Harremana

    OEH - Bilaketa

    38 emaitza dagoeneko bilaketarentzat

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    oraindik.
    tradizioa
    Tr. Documentado sobre todo en textos guipuzcoanos. Se encuentra tbn. en algunos autores vizcaínos de los ss. XIX y XX, y al Norte en CartEsp, Goyhetche, Mattin (oindik ) y Xalbador, así como, en la forma oraitik, y con el sdo. de 'desde ahora', Goyhetche y Lafitte. Además del general oraindik hay orandik en Arrese Beitia (AmaE 398), Zaitegi (Plat 102) y Ibiñagabeitia (Virgil 35); oraindi en Arana (SIgn II), Orixe (Eus 247), S. Mitxelena (Aranz 92) y Anduaga (AUzta 122), y oindik en Mattin, F. Etxebarria (136) y Ayesta (96). En DFrec hay 658 ejs. (4 septentrionales) de oraindik, 2 de oraindikan y 1 de ondik.
    sense-1
    1. (V, G, AN-larr-5vill-araq-ulz-arce-olza, L-sar; orainyik AN-ulz; VP 74r, Lar, Aq 75 (AN), 1282 y 928, Añ (G, AN), H (V, G)), oraindi (AN-larr; oan- AN-larr-ulz), oraindikan (AN-gip; oan- AN-araq; Lar, Añ (G, AN), H (V, G)), orandik ( VP 51v, 62v), oindik (V-ger-ple-arrig-m-gip, G-azp-goi; oinddik V-och), oindikan (AN-gip-5vill), oindi (G-goi), oondik (G-to), ondik Ref.: A; EI 152s; Echaide Nav 378-379; Gte Erd 265, 271.
    Todavía. "Aún, todavía" Lar y Añ "En Beterri son conocidos en Fuenterrabía por ikusirikanen, oraindikanen y así otros, por oraindik, ikusirik" Lar Cor 301. " Oraindik kutsukoak gera (G-to), todavía somos parientes lejanos" A. " Amabi laurden gutxi oindikan txoil ez dira (AN-gip-5vill)" Gte Erd 265. " Oraindik libro da (BN-lab), oraindik bizirik dago (AN-gip, BN-arb)" Ib. 271. v. orainik, oraindino.
    Ora[i]ndik ezin gastiga nitzakoie zure señoriari zer kantitate merkaduria denz. CartEsp 466. Ez dituzu oraindik berrogei ta amar urte. Mb IArg I 260. Urte bete orañdik ezta lanze ikaragarri au nere begiz ikusi nuela. Cb Eg II 165. Nik, adiskidea, / oraindika ez dakit / zer dan nekatzea. It Fab 35. Han naiz? --Ez oraiñon. --Orai? --Orai ere ez oraindik. Gy 7. Oraindik bederatziak dira. Lard 482. Zuen aita zarra, oraindik bizi dezute? Ib. 57. Oi ta bost urte oraindik eta / predikadore zuzena. PE 16. Gu oraindikan aprendiz gaude. Ud 65. Oraindik arratsaldeko irurak dituk geienaz. Zab Gabon 27. Oraindikan gaztea aiz. Apaol 76. Oraindik peseta bat artzeko nago, nai badit eman. Iraola 27. Ene! Txalopak etorri dira, ta aparia egiteko oraindik. Ag Kr 106. Oiek guziyak pasata ezta / oraiñdik eskarmentatu. JanEd II 85. Ogei eta bi urtetarako / nitzan ezkondu nayian, / irurogei ta bederatzitan / oraindik nago gayian. Tx B 88. Zarra oraindik zutik daguala / aldatu dute bestia. Tx B I 50. Oraindik eztot il-gura. Laux BBa 32. Oraindik aldi labur bat eta munduak ez nau geiago ikusiko. Ir YKBiz 450. Oraindi itxaropena ez da guziz galdu. Or Eus 247 (QA 101 tbn. oraindi y 198 oraindik). Oraindik ez da naikoa. Munita 42. Piarres, biziarekin borrokan asteko dago ta oraindik eztaki munduko maltzurkeri ta azpikeriaren berri. Etxde JJ 23. Zuek leze-aroan bizi zarete oraindik, dirudienez. Mde Pr 135. Ondo gogoan det oraindik. NEtx Antz 14. Zuk ain maitea zendun izkuntzak / oraindik badu arnasa. Basarri 48. Beste / aldean nengoan, / oraindikan atzo. Gand Elorri 112. Oraindik asko eztala. Vill ( in Gand Elorri 9 ). Oraindik beste bost kilometro paltako dira. Anab Aprika 82. Zer moduzko gizona zeran / eztet oindik ikasia. Mattin 150. Errespetua bizi da oraindik baserrietan, baina ez kalean. MIH 150. Nik, egia esan ez dut oraindik horrelako telegramarik hartu. MEIG VII 47.
    v. tbn. (Para autores no guipuzcoanos): JJMg BasEsc 69. Ur MarIl 30. AB AmaE 417 (31 orañdik). Itz Azald 153. KIkV 95. Enb 180. Eguzk GizAuz 149. Vill in Bilbao IpuiB 6. Erkiag Arran 173. BEnb NereA 142. Alzola Atalak 107. Xa Odol 269. Etxabu Kontu 195. Onaind STeresa 111. Ayesta 31.
    azpiadiera-1.1
    (Ref. al pasado). v. ARTEAN (e). Tr. Documentado desde mediados del s. XVIII, es de uso gral. en los guipuzcoanos, y tbn. se encuentra desde principios del XIX en textos en otros dialectos.
    Gaztea zen oraindik Fernandez ta ondasunduna. Mb IArg II 333. Ta oraindik bizi zala, ezkutatu zuan Jaunak gizonen artetik. AA III 334. Oraindik aurkituten ziran sepultura, ta difuntubeen azurrezko erlikijareen batzuk. JJMg BasEsc 279. Eta oraindik goarnitzalle zeuden soldaduai ere ifini izan zitzaizten eragotzpen batzuk. Izt C 146. Behar bada ema ezkonduek oraindik ez zakiten. Gy 102. Oraindik sabelean zeudela. Lard 30. Aurrak oraindik ezer ezagutzen ezpazuen ere. Arr GB 51. Bazebillen oraiñdik eskean kaleetan barruna. Aran SIgn 32. Mendian zeuden oraindik ardiak eta moxalak. Ag G 202. Oea bero bero arrapatu zuten oraindik. Or SCruz 38. Baña oraindik labea ez egoan ogia erretako gertu-ta, asmua aurrera eroatea gerorako itxi bear. Eguzk GizAuz 68. Egin zuana egiteko, azaldutakoa baño geiago ere ba-zuan oraindik, nunbait, kolkopeko osiñean. TAg Uzt 105. Oraindik emakume itxurazkoa ta gordiña zegon. Etxde JJ 98. Poliri ez zitzaion oraindik joan lengo amorrua. Anab Poli 29. Ba-zituan oraindik [...] Jainkoari eder ez yakozan griña ta joera bada-ezpadakoak. Onaind STeresa 38. Ez zuala oraindik ezkondu nai. Berron Kijote 138. Maitagarri beharrean zen oraindik Lizardi hasiberri hartan. MIH 175.
    v. tbn. (Para textos no guipuzcoanos): Ur MarIl 46. AB AmaE 96. Itz Azald 37. Laux BB 100. Mde Pr 71. Vill in Bilbao IpuiB 7. Gand Elorri 132. Izeta DirG 49. Ondik: Gerrika 83.
    azpiadiera-1.2
    (En contextos exclamativos, ref. al futuro).
    Kaikukeri andijagorik entzungo dogu oraindik! Otx 164. Txanponak artu dituzte, ta oraindik artu bear dituztenak! Munita 64. Oraindik adituko ditugunak! NEtx LBB 89.
    sense-2
    2. (Con valor intensivo, con sintagma con suf. -ago ).
    Oraindik geiago esaten du Santu andi onek. AA III 392. Oraindik ederrago birjinidadia ezkontzia baño. JJMg BasEsc 222. Badira aberetxoak zigarra baño ere oraindik txikiagoak. It Dial 25. Gorrijak dira oraindik andijaguak ta ezne geijago emoten dabe. Ur Dial 94s (It oraindik, Dv oraino, Ip orano ). Jainkoak eskañtzen duen baño oraindik geiago ematen du. Arr GB 134. Golo an ikustean, oraindik areagoa zan beren izua. Ib. 141s. Berentzako oañdik obe izandu zana. Aran SIgn 83 (109 oraiñdik). Geiago oraindik neure Erria / gura zinduket goratu. AB AmaE 51. Lau milla, amar milla, amabost milla? Oraindik geiago. Goñi 109. Maite zaitudan baño oraindik geiago maite nai zinduzket. ArgiDL 36s. Doniane-suetan dabilten zagia / baiño oraindi beltzago jartzen da txerria. Or Eus 137. Uriak ustu bear izan ditu Jaurlaritzak: oraindik geiago ustu erazi bearrean izango da noski. EAEg 11-5-1937, 1639. Ejitoarrak gogorragoak dira oraindik. Anab Aprika 91. Kaltegarriago oraindik izango litzake aurrarentzat. Vill Jaink 155. Etxeko izena oraindik geiago loitan ito dezazun? NEtx LBB 67. Bermeokoa oraindik gitxiago zabaldu zala uste dot. Etxabu Kontu 28. Nik esango nuke oraindik fiñagoa dala Mugertza. Albeniz 241. Nabarmenago oraindik: [...]. MIH 254.
    v. tbn. Izt C 77. Aran SIgn 107. Bv AsL 96. Urruz Urz 26. Ag AL 5. Iraola 22. Itz Azald 200. Inza Azalp 45. Eguzk GizAuz 151. Zait Sof 14. JAIraz Bizia 12. Mde HaurB 16. Osk Kurl 59. MAtx Gazt 105. Berron Kijote 32.
    azpiadiera-2.1
    (Con gehiago, areago, introduciendo un enunciado).
    Ezin bada aspertu neinde esaten: batuteko beti lagun onakin, ta geijago oraindik, iges egiteko lagun txaarretatik. JJMg BasEsc 169. Oraindik geiago: [...]. Eguzk GizAuz 33. Geiago oraindik. Diru-aldetik begiratuta, ze[r]ga edo kontribuzioak ordaintzeko bidea da zugaitza. Munita 112. Areago oraindik: aren itzak eta erakutsiak osoki ta gozoki aditu zituen ezkero [...]. Zait Plat 100 (102 orandik). Geiago oraindik: euskal iztegitxo bat ere badakar. Vill Jaink 21. Geigo oraindik. Neskak alkarrekin dabiltzanean ere... aspertu egiten dira. MAtx Gazt 70. Geiago oraindik, askotan entzun izan diot gure erriko apaizari [...] arriskuaren zale dana bertan galdu oi dala. Berron Kijote 216.
    v. tbn. Bv AsL 217. EAg 31-1-1937, 944. Munita 115. Izeta DirG 79. MEIG I 255.
    sense-3
    3. (Aq), oraitik (Dv).
    Desde ahora. "Desde ahora para entonces (AN)" Aq 928. "Dès à présent" Dv (s.v. orai).
    Patu eternal bat oraitik hirekiñ / egiñen diat ziñekiñ. Gy 246. Atsegin dugu, eskualzain batzuek ager-araziko baitute [Oihenarten letra]. Oraitik erran dezakegu Oihenartek baztertu zituela koblakari frantsesen legeak. Lf ELit 122. Bainan amentsak oraitik / Nork ni beira egitetik / Gure herriak, Elizak berdin, / segida bat merexi dik. Larre ArtzainE 339.
    sense-4
    4. Hasta, incluso; además.
    Bertze batzuek oraindik, / dontzeilla zenbaiten gatik / dute osoki xoraturik, / erretzen bere kaskoa. Gy 20. Goseak kilikaturik, / paradak tirriaturik, / belhar onak tentaturik, / eta behar bada oraiñdik / diabruak esku harturik. Ib. 160. Badakhar gaztaiñ bat sutik, / bertze bat hunen ondotik, / hirurgarren bat oraiñdik. " Puis deux et puis trois" . Ib. 121. Musu eman zion eta oraindik esan zion. Arr GB 88. Moldakaitz, zabar ta ezjakintzat, ta are engaña-zaletzat oaindik [gu eukitzea] . Aran SIgn 102. Hona oraindik beste bat. MIH 84.
    azpiadiera-4.1
    Enrike VIII-garrena [...] beste bostekin ezkondu zan oraindik. Inza Azalp 96.
    azpisarrera-1
    ORAINDIKAKOAN. Hasta ahora, por ahora.
    Iñoren otz dagoaneko oiñetako daldariak edo, bero dagoeneko, kopetako izerdiak, okiñaren labe gutxi oraindikakoan oztu du. Iñarra Ezale 1897, 346a. Egunetik egunera jatekoak igotzen dijoazela, eta oraindikakoan obetutzeko itxurarik ez dagola. ForuAG 317. --Bere alabari ez al dio uzten Ramuntxorekin ibiltzen? --Oraindikakoan, bai; baña gogo txarrez. Alz Ram 29.
    azpisarrera-2
    ORAINDIK AURRERA (V-gip). De ahora en adelante. "Oraindik aurrera ez naiz zure laguna" Etxba Eib.
    Oraiñdik aurrerakoan Jaunaren mesedez geiago ere ikusteko gaude. Aran SIgn 114. Eztot gura oindik aurrera oñik be igittu dagixun. Otx 54.
    azpisarrera-3
    ORAINDIK ERE.
    azpisarrerakoSense-3.1
    a) Todavía.
    Gure Aita San Agustiñ izandu da eta oraindik ere bada, lenbiziko argi ura iru egunetan zan eta oraindikan ere dan bezelakoa. Lar SAgust 11. Orobat arkitzen dira orandik ere. Ub 113. Gañera bi urliarekin izan det adiskidetasun andia, eta oraindik ere batarekikoak badirau. AA III 488. Oraindik bere ez daukazu onduteko gogorik? Ur MarIl 94. Deabruak etzuen oraindik ere etsi. Lard 373. Antxen negarrez egin zenitun oraindik ere / negarrez dauden bertsoak. Jaukol Biozk 75. Oraindik ere bada Frantziyan / diruba eta indarra. Tx B I 103. Oraindik ere soltera dago, / etzuen artu gizonik. Tx B II 158. Oraindik ere / bizi naizen artian / gogoan izango zaitut. Balad 145. Orrela esan zan, eta oraindik ere, surmur ori ez da atertu. Zait Sof 77. Amets arek eragin didan zaiñetako ikara etzait oraindik ere igaro. Etxde JJ 19n. Euria oraindik ere! Txill Let 30. Itsasoa oraindik ere txar xamarra zegoan. Anab Poli 65. Oraindik ere bizi dala uste det Alberto. Salav 15. Ain maitea genduan eta oraindik ere ezin aztu. Uzt Sas 159. Oraindik ere arnas piska bat / badaukagu euskaldunak. Uzt EBT 82. Karobi-zuloa zan edo da. Oraindik ere badira zuloak. BAyerbe 29. Axularrek bere kideei esaten zienak badu oraindik ere indar eta mami. MIH 165.
    v. tbn. Mb IArg I 389. Izt C 148. Aran SIgn 22. PE 56. Bil 52. Arr GB 127. Zab Gabon 65. Bv AsL 172. Goñi 14. Urruz Zer 95. EusJok 140. Ir YKBiz 531. Or Eus 45. Ldi IL 140. JMB ELG 70. ABar Goi 62. SMitx Aranz 197. Lek SClar 115. Mde HaurB 6. Basarri 95. And AUzta 63. Izeta DirG 71. Or in Gazt MusIx 10. Ibiñ Virgil 25. NEtx LBB 50. Berron Kijote 147. Ataño TxanKan 246. Orañdik ere: Cb Eg II 199. Oraindikan e: JanEd II 66. Oraindik bere: AB AmaE 454.
    azpisarrerakoSense-3.2
    b) (Con sintagma con suf. -ago ).
    Oraindik-ere geiago aditu nai badezu egia onen gañean. AA III 356. Eta oraindik ere geiagokoa dana [...]. Izt C 93s. Zergatik guztiyak merezi dituzun eta geiago ere bai, eta milla bider geiago eta oraindikan ere geiago. Bil 158s. Oso da txarra [...] gure aita onak gu ez ezagutzea; baiña oraindik ere askozaz da txarrago azkenengo zorigaitza. Ag Serm 539. Oraindik geiago. Ogei milla, ogeita amar milla, berrogei milla? Oraindik ere geiago, iya irurogei milla. Goñi 109. [Izen ori] onetsia ta oraindik geiago dana ederretsia ta oraindik ere geiago dana donetsia [...] ta maitatua izatea nai degula. Inza Azalp 132.
    azpisarrera-4
    ORAINDIK ORAIN.
    azpisarrerakoSense-4.1
    a) (G-azp-goi-to; oaindik oain G-azp). Ref.: A; Gte Erd 241; ZestErret. "Recientemente" A. "Oraindik orain emen egon da (G-azp-goi), oraindik orain ezkondu da (G-azp)" Gte Erd 241. Cf. ORAINDINO ORAINTSU.
    Oraindik orain argitaratu duen itzkribu-lan adiragarrian. EE 1884a, 137. Ango gauzen berri ederki dakien batek oraindik orain egin ditu iru galdeera auek. A Ezale 1898, 44a. Azpeitiyan e señale batzuk / oraindik orain bota ginduan. EusJok 102. Santa Teodosi inguruko arzulo batean oraindik-orain agertu diran lur-ontziak. JMB ELG 66. Oraindik orain Mixio guzien zaindari izendatu digu Eliza Amak. MAtx Gazt 102. Oraindik orain, atzo, / beste ertzean nengoan. Gand Elorri 112. Oraindik orain periodikuak ekarri zuten. EgutAr 21-11-1965 (ap. DRA ). Oraindik-orain, Mujikaren [...] bertsoak entzuten nengoala. Insausti 23. Oraindik orain, esaten zidan euskaldun ez den batek [...]. MIH 122. Milango "Corriere della Sera"-n azaldu da, oraindik orain, Salvador de Madariagaren artikulu bat. Ib. 270. Oraindik orain eman digu ahalegin horien berri Lafitte jaunak. MEIG II 33.
    azpisarrerakoSense-4.2
    b) Todavía.
    Nork eztu Xuberoan, oraindik-orain, Harritxabaleta yaun apezaren berri? Etxde JJ 16. Engrazik xalantarekin baitzitun oraindik-orain biotz ta anima. Ib. 220. Etxahun baserria oraindik-orain zutik dago. Ib. 8.
    azpisarrerakoSense-4.3
    c) (Seguido de sintagma con valor temporal). Hace.
    Oraindik-orain amar egun [...] i agertu intzan ene adiskiderik onena. Etxde JJ 154. Lizar-ithurriko belardi ertzean, oraindik-orain egun batzuk. Ib. 242.
    azpisarrera-5
    ORAINDIK ORAINAGO. Hace poco. " Oindikoño, orain dela gutxi, oraintsu, duela gutxi. Oindikoño ikusiet " ZestErret.
    Ekusten dezu, kristaua, nola oraindik orañago ezer-ere ez giñan? AA III 347. Arrotz aiek obeto artzeko, oraindik orañago ere Lovainan ziraun upelategi batera neskatxa ardo-eske bialdu zuen. Arr Bearg 452 (ap. DRA).
    azpisarrera-6
    ORAINDIK ORAINDAINO. Hasta ahora.
    Gogoratuko zaizkitzu orañdik orañdaño izan dituzun erakeri ta dibersioak. Echve Dev 482.
    azpisarrera-7
    ORAINDIK ORAINGO.
    Reciente.
    Jakintza au oraindik oraingoa bait-da. JMB ELG 10. Oraindik-oraingoa da etxe-erdibitze au, bi anai ezkonduei bakoitzari bizitza bana ematearren egiña. Sorarrain Lili 16. Ez diot antzematen zer ikuskizun duten oraindik oraingo aurkikunde miresgarri horiek hemen darabilgun hauziarekin. MIH 400.
    azpisarrera-8
    ORAINDIK ORAINTSU.
    Hace poco.
    Oraindik oraintsu arte bera izan da Luistarren lendakaria Itziar-en. Basarri 29. Oraindik ontzu dala Madrileko osagileek batzar bat antolatu eben. EgutAr 30-1-1973 (ap. DRA , s.v. ontzu ).

    oraindik

    oraindik
    << oholtza 0 / 0 radiestesilari >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper