OEH - Bilaketa

972 emaitza cP bilaketarentzat

Sarrera buruan (0)

Emaitzarik ez


Sarrera osoan (500)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
2 biga.
etimologikoa
Etim. De vasc. *bigana; cf. bigae, bigai, derivado de la forma det. bigaea (< bigaa + -a ), y la forma suletina oxítona bigá, con a nasal. La forma miga es debida a una asimilación de nasalidad (a partir de *bigana ). La palabra es un préstamo, de *bimana, de donde, con disimilacion de nasalidad, *bibãa > *bigãa . Cf. lat. bimus 'de dos años' (+ lat. -ana ), de donde gasc. bimo 'génisse', arag. bima; v. Rohlfs 315, con referencia a FEW I 369.
sense-1
(G-bet, AN-erro, Ae, S; SP, H), biaa (V-gip), biae (V-gip), biai, bigaa (G-to), bigae (V-m; Zam Voc), bigai (G-nav; Lar, , H), bigain, binga (BN; Dv), biriga (Gèze, DvA, H), mia (BN-baig), miga (AN, B, BN; SP, Dv, H, VocB ; -e B), miia Ref.: A (biga, bigae, binga, mia, miga); VocPir 431; Inza EEs 1915, 210; Lh; Lrq /bigá/; Iz ArOñ (biaa), UrrAnz (biaia), Als (bigai), To, Ulz (mige); Etxba Eib (biaia); Satr VocP (miga); Izeta BHizt2 (mige); Gte Erd 149; Elexp Berg (biae).
Ternera (mayor que bigantxa). "Génisse" SP, VocPir 431. "Novilla, novilleja, bigaia, bigaintxa" Lar (v. tbn. Añ). "Mia (BN-baig), ternera. Se dice también de la carne de ternera, en vez de miaki" A. "Bigai es ternera que se deja para adelante; sin duda bei-gai" SMuj EEs 1921, 105. "Jeune vache de quinze mois jusqu'à la taille de vache adulte" Lrq s.v. behi. "Vaquilla; ternera" Satr VocP. "Tradicionalmente, ternera que ya tiene el celo pero todavía no ha parido. Hoy en día se llama así hasta que han parido el primer ternero" Elexp Berg. "Vaca joven de entre 1 y 3 años" Izeta BHizt2. v. bigantxa; txahal. Tr. Atestiguado, en sus distintas variantes, desde Leiçarraga. Miga se documenta en autores septentrionales desde el s. XVIII, aunque en Leiçarraga y los suletinos aparece biga . Hay ejs. de miia en SenperEus. Al Sur, bigae y bigai son las formas empleadas por los autores vizcaínos (biai en D. Aguirre); biga aparece en Aguirre de Asteasu y Orixe; se encuentra además bigain en Iztueta.
Zezenén eta akherrén odolak eta bigáren hauts barreiatuak. He 9, 13 ( TB, Dv miga; He ergi, Ol txal, Ker bei, IBe zekor ). Behi bat bere bi urtheko miga batekin. (1767). SenperEus 68 (cf. ib. 59 miia, en otro doc. del mismo escribano (dos ejs.)). Daukaguz bigae bat, bigantxa bi. Mg PAb 109. Zekor edo biga bat artu bear dezunean, galdetzen dezu, zenbat urte dituan, jalea dan, jotzeko griña, eztula edo beste gaitzen bat ote duan. AA I 601. Etxean azi beti / bigae mardoak, / gero euki daiezan / beterik erroak. Zav Fab, RIEV 1909, 37. Abelgorria esaten zaiote zezen, idi, zekor, idisko, idigai, bei, bigaintxa, txal, bigain, aretxe eta beitaldeari darraizkion osterontzekoai. Izt C 167. Biga, ahunza eta ardia lehoarekin. Arch Fab 83. Bigak, ahunzak eta hoien / Ahizpa ardiak. Ib. 83s. Ahuntza eta miga aizpa ardia lagun / Lehoiñ yaunarekin yarri ziren partzun. Gy 61. Beraz migak edo ergiak erosten dituenak, ordudanik jakin dezake zer abere mota hartzen duen? Dv Lab 251. Biga behitzen da bi urthe eta erditan. Arch Gram 143. Miga estalarazi apirilian. HerVal 194. Egun onetan / dituez, ilda, tokiak / bigai ta idisko lodiak. Azc PB 289. Bei zarra, biai gaztea, ollo nabarra, ollanda zuria... Ag G 335. Idi-bei ta zekor-bigaiak beren murrusaz. A LEItz 6. Atherbe horietan, lerro lerro, zezen, behi eta miga, zazpi ehun buru bezala. Zerb Metsiko 211. Beitalde aundiko bei ta zezen, biga bat il denean ingurura beratzi atsaldez dagokala datoz illunik. Or Mi 150. Ukulluan daukazu ergi (biga) bat ernari. Or Eus 133. Iru Bigaen Zerga artu zuen / atsegin litekenean. Ib. 206. Ama, saldü naizü biga bat bezala, / bai eta desterratü, oi! Españiala. FlorC 25. (en la versión de ChantP 284, idi bat bezala) Ezagutuena baizik ez aipatzekotz, andera hitzak "biga" edo "emazte gazte" erran nahi zuen lehenago. Mde Pr 217. Han ezartzen ginituen behi antzuak eta miga gazte batzu. Larre ArtzainE 15.
azpiadiera-1.1
(Fig.). Muchacha, mujer joven.
Etxe atzean zabalik dagon leio txiki ori ikusten al dek? Or zeok nunbait ik bear dekan biga gazte ori. Ataño TxanKan 132.
azpisarrera-1
BIGATARAKO. Para cría (hablando de ganado vacuno). "Txal horiek aurrerako, bigatarako (G-azp), urruxa au aintziñarako utzi behar dugu (AN-5vill, B)" Gte Erd 149.
biga
<< 1 biga 0 / 0 bigarren >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper