OEH - Bilaketa

286 emaitza dama bilaketarentzat

Sarrera buruan (3)


Sarrera osoan (283)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
mirabe.
etimologikoa
Etim. Para la posibilidad de que esté formado por el posesivo intensivo de 1.a persona (neure, nere... ) y (h)abe, con n- > m- por asimilación, v. FHV 82 n. 19.
sense-1
1. (V-gip, G; Lar, Mg Nom (G), Añ (G, AN), Dv (V, G), H (G)), midabe Ref.: A; Iz ArOñ; Elexp Berg .
Criado, sirviente. v. morroi (2), nerabe (2). Tr. Documentado, ya desde RS, en la tradición meridional. Sg. DRA hay un ej. de midabe en una canción popular guipuzcoana (cf. tbn. midabetza s.v. mirabetza ). En DFrec hay 12 ejs. de mirabe, meridionales.
Txiologako mirabeak gau txaburra ta egun luzeak. RS 487. Ematen zaka [...] mirabe bat mundu onen jabearen orde. Lar SermAzc 54. Etxeko mirabe edo neskatxa gazte batek Monikaren aurkeria onen berri bazekien. Cb Eg III 365. Eztút yá meréxi / hume deinazázun; / nola mirábe ni / bat artunazázu. LE Kop 82 (tal vez errata por nirabe, forma que Lizarraga emplea a menudo). Leialak izan bear due mirabeak eta serbitzariak. Gco II 203. Gurasoak, ez etxean artu mirabe eta langille mingañ zikiña duanik. AA II 145. Jakob bere seme, illoba, mirabe, abere eta gauza guziakin Ejiptoronz abiatu zan. Lard 60. Eta izan zituen ardiak eta idiak eta astoak eta mirabeak eta astaemeak eta gameluak. Ur Gen 12, 16 (Urt, Dv muthilak eta neskatoak, Ker morroi ta neskame, Bibl esklabo, neskato, BiblE neskame-morroiak). Fiña izandu zera munduban legia / fortuna gabe jaio ziñan midabia. (G, canc. pop.). DRA . Morroi ta mirabeak ezkaratza poliki lore ta maindire xuriz apaindu-ta. Lh Yol 49. Ona emen Jaunaren mirabea; zuk diñozunez egin bekit. Pi Imit IV 17, 2 (Ol mirabe; Ch, Mst, Ip, Leon neskato). Nausia urrikaldu zan mirabe artaz eta lokabe utzi zuen. Ir YKBiz 258. Erabil dezagun beti euskera Yainkoaren, egiaren ta egiazko yakintzaren mirabe. Ldi IL 55. Ez dezu zuaitza baño mirabe langille obe ta merkeagorik. Munita 141. Agirrenean mirabe dagon Kattalin adiskide aundia det. Etxde AlosT 75 (v. tbn. mirabe egon en Ir YKBiz 132n y Erkiag BatB 150). Mirabeak jauregiko beste alderdian bizi ziren. Mde Pr 184. Berrogeitaka urtetan emengo mirabe nauk, eta edozein bezin etxeko. NEtx Antz 20. Ona emen zure mirabea, egin bedi nigan Zuk nai dezuna. (Lc 1, 38). MAtx Gazt 106 (Ol, IBk, BiblE, Ker, KIkV 113, KIkG 83, ArgiDL 17 e Ir YKBiz 8 mirabe; Oteiza, Brunet serbitzari, Dv, Leon neskato, Arriand neskame). Maitasunak egin nau / ni zure mirabe. NEtx LBB 360. Bota egizu mirabea ta onen semea. Ker Gal 4, 30 (BiblE mirabe; Lç, He, TB neskato, Dv sehi). Ura zan gelditzea / gaitzaren mirabe. Insausti 135. Ez da hizkuntza bere buruaren jabe, besteren mirabe baizik. MIH 84. Lanean ari behar zuena etengabe, mirabe, zerbitzari edo morroi baten antzera. MEIG I 225.
v. tbn. Lar Fueros 8. Mg CC 151. VMg 30. Echag 185. CartAnd 395. Aran SIgn 78. Xe 273. Otag EE 1884b, 51. AB AmaE 68. A EEs 1916, 109. Alz Bern 69. Garit Usand 61. Inza Azalp 130. Tx B 114. Balad 222. TAg GaGo 40. EA OlBe 111. Zait Sof 42. JAIraz Bizia 62. Or Aitork 213. Txill Let 135. BEnb NereA 241. Ibiñ Virgil 36. Lab SuEm 168. Uzt Sas 240. Onaind STeresa 30.
sense-2
2. Chica. Tr. Documentado desde mediados del s. XIX en textos guipuzcoanos, generalmente de carácter popular.
Aingeru zoragarri, / mirabe laztana, / pentsamentu nerian / beti zauzkatana. Bil 136. Konsejatzen zaituztet, / mirabe gazteak, / eskarmentatutzeko / batzu ez besteak. KarlBB 236. Mirabe ederra, liraña, eta guztiyez gañ, aberatsa dalako. Moc Damu 25. Mirabe ondo itzegiñetan / goxuagarik ez dana. Iraola Auspoa 243, 165 (cf. unas líneas más abajo etxe oneko dama zan). Ni naiz mirabe txukun / eta langillia. MendaroTx 277.
v. tbn. PE 91. Ill Testim 11.
azpiadiera-2.1
" Mirabe, chica guapa (G-azp)" Garate Cont, RIEV 1935, 351.
azpisarrera-1
MIRABE EGIN. Servir.
Idatzia zegok: Zure Yainko Yaunari gur-egiozu ta ari bakarrik mirabe-egiozu. (Mt 4, 10). Ir YKBiz 48 (Dv zerbitzaturen ). Giza-Semea ere ezta etorri besteak berari mirabe-egin dezaioten; mirabe-egitera ta bere bizia guzion eros-saritan ematera etorri da. Ib. 364. Zein da aundiago, maiera eseria dagoena ala mirabe-egiten (serbitzen) duena? Ib. 436. Oneik ez euken, ba, beste asmorik bakotxak gure Jaunari zelan mirabe egin baiño. Onaind STeresa 86.
azpisarrera-2
MIRABE-MORROI, MORROI-MIRABE (Pl.). Sirvientes.
Maindire batzuen ostean zeukaten beren lantegia (sukaldea) ta jaki-meta, ur-upel ta baxerategia egun artako mirabe-morroiak. A Ardi 61. Urkietako mirabe-morroiak pozturik. Ib. 63. Idazle trebeak [...] / sasi -jakindurizko / pantasi gabeak, / jatortasun beraren / morroi-mirabeak. Olea 266.
mirabe
<< 1 min 0 / 0 mokadu >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper