Harremana

    OEH - Bilaketa

    91 emaitza damutu bilaketarentzat

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    1 garbatu.
    etimologikoa
    Etim. Se trata del mismo verbo que 2 garbatu , tomando en sentido traslaticio un verbo de valor concreto, en vez de apelar, como en el caso de damutu, dolutu , al léxico religioso latino-románico.
    sense-1
    1. (V; Lar in Aq 1316, Mg Nom 66, Añ (V)), garbaatu (V-m-gip), garbaitu (Lar DVC 233, Añ (V)) Ref.: A (garbatu, garbaatu); Etxba Eib; Elexp Berg .
     "Arrepentirse" , "compungirse", "dolerse, tener pesar" Añ. "Se repentir, avoir regret. [...] Pekatu bat ez egiñik garbatu, avoir eu du regret de n'avoir pas fait un péché (Oe)" H. " Buruan ulerik aiña bidar garbatu jako (V-m), se le ha pesado tantas veces como cabellos tiene en la cabeza" A. "Mudar de parecer. Garbatu yako " A Apend. " Ez dau balio garbatutziak, erremedixorik ez dauken gauzetan. Okerra eiñ da gero etortzen da garbatzia " Etxba Eib. " Makiña bat aldiz garbatu jata gaztetan neskatan gehixao egiñ eza " Elexp Berg. v. damutu. Tr. Documentado en textos vizcaínos desde Refranes y Sentencias ; en el s. XX lo emplean tbn. algunos autores guipuzcoanos. Garbatu es la forma más frecuente. Hay garbaitu en Capanaga y, ya en el s. XX, en Etxaide, Zaitegi (Sof 25) e Ibiñagabeitia (Virgil 35). Se construye con aux. intrans. unipersonal y bipersonal. Son frecuentes las construcciones con part. det. (garbatu zaio egina , etc.).
    Ezkondu ta garbatu. RS 102. Ea garbaitu iakan boto kastidadekoa egina. Cap 107 (v. tbn. 103). Ez eukela intenzinoe txarrik; beriala garbatu jakela. CrIc 60. [Onelakuen ezkontzaak] amodijo argalak eragiten ditu ta sarri laster garbatu. JJMg BasEsc 248s. [Dantzeetara] leen juana garbatu. fB Olg 103. Damututa dago, garbatuta dago berbia emona. fB Ic III 360 (v. tbn. 367). Bost aldiz garbatu jako / berori ezagutua. Noe 50. Geiago eta geiago damutu eta garbatuten zan. Itz Azald 142. Ez nauk geiago sartuko. Ondo garbatuta niok. Ag G 132. Ori garbatu, ori itzuli? Eztakitela berok ori nor dan. A Ardi 116. Zelan ba daukat neure biotza garbatu barik, / zelan ez daukat damutasunez zatituta? GMant Goi 58. Garbatuta, damututa [...] parkeskeka zuri. Otx 52. Garbaitu (damutu) zitzaion bere jaiotetxera azaldua. Etxde JJ 198.
    azpiadiera-1.1
    Orrenbeste txarkeriyaz egiyazko damu artzen det, eta garbai-garbaiturikan diyotsut.Elizondo KristPE 175.
    azpiadiera-1.2
    (Con part. vbal. det. con suf. -z como complemento).
    Beranketan jakanari emaiten agindua dago aginduaz damutua ta garbatua. "Al que se le tarda en dar lo prometido, está pesaroso y arrepentido de haberlo mandado" . RS 521.
    azpiadiera-1.3
    (Con part. indet.).
    Badaki[gu] garbatu / bitartekotzat zeu artu. BBizk 36.
    azpiadiera-1.4
    (Con sociativo).
    Konpesau bere ezin leitekeezala [...] pekatu mortalak aintzat artu, areekin garbatu ta [...] artian. fB Olg 183. Ez zirian garbatuko bein egin ebeen pekatubagaz. fB Ic I 16. Kristinauba bera garbatuten bada bere gaiski eginagaz, parkatuten deutsa. Ib. 66.
    azpiadiera-1.5
    (Con sintagma nominal en caso absoluto). " Buruan ulerik aña bidar garbatu jako orduan emon eban pausua " Etxba Eib.
    Inok absolbidu ezin legiz, eginak garbatu ta ez egiteko asmua [...] artu artian. fB Olg 114.
    azpiadiera-1.6
    (Con sintagma nominal con suf. -z ).
    Bere bizibideaz ziaro garbaituta. Etxde JJ 255.
    azpiadiera-1.7
    (Con aux. trans.).
    Ez neban iñoiz buruan erabilliko [...] garbatu biarrik izango nebana nere ondo-eiña. Etxba Ibilt 479.
    sense-2
    2. (Part. en función de adj.). "Pesaroso, arrepentido" , "compungido" Añ. " Ezkondu garbatua, casado que abandona su vida matrimonial. Praile garbatu, fraile que abandona su profesión religiosa, que se seculariza. Abade garbatu, sacerdote secularizado (V-m)" DRA .
    Arerijo garbatubagaz leen baixen adiskide izatia. fB Ic I 66. Praile edo monja garbatu bakotxeko eun ezkondu garbatu ta geijago izan arren [...]. fB Ic III 329 (369 ezkondu garbatubak).

    garbatu

    garbatu
    << gaizki 0 / 0 gizalege >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper