Harremana

    OEH - Bilaketa

    286 emaitza dama bilaketarentzat

    Sarrera buruan (3)


    Sarrera osoan (283)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    gala.
    tradizioa
    Tr. Propio de la tradición meridional; desde fines del s. XIX aparece casi exclusivamente en autores populares o de léxico poco cuidado.
    sense-1
    1. (Lcc).
    Gala, lo más selecto. "Gala" Lcc.
    Derediako galea dator / ponpa andiaz beterik; / oi, ainbat dira ederrak eze / ni nago admiradurik. Lazarraga A1, 1159v.
    sense-2
    2. (Lar, Añ, H (V, G)).
    (Empleado gralmte. en plural).Gala(s), adorno(s). "Gala [...] si es vestido" Lar. Cf. IC cuad. 74: "Y en vascuence gala quiere decir como cosa estéril". v. apaindura.
    Aren larru gorrizko soñekogabeak zure galak ta erakeriak [kondenatzen ditu] . Cb Eg II 191. Txikitatik gala zale. Ib. 190. [Modestia] da edertasunaren galarik ederrena. Echve Dev 378. Ez ziran nerekiko arrotzeko galak, / bizkarrean zituen garagar-kostalak. It Fab 134. Gorputzak ez du gala biarrik, / anima garbi eduki. Xe 315. Zeru lurrak egon arren / ondoen apaindurik; / naiz da sortitzak agertu / berak al daben galea. AB AmaE 384. Eta galarik galantenakin / dute [Donostia] apaintzen aiñ ongi. Otag ( in FrantzesB II 131 ). Noizik beiñ jantzi biar guk ere ditugun galak! Sor Bar 35. Batek ornitzekotan / dama oriyen galak, / ez dira noski aski / gaurko jornalak. Yanzi 218.
    v. tbn. fB Olg 58. Aran SIgn 81. Arr May 185. Berron Kijote 129.
    azpiadiera-2.1
    Esplikatzera nua / eranaren galak, / balio baldin badu / nere egiñalak.JanEd I 54.
    sense-3
    3. "Gala, gracia, garbo" Lar. "Bonne grâce, élégance, s'agissant soit de l'habillement, soit de la personne" H.
    Luxia orrek egin du / lanian egiñala, / Latasak ere izaki / aizkorian gala. Yanzi 87.
    sense-4
    4. Gala, honra, gloria (?).
    Bereala iges egiñ zuen Demonioak, eta jatxi ziraden Aiñgeruak Zerutik kontatzera gala bitoriakoa. MurSerm 67.
    sense-5
    5. "Jactancia, engreimiento" A. v. galania (2).
    Orrek daukan gala / eragin nei parra. AzpPr 72. Balkoyian jarrita / astuaren gala! / Paseatzen zebillen / konde bat bezala. Noe 123. Bañan egiten diyo / arduak itzala, / nere kontra ala / oju eta gala / gaiztua nitzala. Tx ( in Imaz Auspoa 24, 136 ). Norte-amerikano / oiek duten gala: / ustez guziak baño / geiago dirala. MendaroTx 343. Bertsotako kontuan / Zepai onen gala. / [...] au ere bere ustetan / ez dago makala, / azkar esan du beintzat / ni ainbat badala. Uzt LEG I 319.
    sense-6
    6. " Galaak, presentes que hacen los novios al casarse" JMB At. Cf. LzG: "Galas, cantidad que suele recibir la novia de los padres del novio al celebrarse el compromiso matrimonial (Lagrán)".
    azpiadiera-6.1
    Orduan galak deitzen zitzaien, alegia, ezkontzeko bear genituan erropak erosi. JAzpiroz 184. Aitak, galak erosteko, iru milla pezta eman zizkidan. Ib. 187.
    azpisarrera-1
    GALA HARTU. Jactarse, engreírse.
    Uste degu betiko / jaiuak gerala; / alferrik da artzia / indarraren gala. Xe 402. Artu naiagatikan gaztekin gala / nik eztet uste iñor onen zale dala. Auspoa 106, 138. (ap. ELok 236) Gala arturik juaten dira [Kaliporniyara] / gazte peligrosuak, / naiz etxean negarrez utzi / senide ta gurasuak. Tx B I 126.
    azpisarrera-2
    GALA EGIN (Lar, H). Hacer gala, preciarse. "(Hacer) gala del sambenito, desooreaz gala egitea" Lar. AxN explica sendagailla (96) por gala [la frase de Ax es loriatzea eta sendagailla egitea] y sendagailla eriztea (110) por gala egitea. v. galandu.
    Izkuntza gaistoaz askok gala egiten dute. Cb EBO 37. Zer? ezta egungo egunean gala egiten jokoaz, berandu etxeratzeaz? AA III 516. Aita miserikordiosoa, [...] pekataririk andienai barkatzen zure gustoa dezuna ta gala egiten dezuna. Echve OngiB 166.
    azpisarrera-3
    GALA IZAN. Tener a gala, enorgullecerse.
    [Jangoikoak] duelarík gála ta sendagálla gloriósoa barkátzean iago ta iago. LE Ong 119r.
    azpisarrera-4
    GALAKO. a) Excelente. v. GALAREN GALAKO.
    Gizona bapua, / eztago plakua, / izdun galakua, pare gabekua. AzpPr 100.
    b) De gala.
    Kapitan jantzita, da gañera galako jantziagaz. Gerrika 231.
    azpisarrera-5
    GALAN. De gala. v. GALAZ.
    Gizona morroi zarpa zarrakin, / andria galan jantzia; / ai, au zer diferentzia! Xe 277 (en la versión de la pág. 274 galaz).
    azpisarrera-6
    GALAREN GALA. Magníficamente. v. galanki.
    Galaren gala janzitako baratza zoragarri bat dirudiela Gipuzkoako mugape guztiak. Izt C 26.
    azpisarrera-7
    GALAREN GALAKO. Excelente, soberbio. "Galan galako, de lo bueno lo mejor. Galan galako bazkaria egin dugu gaur" Asp Gehi.
    Zaldiño, beoka eta moxalak aiñ ugari diran Probinzian, gauza arrigarria dala galaren galako zaldi eta mando andietakorik bat bakarra ere ez jaiotzea. Izt C 184. Uztar-idi galaren galakoa txintxarriz beterik. Ib. 241 (v. tbn. 176 y 245).
    azpisarrera-8
    GALAZ (H).
    a) De gala. "Galaz jantzia, vêtu de ses plus beaux habits" H. v. GALAN.
    Kanpo guztia galaz jantzirik. AB AmaE 191. Asko bezela etzan ibiltzen lujoz ta galaz jantzita. Tx B I 41.
    b) Haciendo gala. Cf. GALA EGIN.
    Pekatu egiten da ez bakarrik batere lotsarik gabe [...], ezpada galaz eta onratzat artuaz. Ant 153.

    gala

    gala
    << gaizkitu 0 / 0 galai >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper