OEH - Bilaketa

422 emaitza ele bilaketarentzat

Sarrera buruan (66)


Sarrera osoan (356)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
limurtu.
sense-1
1. (Lar, Dv (G), H, A (que cita a Mb)), limuritu (Sal, S ap. A ; Lar, H), linburtu (Volt 110, SP, Lar, , Dv, H, A (que cita a Ax)), linbutu (Volt 83).
Resbalar. "Deslizarse" Lar. La forma linburditu que da Harriet parece facticia (cf. linburdika).
Iauna iduki nazazu othoi zeure eskutik [bide gaitzetan] / eta begira nazazu linburtzeko dañutik. EZ Man II 122. Zeren eztu linburtzen eta itzurtzen zaikan ur enganagarririk baizen edireiten. Ax 598 (V 385). Uraren pare gara: ura bezala linburtzen gara. "Rapiuntur" . Ib. 61 (V 40; tbn., con alguna var., en Zait Plat 33). Baga oek guziok limuritu ta jauzi ziran ziran semearen gorputzetik amaren biotzera. "Defluxerunt" . Lar SermAzc 51. Atsegin loien aldapan limurtzen ta irristan asi ezkero. Mb OtGai I 35.
azpiadiera-1.1
(H), limuritu (H), linburtu (Dv, H).
Tener un desliz, caer en un error, en falta, etc.
Erran ahal diteke segurki bere ohorean dagoela, eztela erori eta ez linburtu. Ax 350 (V 232). Haragiaren bekhatuan [...] linburtu gabe. Ib. 365 (V 241). Ez naizela neure buruaren iaun eta ez iabe, berehala linburtzen eta kilikatzen naizela. Ib. 287 (V 192).
azpiadiera-1.2
Resbalar (la lengua), escaparse algo al hablar.
Zenbait iuramenturen egitera mihia linburtzen bazaitzu. Ax 269 (V 179). Gaitz da mihiaren ongi gobernatzea, linburtzetik begiratzea. Ib. 480 (V 311).
azpiadiera-1.3
Deslizarse furtivamente.
Baña Gipuzkoako mugapetik kanporatzean nolala limuriturik, bakarrik eta oiñ-giro onean aurrera jarraiturik. 'Evadirse' . Aran SIgn 86. Iru indarralditan egiñalak egin zituen saskigillearen oinpetik limurtzeko. Or Mi 60.
azpiadiera-1.3.1
Sabelkeria bai, iñoiz limurtzen zaio Zure morroi oni. "Subrepsit." Or Aitork 281.
azpiadiera-1.4
Olaxe ere [misionista] jaun oietara / iñor ezin zan limurtu. Tx B I 93.
sense-2
2. + linburtu (Ht VocGr 431). Tentar; provocar, estimular.
Batez ere linburtzen zuen, arikiak / burruntzitik botatu oi zuen usaiak. It Fab 257. Aopetik limurtuz balesaizu: "goazan ezagun ez dituzun yainko arrotzak yaurestera". Ol Deut 13, 7 (Dv amainatu, Ker lilluratu, BiblE bultzatu).
azpiadiera-2.1
(Gc ap. A).Seducir, convencer. " Eztakit nork limurtu zuan ortara (dirua aiei uztera)" A. Cf. gaztelimuritu.
Non limurtu zeban prest bereganontz Fermin gaztea. Izt C 210. Aitak eta anaiak ondo esanaren bidez limurtu omen zuten ekartea berentarontz. Ib. 248. Limurtuko bagindu / beste baterako. JanEd I 92. Ele xuriz zertako limurtuko zaitut? Zait Sof 194. Neskak lilluratu ta limurtu gaietan. Etxde JJ 119. Emakume garratxa ta limurtzeko gaiztoa. Ib. 101. Ezkontzarako itz artuta ez dagon neskatxa limurturik, arekin datzan gizonak. Ol Ex 22, 16 (Dv enganatu, Ur engañatu, Bibl bildu, Ker y BiblE liluratu). Alabea beingoan limurtu edo zuritu ez dozunean, amaganaiño jo dozu. Erkiag Arran 123 (v. tbn. BatB 18). Ea goiko birigarro oriek limurtzen ote ditugun. Lab SuEm 199.
sense-3
3. limuritu. Hacer fallar.
Baña bada [ardoa] asitzen / belaunak limuritzen / eta irakiten buruan, / ez da gauza onik orduan. Meagher ( in Onaind MEOE 245 ).
sense-4
4. linburtu. Cometer pecado carnal.
Utziarekin ezkontzen dena, hura ere linburtzen dela. Dv Mt 19, 9 (Lç adulterio iaukiten, Ip theiützen, Ol izortzalle da, Ker ezkontza loitu, IBk ezkontz nahastea egiten).
sense-5
5. " Limuritu (Sal, S), pasarse, perder la frescura. Arrain honek limuriturik daude " A.
Urrietan arno berri dupetan limurtzen ari. EZBB II 127.
azpiadiera-5.1
(Por ext.).
Zindotasuna, maitagarritasuna [...] bere etsaien erantzunez zerbait limurituak gelditzen dira. "Ajadas" . Zink Crit 57. Arpegi illun, gazte tximurtu, mingain nabarmen, billoizkeri limurituak. Erkiag BatB 135 (cf. 18 limurtu 'seducir').
sense-6
6. " Limurtu, ceder (AN-ulz)" A Apend.
azpiadiera-6.1
"Convertir" Izt. "(G?), convertirse" A.
sense-7
7. Ablandar(se), dulcificar(se), poner(se) tierno.
Euskeraren biguntasunak limurtu zion nonbait biotza. Moc Ezale 1899, 3b. Larrosak begi urdiñ zabalak limurtu zituan. Elizdo EEs 1913, 106. Urkoagan limurtu diran biotz on asko izan dira, ta beretako batzuk agert arazi nai ditugu. Elizdo EEs 1929, 176.
sense-8
8. Conmover, emocionar.
Tranze ontan uste det nere ama lotu bear banuke ere, nere biotza ez litzakela orrela limurtuko. Ill Testim 24. I ikusteko pozak pixken bat limurtu niok. Bañan orain, ongi niok. Alz Ram 72.
sense-9
9. Hacer arrumacos.
Bi usoren antzera egun guzian alkar limurtzen egoteko. ABar Goi 52.
limurtu
<< leun 0 / 0 lol >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper