OEH - Bilaketa
451 emaitza edari bilaketarentzat
Sarrera buruan (24)
- edari
- EDARI ALTXAGARRITU (edari)
- EDARI BIZI (edari)
- EDARI-EMAILE (edari)
- EDARI-GELA (edari)
- EDARI-GOZO (edari)
- EDARI-LEKU (edari)
- EDARI-ONTZI (edari)
- EDARI-SALTZAILE (edari)
- EDARI TXURI (edari)
- edari-untzi
- EPURU-EDARI (epuru)
- EZTI-EDARI (1 ezti)
- GARAGAR-EDARI (garagar)
- GINGA-EDARI (1 ginga)
- hedari
- JAKI-EDARI (1 jaki)
- JANARI-EDARI (janari)
- JAN-EDARI (edari)
- JAN-EDARI (jan)
- KAÑA-EDARI (kana)
- MAITA-EDARI (maite)
- OGI-EDARI (ogi)
- zora-edari
Sarrera osoan (427)
- abere
- abespelu
- 2 abusatu
- adierazi
- 1 adimendu
- adore
- agintari
- ahal
- ahul
- aienazio
- 1 aina
- akabatu
- 1 albo
- aldaro
- aldiz
- alegria
- alferezia
- alkate
- alkermes
- alkoholdun
- altsuma
- altxagarritu
- altzairu
- anpoila
- apakin
- aparta
- 1 aran
- ardo
- ardokui
- 1 ardura
- argal
- arnari
- arnasa
- arrats
- arratsalde
- 1 arte
- arto
- arzellu
- asmatu
- astindu
- astinduera
- 1 astun
- astundu
- atsegin
- atsekiro
- atsitu
- 1 atxiki
- 1 atzeratu
- aukera
- aupadaka
- aurre
- 1 ausarki
- axola
- azti
- azukre
- 1 ba-
- babatzar
- bakan
- balios
- banaka
- 2 bare
- barne
- barrakoi
- 1 barrena
- barrun
- barrunbe
- bartz
- basaran
- batu
- batzuk
- bazkari
- begiramen
- behar izan
- behartu
- 1 behazun
- behe
- bekaitz
- bekatu
- beltz
- bendito
- beneno
- berez
- berezi
- bermut
- berogarri
- berotu
- berpiztu
- beste
- bete
- betedura
- beteka
- bezuza
- bianda
- biera
- bihotzerre
- bizi
- bizigarri
- bizilagun
- 1 bizio
- bizkor
- bizkorgarri
- bonbila
- bortitz
- botarazi
- botikario
- 1 buiatu
- buru-min
- buztandu
- dantzari
- dastagarri
- dastatu
- delizios
- doarik
- droga
- edabe
- edadi
- edalontzi
- edan
- edanari
- 1 edankor
- edaritto
- edarizale
- edarizaletxo
- edate
- edateko
- ederto
- edontzi
- edoski
- edozein
- edozer
- 1 egiazki
- egostaile
- elkar
- emantasun
- endredatu
- 2 enparatu
- epeltxo
- epuru
- erabili
- erai
- erari
- 2 erne
- erraile
- erran
- errebelar
- errefreskatu
- erregalia
- errezeta
- erruz
- eskuera
- espiritu
- etsitu
- etxekalte
- ezpalxka
- 1 ezti
- fiola
- flako
- fluxkeria
- freskagarri
- fresko
- frogagarri
- gain
- gainerako
- gainezka
- gaizto
- 1 galdegin
- galdu
- 1 galgarri
- garagar
- garagardo
- garaitezgarri
- gardatz
- garle
- 1 garratz
- garrazkatu
- garraztu
- gazi
- gezagozo
- 1 gia
- 1 ginga
- 1 goritu
- gormant
- goxatze
- goxo
- gozo
- gozorotu
- goñube
- grazia
- graziadun
- gurikeria
- hago
- haize
- hamaiketako
- 1 handiki
- handitu
- haragi
- harrarazi
- 1 hartu
- hats
- haur
- hausnartu
- hauta
- hauts
- 2 hazi
- hazte
- heste
- hezagailu
- hezegarri
- 1 hil
- hilarazi
- hildika
- hilgarri
- hits
- hobe
- honat
- 1 hondar
- hordigarri
- horditu
- idorgarri
- indar
- indartsu
- iratzargarri
- irentsi
- irmo
- itxuragabeko
- izate
- izerdiarazle
- jainko
- 1 jaki
- jan
- janari
- jario
- jarraikitasun
- kafe
- kafetegi
- kaliza
- kalte
- kana
- kanpo
- kanta
- 1 karmin
- karrakatzaile
- kaserna
- katilutara
- kedarreztatu
- kirats
- klasiko
- 1 koldar
- konbertitu
- konformista
- 1 kopatu
- labainkeria
- 1 laburki
- lagundu
- laket izan
- larregi
- larrutu
- lasaitu
- latz
- laukotxo
- laxagarri
- lazkartu
- legez
- lehengotar
- lehor
- likore
- likurta
- 1 lo
- loarazlaki
- lokarle
- 1 lotu
- lurringai
- mahai
- maitasun
- maite
- malaskatu
- mane
- maneiatu
- mastrikatu
- 2 mau
- 2 mende
- mendi
- mikatz
- 1 min
- minantz
- mingar
- min-hori
- mozkorgarri
- mozkorti
- mundu
- murritz
- muxilarro
- muztio
- nahaste-borraste
- nahastekatu
- nahastzaile
- nakaizgarri
- nardo
- nasaikeria
- negar
- neskaberazi
- nor
- odol
- ogi
- ohikun
- ondore
- ondoren
- ondu
- onon
- ontzi
- opariski
- opio
- ordu
- orrazi
- ortuari
- ortzadar
- osagarri
- osalari
- osasun
- osasungile
- osterantzeko
- 2 ozpin
- pasio
- pasta
- penoso
- 2 petxa
- pitar
- 1 pitin
- plantain
- pototxin
- pozgarri
- pozoi
- pozoikeria
- pozoindagarri
- pozoindatu
- pozoitu
- preziatu
- purga
- sagardo
- sagardotegi
- sakela
- samin
- samintasun
- 1 sandia
- sangria
- sasoal
- sendagai
- sendakor
- sendo
- solasketa
- 1 sorgile
- 2 sortu
- sos
- sotil
- sukai
- sukreria
- 2 sumatu
- 1 sumo
- suspergarri
- tabako
- taberna
- tabernaritza
- talde
- 1 tanta
- tantatxo
- terraza
- tindi
- tintil
- tontotu
- topa
- triste
- txepel
- txerrikeria
- txispatu
- txistor
- txokolate
- txopera
- ugaztun
- ugor
- uher
- 2 umako
- umotu
- 1 unatu
- uraska
- 1 urdeki
- urdindu
- urtebetetze
- urtu
- usain
- usaintsu
- usnazain
- usteldu
- vodka
- xartreuse
- xintximari
- xoilki
- xuhurxko
- xurgatu
- xurgatzaile
- zanbrotu
- 1 zanga
- zarrasta
- zeheteria
- zein
- zentzugabe
- zer
- zerbait
- zerbeza
- zerbitzatu
- 1 zergera
- zernahi
- 1 zerra
- zeru
- zerutar
- zirin
- zizta
- zizti-zazta
- zoragailu
- zorigaitz
- zorion
- zozko
- zulo
- zumo
- zuri
- zurmindu
- zurmindura
- zurrutatu
goiburua
ederto.
tradizioa
Tr. Documentado en textos vizcaínos; tbn. se encuentra en algunos autores alto-navarros modernos (Inza, Auspoa 77-78, 277) y en Lhande. En DFrec hay 7 ejs. de ederto .
sense-1
1.
(V; Mic 7, Lar, Añ, VocCB
→Dv),
edarto (V-gip)
Ref.:
A;
Holmer ApuntV;
EI
243;
Etxba Eib;
Elexp Berg (edarto, ederto)
.
Hermosamente; bien, magníficamente. "(De) perlas" Lar, Añ. " Ederto etorri zara esandako orduan! " Etxba Eib. " Ederto eiñdako biarra soñeku onetan! " Ib. v. ederki.
Etorkizun onen errezkada luze bat txito ederto kontadu eutsan. Cb EBO 43. Larramendik bere ez juan edertuago esplikauko. Mg PAb 173. Zein ederto dinuan David Erregiak onelanguak gaiti: "Miñian guzurra darabille". Mg CO 92. Gauza guztietan da entero ona, ta ederto dirudijana bardintasuna. fB Ic III 334. Ur onegaz garbituten da ederto erropia. Ur Dial 107 (It ederki). Ori, iauna, ederto esana da. Ag AL 159. Emakumeak ez añ ederto ta apañ jantzita. Ag Kr 59. Eztira bizi asko munduan ondo ederto, Jaungoiko barik? Ib. 122. Ederto, oso ederto esan dizkigu aurtxo onek [...] egirik aundienak. Inza Azalp 21. Kardantxorijaren abotsari ederto eritxi eutson. Altuna 47. Ogi au goxo goxoa dago, ta bei-atzazal au guztiz ederto egosia ta ondua. Or Tormes 81. Nok edertoen margotzen eban / Españaren ixatia. Enb 172. Sekuleko ederto deritxot! Kk Ab II 65. Ezin edertuago esan dozu. Otx 179. Ostatu sostorreko oeko izarak, [...], ederto asko inkauten yakaz egunaren etorreran. Erkiag BatB 153. Iru illabete barruan dausku / euskera ederto ikasi. BEnb NereA 136. Enparantza erdian egoan [kioskua], eta ederto emoten eban. Etxabu Kontu 33.
v. tbn. Belaus Andoni 17. Onaind STeresa 45. Ayesta 30. Gerrika 73. Edarto: Gerrika 99.
Hermosamente; bien, magníficamente. "(De) perlas" Lar, Añ. " Ederto etorri zara esandako orduan! " Etxba Eib. " Ederto eiñdako biarra soñeku onetan! " Ib. v. ederki.
Etorkizun onen errezkada luze bat txito ederto kontadu eutsan. Cb EBO 43. Larramendik bere ez juan edertuago esplikauko. Mg PAb 173. Zein ederto dinuan David Erregiak onelanguak gaiti: "Miñian guzurra darabille". Mg CO 92. Gauza guztietan da entero ona, ta ederto dirudijana bardintasuna. fB Ic III 334. Ur onegaz garbituten da ederto erropia. Ur Dial 107 (It ederki). Ori, iauna, ederto esana da. Ag AL 159. Emakumeak ez añ ederto ta apañ jantzita. Ag Kr 59. Eztira bizi asko munduan ondo ederto, Jaungoiko barik? Ib. 122. Ederto, oso ederto esan dizkigu aurtxo onek [...] egirik aundienak. Inza Azalp 21. Kardantxorijaren abotsari ederto eritxi eutson. Altuna 47. Ogi au goxo goxoa dago, ta bei-atzazal au guztiz ederto egosia ta ondua. Or Tormes 81. Nok edertoen margotzen eban / Españaren ixatia. Enb 172. Sekuleko ederto deritxot! Kk Ab II 65. Ezin edertuago esan dozu. Otx 179. Ostatu sostorreko oeko izarak, [...], ederto asko inkauten yakaz egunaren etorreran. Erkiag BatB 153. Iru illabete barruan dausku / euskera ederto ikasi. BEnb NereA 136. Enparantza erdian egoan [kioskua], eta ederto emoten eban. Etxabu Kontu 33.
v. tbn. Belaus Andoni 17. Onaind STeresa 45. Ayesta 30. Gerrika 73. Edarto: Gerrika 99.
azpiadiera-1.1
(No acompañando a un verbo, gralmente. en diálogos).Muy bien.
--Ez eban Jesu Kristok euskerarik berba egin. --Ederto; ezda zure erdera mordolluan bere. Mg PAb 57. --Gora, Mañex! --Ederto, Manex! --Emak beste bat, Manex ! Lh Yol 52. Ederto!, esan eban. Altuna 85. Eztezake berdindu seme baten eskubidea arrotz batenarekin. --Ederto! Baña [...] Europako hizkuntz guztixak, euskeriek beste berba hartu zituzen latiñetik. Osk Kurl 116.
v. tbn. Bilbao IpuiB 125. Alzola Atalak 93. Erkiag BatB 167. Onaind STeresa 48.
--Ez eban Jesu Kristok euskerarik berba egin. --Ederto; ezda zure erdera mordolluan bere. Mg PAb 57. --Gora, Mañex! --Ederto, Manex! --Emak beste bat, Manex ! Lh Yol 52. Ederto!, esan eban. Altuna 85. Eztezake berdindu seme baten eskubidea arrotz batenarekin. --Ederto! Baña [...] Europako hizkuntz guztixak, euskeriek beste berba hartu zituzen latiñetik. Osk Kurl 116.
v. tbn. Bilbao IpuiB 125. Alzola Atalak 93. Erkiag BatB 167. Onaind STeresa 48.
sense-2
2.
Mucho, en abundancia.
Ateraten deutsala ederto odola gaisuari. Mg PAb 45s. Ederto bete eban sabela ango jan-edari ugarijekaz. Kk Ab I 10. Abeltzañak edo unaiak ederto irabazten dabela. Ib. 52. Zugatzak orriz janzten / ziran ederto. Enb 168. Bere makilliaz ederto yokaturik, bota zituan lurrera. Kk Ab II 63. Egunez jaso al dagiana, gaberako zeatu daroa ederto. Erkiag BatB 182. Baiña zigorra, erreglea-edo, ederto erabilten eban guri buruak berotzeko. Etxabu Kontu 13.
Ateraten deutsala ederto odola gaisuari. Mg PAb 45s. Ederto bete eban sabela ango jan-edari ugarijekaz. Kk Ab I 10. Abeltzañak edo unaiak ederto irabazten dabela. Ib. 52. Zugatzak orriz janzten / ziran ederto. Enb 168. Bere makilliaz ederto yokaturik, bota zituan lurrera. Kk Ab II 63. Egunez jaso al dagiana, gaberako zeatu daroa ederto. Erkiag BatB 182. Baiña zigorra, erreglea-edo, ederto erabilten eban guri buruak berotzeko. Etxabu Kontu 13.
azpisarrera-1
EDERTO BATEN.
a)
En un santiamén.
Eungilleak oialen zu ta zearra ederto baten iraskiten dauan antzera. Erkiag BatB 184.
b)
Magníficamente, espléndidamente.
Arrastiko eleizkixunok, nai domeketako errosarioa, [...], ederto baten egiten zirean Ipiñeko eleixan. Akes Ipiñ 14. Ederto baten bizi dirala, / diñoe, baserritarrak. BEnb NereA 243.
Eungilleak oialen zu ta zearra ederto baten iraskiten dauan antzera. Erkiag BatB 184.
Arrastiko eleizkixunok, nai domeketako errosarioa, [...], ederto baten egiten zirean Ipiñeko eleixan. Akes Ipiñ 14. Ederto baten bizi dirala, / diñoe, baserritarrak. BEnb NereA 243.
azpisarrera-2
EDERTO SAGARDOA.
" Ederto sagardaue! Expresión con que se rechaza la ejecución de algún mandato" (V-ger). Ort Voc.
" Ederto sagardaue! Expresión con que se rechaza la ejecución de algún mandato" (V-ger). Ort Voc.
ederto
-
ederto. Tr. Documentado en textos vizca...
-
1. (V; Mic 7, Lar, Añ, VocCB →Dv), ed...
-
(No acompañando a un verbo, gralmente. ...
-
2. Mucho, en abundancia. Ateraten deutsa...
-
EDERTO BATEN. a) En un santiamén. Eungi...
-
EDERTO SAGARDOA. " Ederto sagardaue! Exp...
<< edateko 0 / 0 edontzi >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
