Harremana

    OEH - Bilaketa

    117 emaitza famatu bilaketarentzat

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    mediku.
    sense-1
    (V-gip, G-azp, AN-gip, BN-arb, S; Lcc, Arch VocGr , Dv, H), miriku (L, BN, S; Urt I 161, H), midiku (SP, Ht VocGr , Lecl, Dv), mediko (V-ger; Volt 94, H (V, G)), meriku , mihiku , medeku , mendiku , meiku (G-azp), maiku (G-nav). Ref.: Lh (mediku, miriku); Iz ArOñ, Als (maiku); Etxba Eib; Gketx Loiola (famatu, iztun); Holmer ApuntV (mediku); Elexp Berg; Gte Erd 59 y 272.
    Médico. "Midikuaren hutsak estaltzentu lurrak" SP. "Meiku berria oso iztuna da" Gketx Loiola (s.v. iztun). v. atxeter, bedezi, dotore, medezi, osagile, osalari, sendagile.
    Tr. De uso gral. en autores de todas las épocas y dialectos. Al Sur mediku es la forma gral., si bien hay mendiku en CartAzp, mediko en Moguel y Yanzi (108), miriku en Arana, meriku en Orixe (Eus 49 y Aitork 126), y meiku en Txillardegi (Let 140), en la mayoría de ellos junto a mediku. Al Norte se documentan mediku y miriku ya desde los primeros textos en autores de todas las épocas; hay midiku en textos no suletinos de los ss. XVII y XVIII y en Duvoisin (LEd 67), medeku en Archu (Gram 3), y mihiku en Larzabal (Senper 40 y 114), Guilsou (Pettan mihiku (1951)) y en un ej. de Herria (11-1-1962, 4). En DFrec hay 73 ejs. de mediku, 3 de mediko, 2 de midiku y 1 de miriku. En textos meridionales frecuentemente se emplea junto a osagile, osalari, sendagile, etc.: Osagilla edo mediko (Mg CC 190), sendagille edo mediku (VMg 43 y Arr May 95s), medikubak edo osalarijak (fB Ic III 273), osagilla edo medikuak (Ur MarIl 86).
    Oso diradenék eztute medikuren beharrik. Lç Mt 9, 12 (He miriku, TB, SalabBN, Leon mediku; Dv sendakin, Ur sendatzalle, Hual, Samper dotore, Ip atxeter, Ol, Ker osagille, IBk, IBe sendagile). Egun askotan bearko dozu / zeure aldean medikua. Lazarraga A 1143v. Zeren baldin ni eri banaiz, zu zara midikua. Mat 277. Damurik etzekutsala anaia medikuak / hark begia hertsiz gero egin tutzun bersuak. P. Guillentena In EZ Man I 2. Eritasun luzeak eta zaharrak nekhatzen du midikua. Ax 84 (V 57; 285 (V 191) mediku). Behar diote midiku espiritualari [...] aditzera eman [...]. SP Phil 158. Salutatzen zaituzte Lukas mediku maiteak eta bai Demasek ere. He Col 4, 14. Zure mediku zerukoa ta erremedio bakarra. Cb Eg III 289. Miriku bati fidatzen gaizko osasunaz. Dh 235. Gogoratu zelan egoten dan gaiso bat mediku osagillea itxadoten. Añ LoraS 72. Itandu beijo mediku edo barberu edo zirujaubari. Astar II 243. Ez det nik sendatzeko / mediku bearrik. It Fab 132. Miriku edo sendagille Sarako irakasle J.D. Etxeberri. Aran SIgn 208. Mediku jauna. Azc PB 254. Jaun Adrien Dutournier dotor miriku [...] goretsiak. Lander RIEV 1914, 159. Marañon mediku aipatua. Zub 34. Emen gaiabizak batzuk, medikurik mediku. Bilbao IpuiB 267. Bestentzat mediku, ta beretzat barbero ere ez (AN-larr). Inza NaEsZarr 213. Oiek medikuak badituk gutxieneko, kastellanoz ari dituk-eta! Ataño TxanKan 108. Denbora hartan medikuek ere debekatzen zuten ur edatea. Etchebarne 58. Medikua ekarri genion. JAzpiroz 66. Bilboko medikurik entzunenak. Gerrika 103. Medikuen zabarkeriak eta sendagairik ezak zuen errua. MEIG IX 98.
    v. tbn. Tt Onsa 158. Mong 585. Mb IArg I 131. Zuzaeta 67. Gy 100. Laph 199. Elsb Fram 184. HU Aurp 78. FLV 1988, 273 (Larrainzar, 1905). JE Bur 91. StPierre 18. Ox 202 (22 miriku). Barb Leg 136. Mde Pr 313. Mattin 80. JEtchep 24. Ardoy SFran 94. Xa Odol 161. Onaind STeresa 44. Miriku: Arbill 137. Gç 203. ES 403. Ch III 50, 5. CatLav 156 (V 79). Lg II 216. Jaur 127. Hb Egia 134. Elzb PAd 60. Lap 60 (V 31). Jnn SBi 137. Lf Murtuts 32. Zerb Azk 87. EZBB II 9. Midiku: Harb 186. Hm 198. Brtc 70. Mendiku: CartAzp 124 y 125.
    (Como primer miembro de comp.).
    Mediku karreran gastautako diruak. SM Zirik 52. Nork sartu nau [...] ni mediku lanetan? NEtx LBB 188. Gaur egun mediku-ekintzetan / goi-maillak lortu dituzte. Zendoia 162. Begi zorrotza zuen, mediku-begia. MEIG IX 107. Beti zaigu atsegin mediku-gaiak [...] irakurtzea. MEIG I 149.
    "Sasi-medikua, el curandero" Iz ArOñ.
    Huna gure basa-mirikuaren landare maitatuenak: [...]. Zerb Azk 88. Zaharrek izen hori emaiten zioten [...] donatu edo basa-medikueri. Herr 16-5-1963, 1.
    azpisarrera-1
    MEDIKUAGANA (JOAN, etc.), MEDIKUARENGANA (JOAN, etc.) (Ir, etc.) al médico. "Esan eutson joateko medikoagaina (V-ger)" Holmer ApuntV ASJU 1969, 186. v. MEDIKURA.
    Eria midikuagana, probea aberatsagana, eskalea emailleagana. Mat 247s. Midikuagana ioan nahi gabez eztela sendatzen. Ax 545 (V 350). Eztira sendatzen, zeren ezpaitira enseiatzen, ezpaitira midikuagana konseillatzera. Ib. 529 (V 340). Laster egiten dute midikuagana gure senda arazitzeko. SP Phil 426s (He 431 medikuagana ). Xerapirengana lenago joan diteke medikuarengana baño. Lab EEguna 76. Hobe duela berehala medikuaren gana joaitea. Barb Sup 103. Medikuarengana berriz joan bear genduan bezperan. BBarand 138.
    v. tbn. JE Bur 191. TxGarm BordaB 59. JAzpiroz 122. Mirikuarengana(t): Arg DevB 198. Lf Murtuts 37.
    azpisarrerakoSense-1.1
    [Lepineux, Sorcier!] Medikuenganat! Jarraik eni! JEtchep 104. Zerbait egin nai eta medikuengana jo nuan. Albeniz 129. v. MEDIKUETARA.
    azpisarrera-2
    MEDIKUARENEAN (EGON, etc.), MEDIKUARENERA (HELDU, etc.) (Llegar, estar...) en el, al... médico.
    Eldu zan medikuarenera [...] eta [...] atara eban medikua ogetik. Kk Ab II 8. Andra bat egon ei zan bein medikuanian da [...]. SM Zirik 81.
    azpisarrera-3
    MEDIKU ESPRES. Médico especialista.
    Ezin bertzean, balakatuz behar da ereman haurra Baionarat mediku espresarenganat. JE Med 68. Mediku espresak ixtorioa xeheki jakiten balin badu familiako medikuaren ganik, ez du urrats alferrik erabiliko. Ib. 68.
    azpisarrera-4
    MEDIKUETARA (JOAN, etc.) (Ir, etc.) al médico, a los médicos.
    Noizbait hatik, medikuetarat behar ukhan zuen eta medikuek herriko airea manatu zioten. Laph 140. Ez min guziegatik osakinetarat (edo mihikuetarat). Herr 23-2-1956, 3. Amabost egun ezin pasa medikuetara joan gabe. Albeniz 109.
    azpisarrerakoSense-4.1
    [Kolerari] egin behar zaika guardia: [...] egin behar da laster midiku-midizinetara, ahal diratekeien erremedioetara. Ax 285 (V 190).
    azpisarrerakoSense-4.2
    (Con determinantes).
    Giriztinoek bide egin behar dutela arimako mirikutarat hei bere barneak agerzekotzat. Lg II 173. Zerbait duena doala [...] beti hortan ari diren medikuetarat, Baionan baitira hiru halakoak. JE Med 15.
    azpisarrera-5
    MEDIKUKOA (det.). "Medikokua, casa del médico. Plaza barrixan zan Medikokua" Etxba Eib.
    azpisarrera-6
    MEDIKURA (JOAN, etc.), MEDIKURAT (JOAN, etc.) (Ir, etc.) al médico.
    Lehenbailehen hobe dela holakoetan [...] joaitea medikura. HU Aurp 184. Medikurat gabe egon da sei, zazpi urte. Ib. 184. Erran nakon medikura joan behar zuela. Etchebarne 61. Heldu zen harat klasako soldado gazte multxo bat medikurat "consultant" edo bisitan. Larre ArtzainE 177.
    azpisarrerakoSense-6.1
    Urliak billatuz aitzaki, / zoro-merikura nindun eramaki.Or Poem 548.
    azpisarrera-7
    MEDIKU XEFA. Médico jefe.
    Hango mediku xefa ezagutzen duzula. Etchebarne 135. Hemengo mediku-xefak [...] galdatu dautak nahi nuenetz hemengo eritegiko erizain ikasi. Larre ArtzainE 161.
    azpisarrera-8
    MEDIKUZKO (Adnom.).
    [Arimeak] bilatuten dau / eginik bide-erdia / medikuzko zubia / ta igarota zubiau / penak edo gloria . Azc PB 265.

    mediku

    mediku
    << masajista 0 / 0 misionero >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper