Harremana

    OEH - Bilaketa

    617 emaitza falta izan bilaketarentzat

    Sarrera buruan (3)


    Sarrera osoan (499)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    harmonia.
    sense-1
    1. (Lar), armonia, armoni.
    Armonía. Cf. Zait Plat 59: "Gipuzkoan eta Bizkaian armoniak otsen marmario, durundia, ta burruka, liskar edo etiketa adierazten ditu. Beraz, itz ori etzaigu egiten arrotz [cf. infra (2)]. Besterik ezinean onartu dizut, beste zerbait adierazteko, ordea: Pitagora-zaleen armonia, alegia. 'Orixe'k batera-ioa lioke". Tr. Documentado tanto al Norte como al Sur. Los autores septentrionales lo emplean con aspiración inicial.
    Lehenbizi kualitate lanekin harmonia, / Musikazko egizue zerurat aheria. EZ Man II 18. Gaizki zerbitza eztadin [gobernadorea] eman zaion puxantzaz, / Eta gu ere ez samur zuzen den ordenantzaz. / Bietarik illkhi dadin harmonia ederra. Ib. 105. Botzik daude zeru gustiak / Kanta berrien erraten / Eta ihortziria soiñuz / Harmoniaren egiten. Gç 138. Guziak elkharrekin yuntatuak, ala harmonia guziz eder bat egiten baitute. He Gudu 133. Uste dute Erretorika eta onen erreglak ta armonia ederra Latiñarenzat baizik, edo Euskerarenzat ez dirala. Cb EBO 40. Zer armoniazko musika gozoaz. Ib. 32. Euskaldun bakoitzak bere Izkera zeñ era, ta armonia ederrean gordetzen duen, edo dezakean. Ib. 12. Admiratu izan nau guzietako, ta ez gutxiago Bizkaiko itzegiteko era, ta armoniak. Ib. 12 (tbn. en Mg CO VII). Enzuten dütüzie bazterretan / zeñiak orotan arizen / harmoniak zelütik / beteizie arrapostü emaiten. Xarlem 1179. Ta orduan urten eutsen / Fa kortxea baltzak / armoniaz beteten / mokorrean kaltzak. Azc PB 257. Itsaso hurrunen harmonietan / uhinen alhaba jaio zinaden. Mde Pr 71. Pitagora-ren aburuz, zenbakia dugu zer guzien lengaia, zenbakiak baitakartzi neurri, armoni ta musika. Zait Plat 58. Naiz ta maniura (harpa) ta xirribika (violín) autsi, aien armoni ta ots elkartua eten ez oi dan eran. Ib. 105. Euria laster, ostoetan salmuak armonia zabalez errezaten. Gand Elorri 145. Sinfonia batean ere, tajugabeko dirudian ots batek balezake bere tokia, eta guztiaren armonia ta egokitasuna egiteko, osagarri bezala, asko lagun dezake. Vill Jaink 49. Auspo artatik zetorren / armonirikan gozona. Zendoia 129. Gaiak behar nituen: doinuak, armoni-kolorea eta giroa. MIH 154. Gure izaerari dagozkion doinuak berezi eta behar duten armonia aurkitu. Ib. 155.
    sense-2
    2. (G-azp-or [sic] ap. A), armoni . (Frecuente en las exprs. amaika (zenbait...) armoni ibili, eduki... 'estar, andar... riñendo, discutiendo). "Reyerta" A.
    Ara bertso berriyak / Don Jose Alkañi, / Pello Errotakuak / dizka ipiñi, / aurretik ori bera / egin neroni, / buelta ematia / zitzaidan komeni, / bizirik banaiz ni, / osasunaz ongi, / oinbeste armoni / ez geigo ibilli, / orra errespuestak / ikasi ongi. AzpPr 79. Jendiak bazebilkik / amaika armoni, / bañan ez dek neretzat / gerrarik komeni. (In Tx B 81 ). Keiñua bai ugari, baiña miñik ez. Armonia eta desapioa bai sarri, baiña utsa. JAzpiroz 137.
    azpiadiera-2.1
    (G; H) Ref: Bon; A. Reprensión. "Agireka, oñoten egin (V), errierta, armonia, zamar (G)" Bon. "Repréhension. Merezi zuen armonia edo errierta eman zion, il lui donna la répréhension ou le reproche qu'il méritait [...] (le mot doit être une déformation de acrimonia, lat. Il n'est pas basque)" H.
    Etxekoen armoniak ere jasan bear izan nituen. Alegia, nere erruz il zitzaigula. Zendoia 155.
    azpiadiera-2.2
    Palabrería.
    Gauza txiki bat adirazteko / egin det naiko armoni. Insausti 181.
    sense-3
    3. "1.º (V-ger-ple-m) murmullo" A. "3.º (Gc) rumor de voces" Ib.
    Oraintxe nere tripak ez daukate armoni ederra. TxGarm BordaB 94.
    azpiadiera-3.1
    " Armonixa, armonixia: (la) murmuración" Iz ArOñ. "Marmarioa. Gustu-gustuare etzan jun, armoni earra emantzun behintzat eta " ZestErret.
    Oriek esatea / ez dira komeni / zedorrek ez dezu ta / lotsak eman neri; / jendeak badaduka / or zenbait armoni, / txit bajeza aundian / nazu ni ipiñi. Auspoa 68-69-70, 380. Jendiak badabilki millaka armoni. Auspoa 100, 44. (ap. ELok 191, que interpreta 'marmarrean ari')
    azpisarrera-1
    ARMONIA EDERREAN, ARMONIA ONEAN. "Armonixa ederrian, onian egon, pasau, bizi... Giro, lagunarte ederrez. Eskursiñuan izan ga. Armonixa ederrian pasau dou eguna" Elexp Berg. "Armoni earrian afalduta ohera" ZestErret. "Armoni onian gaude" Ib.
    azpisarrera-2
    ARMONIAN.
    a) En armonía.
    Praisko [...] zan seme bat ona / bere guraso zarrak maite ebazana. [...] Gazteak zarraz ziran bizi armonian. AB AmaE 291.
    b) (V-m, AN-gip). Ref.: Etxabu Ond; Gte Erd150. Murmurando; refunfuñando; riñendo, disputando. "Refunfuño. Nire ama beti armonixan da, mi madre siempre está refunfuñando" Etxabu Ond. "Bere burutik armoni(a)n joan da. Hori armoni(a)n joan duk (AN-gip)" Gte Erd 150 (junto a bekozkoa zimurtu dik, gauza hutsa behar dute haserretzeko, etc. de otras zonas).
    Kuidado gabe segitu nuben / nere karguko lanetan. / Jendia armoniyan zebillen / publiko tabernetan: / Altzatarraren kontrariyorik / etzala erri onetan. EusJok II 58. Juana ori armoniyan / altutik asi zan, / neroni ere ixilik / egongo ez nitzan. PE 74. Bi atso nabaitu / ditut armoniyan, / beriala jarri ziran / jeniyo biziyan. / Ollo bat baratzara / sartutziagatik / bi atso aserretu / dirade gogotik. Auspoa 63-64, 227. Ollagorra entzuten / asi zan armoniñ: / Ai zan, begi-urdiñ, / ez burlarik egiñ. MendaroTx 211. Ostegunian beia / saldu du Ernanin, / geroztik erostuna / dabill armonin; / ogei ta bi erralde / ezurra eta mamin; / eztula ta zotiña / sabelian du min. Ib. 179. Juau! Juau! --armonian asi omen zan [zakurra]. JAzpiroz 24.
    (Con dativo). Riñendo, reprendiendo. "Armoniyan ai zen gue neskai" (G-bet).
    Jakiñ arren promesa / zenduala egiñ,, / aita Xeledonio / zuri armoniñ. MendaroTx 187. Aitona armonian / asten zaionean, / amonak entzungogor / dio geienean. Zendoia 81.
    c) "Armonixan egon, pasau... [...] Estar nervioso, normalmente a la espera de algo. Alabia falta zan da gau guztia armonixan egon naiz (edo pasau dot). Ik. arduratan egon" Elexp Berg.
    azpisarrera-3
    ARMONIARA. A malas, enfadado.
    Onian konpon gindazkiena / zertan asi armonira? Uzt Noiz 87.
    azpisarrera-4
    ARMONIA TXAR. Murmuración.
    Esan dan gisan prestatu gera / apustuba jokatzeko, / [...] armoni txarrik izan ez dediñ / ondoren iñorentzako, / bien partetik juzkalaritzan / Toledo ori jartzeko. PE 41. Toledo ori gizon prestuba / bere bizitza osuan, / arentzat ere armoni txarrak / egin ditue auzuan / arren astuak azkar juteko / biar aiñ indar etzuan. Ib. 42. Bide gabe zabiltza / sututzen sasiyak [...] kontu itxusiyak, / ortikan asiyak, [...] Zure armoni txarrak / jarri nau koleran, / argatikan asi naiz / kantari prueban. AzpPr 79.
    azpisarrera-5
    ARMONIA TXARREAN. Con desavenencias, con conflictos, sin armonía. "Alkarrekin armonixa txarrian bizitzia baiño obe bakarrik" Elexp Berg.

    harmonia

    harmonia
    << 1 hara 0 / 0 harrapatu >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper