OEH - Bilaketa

473 emaitza familia bilaketarentzat

Sarrera buruan (6)


Sarrera osoan (467)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
hel.
sense-1
1. (L, BN, S ap. A ; Dv, Ith 56, H) .
(Gralmente. repetido). ¡Socorro!, ¡válgame...!, ¡válganos...!. " Hel! hel!, au secours! au secours!" Dv. "Ordinariamente se repite, pero sin h: hel-el-el! (S)" A. Cf. heldu (4) y hela, con el que es confundido por algunos lexicógrafos como Duvoisin. Tr. Si bien las expresiones hel egin y helez (v. infra ) son bastante anteriores en los textos, hel como grito de socorro aparece en autores septentrionales desde finales del s. XIX (hay una curiosa documentación anterior, procedente de los ms. de Humboldt, en A Morf 730n.); al Sur se encuentra en Zaitegi.
Hel! hel! hel! deiadarrez. Zby RIEV 1909, 105. Eskualdunak hel-hel oihu egin orduko, trumilka badoazko Eskualdun irakurtzaleak. HU Aurp 198. Hel, hel guri! Barb Sup 147. Hel, Sokorriko Maria! / Emaguzu bitoria! Ox 61. El! el! ona! atozte! atozte! Zait Sof 130. Hel, Jauna, hel; galtzen ari gira! Leon Mt 8, 25 (el resto de los autores septentrionales emplean aquí begira o salba gaitzazu). Despotes, hel! Hel! Sinheslegai / egun bainago bildur handiz! Mde Po 63. Emazte garrasia bat: Hel! hel! JEtchep 116.
sense-2
2. (Sust.). Ayuda.
Bainan sudurraren hel edo laguntza baitezpadakoena ez da hori: da airearen hartzea. JE Med 12.
azpisarrera-1
HEL-DEI. "Invocation, heldei" Casve.
Familia Saintiari hel-deiak. Ip Hil 268.
azpisarrera-2
HEL EGIN (Dv, H, helegin A). Recurrir (a), invocar.
azpisarrerakoSense-2.1
(Con alativo). "Zure gana dugu hel egiten (Ligouri 22), nous recourons à vous" Dv. "Zure gana hel egiten duten guzientzat (Ligouri 10)" Ib. s.v. hel. "Dar voces, llamando a alguien" A.
Yaunaganat beraz hel egizue zuen beharretan. Mih 108. Irakurtu-arau adituko ez nuenak, hel egin beza, othoi, liburuxkaren ondarrean jarria dutan hiztegirat. JE Ber 6.
azpisarrerakoSense-2.2
(Con dativo).
Jesu Kristori hel eginen diot; bihotz barren-barrenetik eginen diot oihu. Dv LEd 209 (Cb Eg II 117 deitu). Eskasten zitzaiotenaren biltzeko, Angeletarreko, Frantziako eta Italiako hiri aberatseneri hel egin zitzaioten. Prop 1906, 54. Bertzenaz, hel egin zozu begitarte hobereneko laguntzaileari. Zerb Metsiko 187. Hel egiten diote karrasiaka: "Gizon hazkarra baitzare, zato gure berextera!". "Ils lui demandent son aide" . Barb Leg 137. Debruaren beharretan girenaz geroz [...], zertako ez hel egin sorgin bati, debruaren apez bati? Lf Murtuts 18. Bai, hurbiltzen denean hiltzeko orena, / hel eginen dautzugu denek, Ama ona. (In SMitx Aranz 226 ). Alesandro zazpigarrenaren sineste-araua ez onhartu nahiz, Eliz-Biltzar nagusi bati hel egiten ziotenak. Lf ELit 143.
azpisarrera-3
HEL-ESKATZE. Petición de ayuda, de socorro.
Deuserako ez du izan bere [Jainkoari] hel-eskatze eta erdi-sinestea. Mde Pr 371.
azpisarrera-4
HELEZ. Pidiendo socorro. v. helka.
Heiagoraz eta helez. Egiat 161.
azpisarrerakoSense-4.1
(hel helez) (SP, Dv (s.v. hel), A).
Ezi behar-beharrenean, / hel helez egon naizenean, / etzitzauzte hurbiltu, ez heltu. O Po 48.
hel
<< hedadura 0 / 0 helderia >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper