1. (V-gip, L, BN, S, R-is; Lar, H), tragu (Añ), drago ( VocBN , H) Ref.: Lh; ContR 510; Elexp Berg .
"Trago, de beber" Lar, Añ. " Trago batez edatea, boire d'un trait. Trago on bat, un bon coup que l'on boit" H. " Edan tzák, ámar trágo orái " ContR 510. Tr. Documentado, tanto al Sur como al Norte, desde finales del s. XVIII. Aparece gralmente. con edan o egin; lo hallamos con ezarri en Moguel y Astarloa, con artu en f. Bartolome (Olg 56) y B. Barandiaran (134) y con ustu en Uztapide.
Beldúrrak egitekó limosna bát, emáteko jendeéi trago bát. LE Prog 110 (v. tbn. in BOEanm 551). Zuk, Joanes, edan zazu; zuk ere, Domingo, / ene eskuietarik zenbait arno trago. Iraultza 74. Ez naz etorri ona trago bat ezartera baño. Mg PAb 53. Nork estali ta gorde du tragoen artean, gorderik iduki nai zuan gauza? AA III 378. Napoleonen anaia, / errege botilla, / traguak edateko / aura zan mutilla. FrantzesB I 125. Trago bat edanda dagoz. fB Olg 48. Baduaz lagun edo adiskide batzuk trago bat ezartera. Astar II 127. Afaldu eta gero / trago onak eran. Echag 151. Dezagun edan trago bat edo bia. Elzb Po 207. Orain beste tragua ta bapo egin degu. Sor AuOst 98. Ur tragu bat edanda. AB AmaE 302. Trago baten edana ardau azunbrea. Ib. 236. Erango det trago bat ur. Apaol 44. Emazue hunat otoi trago bat edatera. HU Zez 138. Atsagon bako traguak. Azc PB 119. Errementariyak trago ta trago egiñaz. Iraola 132. Tori drago bat, berriz ere! Barb Sup 131 (en boca de un aragonés). Errekako uretik edanezak, ordainez, trago bat ona! Ib. 132. Edan gabe duphatra bat trago. Ox 130. Xahakotik drago bat hunik, züntzürraren kharrakatzeko. GH 1930, 164. Anbat etzaio akordatuko / ama-semiak gerana, / nere petxuko bularretatik / amaika trago erana. Tx B II 167. Trago bat su klikaturik. Iratz 112. Pattar traguak txuspertu ta gogo-berritu zun gure gaztea. Etxde JJ 259. Eldu [pitxarra] kirtenetik eta a zan tragua a! SM Zirik 18. Beste batzutan komeni baño / trago geiago edanda. Basarri 170. Bi trago eginez geroz. Xa Odol 39. Sagardotegietan / trago batzuk ustu. Uzt Sas 263. Ez zuen ez arrultze moletarik jaten gure etxean marka egunean, ez eta tragorik egiten! Etchebarne 47. Ardo trago batzuk egiñez berandutu zaio. BBarand 18. Kopa bat artu eta trago bat egin ondoren, jarraitzeko sartu nitzen kotxera. Gerrika 165.
v. tbn. DurPl 124. JanEd I 18. AzpPr 127. Ill Testim 15. JanEd II 17. EusJok 88. Zerb Ipuinak 332. Salav 46. Tragu: Añ MisE 199.

2. (V-m ap. Etxabu Ond ).
Trance; desgracia. " Tragu artu, recibir de golpe una mala noticia que le afecta" Etxabu Ond 109.
Animo jeneroso eta aundiarekin urbilduz dokizun eriotzearen tragoa. FamInst 913. Aita, posible barinbáda, pasabédi enegánik tragogáu. LE Doc 160. Trago mingotxa arimiari emoten deutsala, doian bakotxian. fB Olg 171.