OEH - Bilaketa

451 emaitza edari bilaketarentzat

Sarrera buruan (24)


Sarrera osoan (427)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 bizio.
sense-1
1. (V-gip, S; Lcc, SP (uicio), Urt, Ht VocGr 436, , Hb, Dv, H), bixio Ref.: Lrq; Elexp Berg .
Vicio. "Disoluto en vicios, bizioai emona " Lcc. " Bizioz bethea, plein de vices" SP. "Acclinatus vitio, bizioari, biziora emana " Urt I 80. " Tabakua ezta bizio ona " Elexp Berg. . Tr. Documentado desde Leiçarraga, lo hallamos en todas las épocas y dialectos, aunque con frecuencia notablemente menor a partir de mediados del s. XIX. En DFrec hay 3 ejs.
Egiazko dolurekin gure buruak eta gure bizio guziak zitiagu kondemnatzen. Ins A, 1v. Gaitzerraiteko eta difamatzeko bizio haur. Ib. D, 7v. Ene ganik khasa betza bizio ohituak. EZ Man II 61. Baldin berthutea eta bizioa, eta berthutearen eta bizioaren ioan ethorriak, onak eta gaitzak, iben baginitza bi balantzatan. Ax 519 (V 334). Aiteak emon eutsan ondasunak galdu zituzana bizioetan eta bellakerietan. Cap 118. Errazki iujeatzen dute bertzeak kutsatuak direla berek besarkatu duten bizioaz. SP Phil 344. Zure bekhatiak eta zure bizioak hil bite zu baino lehen. Tt Onsa 19. Auher eztaudian, nontik sortzen baitira bizioak. Bp I 23. Hitzkuntzaren bizioak eta bajak. ES 94. Resistitzeko bere pasioai, apetitu gaiztoai eta bizio guziai. OA 71. Oi haiñ arthoski hari balire bizioen erroetarik atheratzen eta berthuteen landatzen. Ch I 3, 5. Zazpi bizio eben kontra, dire zazpi birtute. El 14. Laja ditzagun bizio aek. Iraz 2. Dei zaiozu [Ama Birjiñari] bizioen ekaitzak onda etzaizan. Lar STomas 2. Barnean ditutzun biziorako inklinazionen gudukatzen. He Gudu 145. Iseia zite zure biziuen hil erazitzera. Mst III 43, 1. Emakume bizio arzaz galdurik zegoen bat. Cb Eg II 134. Laster ordean hautsten dire [hanitz adiskidetasun], zeren bizioa hetan balsatzen baita. Mih 69. Edo suberbian, edo abarizian, [...] edo berze bizioetán. LE Prog 114. Garraztasun handienarekin punitu du lohikeria, eta bizio guzien artean ez da nekhezago barkhatu duenik. Brtc 221.
( s. XIX) Aragijaren bizijo ezkutukuetan sarturik dagozanak. Mg CO 76. Eta aitu, zeinbat aurretu edo atzeratu dozun bizioetan edo birtuteetan. EL1 69. Ateretea biotzean den bizio gaisto sustraituena. LoraS 21. Bada bizioetatik libratzeko tenplanzaren birtuteari jarraio, eta arren erreglak gorde bear ditugu. Gco II 87. Bizio au utzi nai ez duana. AA III 383. Huna orai zenbait bekhaturantza edo bizio. Dh 66. Jainkoak jasanen othe ditu bi bizio horiek lurrezko gizon batean, hain garrazki zeruko aingeru batean punitu dituenean? Jaur 409. Etxe hazkarrenak, yausten errekara, / Bizioa gida hartuz. Gy 173. Hau duk hau hire gorphutza, hire bizio tzarrek hiretzat egin izan duten etxea eta egonlekhua. Dv LEd 262. Zazpi bizio geben kontra dira zazpi birtute. CatAe 62. (CatSal y CatR 63 bizio) Zeren diran hotatik jaiotzen diren bizioen buruak, iturriak eta erroak bezala. Legaz 47. Ori da biziyo bat / etxe-galgarriya. JanEd I 40. Munduan ikusten da hainitz bizio, / Hoberenetik ere deus ez balio. LElsb ( in Elzb Po 217 ). Biziuaren beztasuna adiaraztera. Bv AsL 161. Ezpadiok utzitzen bizio orri, laster illko aiz. Sor Bar 56. Bizioan pulunpatzen ziren gizon heiek, aise galdu zuten fedea. Elsb Fram XI.

( s. XX) [Ardoaren] bizio ontan aurreratzian / gorputza beti makaldu. JanEd II 107. Bizio txarrak indartzen. MendaroTx 148. Gorputzak ez luke izango / daukan ainbeste biziyo. Tx B 165. Lujo aundiyan janzten, / biziyotan sartzen. Yanzi 221. Gixonen bixioak aseteko lagin ogasun lurrean egon be eztago ta. Eguzk GizAuz 188. Ez, eztot olako bizio txarrik. SM Zirik 102. Bizio ori orain iztea / ez dok izango erreza. BEnb NereA 165. Badaki horrek bizioa nola trata. Arti Tobera 268. Diruak lujoa ta bizioa ekarri du. And AUzta 84. Bizio horiek onhartzen dituzten gizonak. Ardoy SFran 230. Edari demonio, / inpernuko jario, / pardel danen bizio. NEtx LBB 365. Biziorikan txarrena dago / seigarren mandamentuan. Uzt Noiz 15.

v. tbn. (para textos posteriores a 1850) CatS VIII. Xe 252. Ud 94. Zab Gabon 66. Arr May 93. Auspoa 97, 76. Olea 271.
sense-2
2. Inclinación de un objeto. " Bizioa egin, desplomarse" VP 92v.
azpisarrera-1
BIZIOZKO. Vicioso.
Ira per vitium, biziozko hira, bekhatuzko haserrea. Ax 279 (V 186). Nola biziozko habituda bat badugula seguratzekotz bekhatu berean erori behar baita. He Gudu 87. Eztozue gogaitu bear, jausten zareanean gatx biziozkoen baten. Añ LoraS 114.
azpisarrerakoSense-1.1
De vicios.
Hura jazarri zangon enganioari, eta biziozko tulubioari pharatu zangon. MarIl 121.
bizio
<< bizilagun 0 / 0 bizkor >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper