1. (Deen I 60 (<calica>), Ht VocGr, Lar, Añ, Izt 120v, H), kalitza (S ap. Lrq ; SP, Gèze, H (det., + kh-)), kaliz, kalitz.
Cáliz. Cf. MEIG VII 130: "Zenbait hitz garbi niretzat: [...] izpiritu, kaliza, kandela, kargu [...]". Tr. Documentado en todos los dialectos (falta en Leiçarraga, que emplea kopa ). Los autores meridionales emplean la variante con fricativa (-z(a) ); los septentrionales, además de la forma con africada (-tz(a) ) casi general, emplean también kaliza (Axular; <calix > en Etcheberri de Ziburu y Haraneder). Aunque con gran número de ejs. ambiguos, el uso de -a constitutiva parece más frecuente, sobre todo al Sur. Hay kalitzia (det.) en Inchauspe. En DFrec hay 4 ejs. de kalitza, 3 de ellos septentrionales.
Erakusten du Hostia berriz kaliz <-x> gañetik. EZ Man II 49. Meza erraiteko kaliza. Ax 262 (V 175). Ta ya eztala ardaoa kaliz atan dagoana. VJ 11. Kalizea gora doeanean. Cap 131. Zer da kalitz sainduan? / Gorputza ala Odola? Gç 214. Ian beza ogi hartarik eta edan kalix <calix> hartarik. He 1 Cor 11, 28. Adoratzen dut khalitz hortan, o ene Jesus dibinoa, ene erospenaren prezioa. Brtc 28. Gero kaliz edo edontzi batean artu zuan ardoa. Ub 87. Au da nere odolaren kaliza. Mg CC 202. Kalizaan odola, gorputz ta gusti. JJMg BasEsc 65. Zirarginak egiten daben kaliza, kandeleru edo lanparia. Astar II 69. Ostiyan dago ogi puska bat eta kalizian ardao puska bat. CatLlo 72. Aphezak Ostia eta / Kalitzan gaiñen eskiak / phausatzen dütianian. UskLiB 57. Eliz, aldare, kaliz eta patenak baño oraindik sagraduagoa da nere bularra. Arr May 99. Babiloniako kalizaren kondarretarañokoa edateko ustean. Ib. 57. Zer dago kalizan, mezerdiko itzak esan baño len? KIkG 70. (KIkV 90 kalizean) Gero hartu zuen kalitza, hartako arnoa benedikatu eta apostolueri edan-arazi. Zerb IxtS 87. Kaliza hau bete / gainez egin arte. Arti MaldanB 219. Hemen dakat zutzako / urre kalizia, / urre kalizia ta / sobrefelizia. (V-arr). Balad 103.
v. tbn. OA 45 (46 kaliz). Arz 57. Iraz 57. El 73 (74 kaliz). Cb CatV 73. Cb Bast 4. Oe 138. Añ CatAN 54 (EL1 112 kaliz). fB Ic III 287. CatB 62. CatBus 46. Ur MarIl 84. Legaz 45. Itz Azald 163. Kaliz: Mb IArg I 387. CatUlz 46. Or Mi 77. Gand Elorri 110. Ayesta 59. Kaliza (det.).: Ber Trat 86v. Lg II 254 (212 -tza, det.). ArgiDL 65. SMitx Aranz 116. Insausti 328. K(h)alitz: Ch IV 11, 5. CatLan 131. CatLuz 36. MarIl 55. Hb Esk 141. Jnn SBi 45. Arb Igand 201. HU Zez 165. Lander EEs 1916, 61. K(h)alitza: CatLav 288 (V 144). K(h)alitza (det.).: Mat 209. Harb 15. Arg DevB 194. Bp I 74. JesBih 453. Gy 10. Prop 1880b, 4.

2. "Calyx, [...] lore khalitza, lore botóña " Urt IV 101.