV 92 iarleku). [San Pedrok Erroman] ifini zuan bere jarleku, katadera edo silla. Ub 106. Yarleku urrez eginak. FamInst 755. Tronu edo jarlekuak. AA III 541. Jar leku garaijetan / erregen ipinle. FrantzesB II 28. Dantzia amaituta, jar lekura emakumiari lagunduta. JJMg BasEsc 134. Jar-leku edo trono txit eder batean. Lard 212. Jartokiaren inguruan baziren bertze hogoi eta lau jarlekhu. "In circuitu sedis sedilia viginti quatuor". Dv Apoc 4, 4 (Ur (V) jarlekubaren inguruban ogetalau aulki). Sendaturik geijago ta geijago bere jarlekuba. "Trono" (1860). BBatzarN 189. Emoten jakola jarleku onragarrija Aita Probinzijako jaunen bankubetan Junta jeneraletan. (1866). Ib. 231. Jarlekuak ['butaca'], 6na errial (Donostia, 1879). JFlor. [Pilota partidetako] jar lekhu edo barrerak. Zby RIEV 1908, 88. Au da gaurko Iziar, noizbaiteko denboretan Zeruetako Erregiñak bere jarrilekutzat aukeratu zuan tokia. Ag EE 1895b, 73. Atari ondoko iarri-lekuan eserita. Ag AL 61. Maria Donearen urrezturiko jarlekua. Ag Kr 216 (154 jarri-). Joanes, ate ondoko jarlekuan exerita. Ag G 51. Bota eban jarleku ta mai artera. Kk Ab I 38. Jaungoiko Jaunak emango dio berari Dabid bere aitaren jarlekua. Inza Azalp 54. Ormari itsatsita, arrizko jarleku bat. NEtx Antz 101. [Konpartimenduko] xoko-jarleku batñoan zegoen. Mde Pr 83. Arri bat jarlekurako. FEtxeb 93. [Kaperan] apezgaien zurezko tokiak bakotxaren jarleku elgarri lotuekin. Larre ArtzainE 199.
v. tbn. Izt C 284. Ur BulaAL 310. Arr May 26. TAg Uzt 182. EZBB II 52. Etxabu Kontu 77. Zendoia 150. Iarleku: Or QA 208. Yarleku:EL2 47. GMant Goi 75. Ir YKBiz 294. Or Mi 105. Ldi IL 62. Zait Sof 103. Izeta DirG 69. Jarrileku: Enb 81. Etxabu Kontu 182.
azpiadiera-1.1
Silla de montar.
Zaldi eder bat [...] jarleku, ugal ta anka estalkiz urrez bitxitua. VMg 45. Loperen zaldiko iarrilekutik dindilizka eroien. Ag AL 159.
azpiadiera-1.2
(Lar, ).
Sede, lugar donde asentarse (ref. tanto a cosas materiales como inmateriales). "Acampamento del ejército, exerzito baten etzauntza, jarlekua " Lar. "Sede apostólica, jartoki, jarleku Apostolikoa " Ib. (v. tbn. Añ).
Eraman zezaten iudizioko iar lekhura. "Au siège judiciel" . Act 18, 12 (He, TB, Dv tribunal, Ol, Ker, IBe auzitegi). Edirenen dugu gure gero hunek [...] haserrekorren artean ere baduela bere ostatua eta iarlekua. Ax 270 (V 181). Ene arima [...] egin dadintzat [...] zure sekulako loriaren iarlekua. SP Imit III 59, 4 (Ch tronua, Mst jargü bat). Birtute guzien asiera, doai guzien jarlekua. Cb EBO 36. Pekatuzko lokatzarik graziyazko jarleku ederrera. Zuzaeta 118. Espiritu Santuak bere jarleku eta tenplotzat [artu zaitue] . Gco II 10. [Izen] beren lenengo jarlekuetan, irme ta sendo [...] beti daudenak. Izt C 6. [Jaungoikuak gizonari] emonik jarlekutzat mundu bat osua. AB AmaE 350. Itanduten baldin badeuztazue [...] nun daukan iminirik [arerioak] bere jarlekua [...]. Itz Azald 55. Jakintzaren jar-lekua. "Sedes sapientiae" . ArgiDL 114. (Añ EL1 229 y EL2 241 j-/yarleku) Itzul gaitezen Aralar-era / an baitauka jar-lekua [Naparroko Aingeruak] . "Su sede" . Or Eus 261. Euskera zarrak mendian dauka / lenengo bere jarleku. BEnb NereA 115. Dukia batzarrian zan baten bere konzejuko buru-zurixegaz, nun zaldun apaiñan gaztetasunak ez eban jarlekurik. Etxba Ibilt 475.
v. tbn. Astar II 255. Iar-lekhu: Harb 384.
azpiadiera-1.3
Sitio (libre) para sentarse.
Ondoan erran zioen zerbitzariak: Jauna, egin da zuk manatu duzun bezala eta bada oraiño jarlekhu. Erran zioen nausiak zerbitzariari: Zohaz bideetarat eta berro ondotarat eta bortxaraz zatzu jendeak sartzerat bethe dadin ene etxea. He Lc 14, 22s (Lç baduk lekhu, Dv toki bada ).
azpiadiera-1.4
Puesto.
Puntutsu bagare, graduak, iar-lekuak eta tituluak gatik. SP Phil 201 (He 203 jartokienzat). Zeintzubek beren egikera andien bidez deituak izandu diran jarlekurik goienengoetara. Izt C 455.
azpiadiera-1.5
(L ap. A ; Dv, H).
" Jarlekhu, place réservée dans les églises à chaque famille pour les femmes seulement" Dv. " Iar-lekhua, lieu, place assignée aux membres de chaque famille, à chaque maison dans les églises paroissiales. Etxeberriko, Ibarrondoko... iarlekhua " H. "Asiento de familia en una iglesia" A. "Cada casa posee --o poseía-- su tumba junto a la iglesia parroquial, o dentro de ésta, en cuyo caso la losa que la cubre es el yarleku correspondiente" JMB MitV 415.
Etxekoandrea zen baita Jarleku edo Sepulturan familiaren ordezkoa oraintsu arte, herrixketan behinepein. EgutAr 31-8-1970 (ap. DRA ).
jarleku
<< izkimili 0 / 0 1 jarraiki >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper