OEH - Bilaketa

6491 emaitza c bilaketarentzat

Sarrera buruan (0)

Emaitzarik ez


Sarrera osoan (500)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
apropos.
tradizioa
Tr. Documentado en Tartas y CartUrruñ (cf. además aproposki en Haraneder), y en textos guipuzcoanos y vizcaínos desde mediados del s. XIX.
sense-1
I . (Adv.).
azpiadiera-1.1
1. (V-gip, G), aprepos Ref.: Etxaba Eib ; Elexp Berg .
A propósito, de propósito, adrede. " Apropos, adrede, aposta. Vicioso seguramente pero muy generalizado. Jaunak apropos jarritta geure onerako " Etxba Eib. "Apropos laga neban ogei durokua mai gaiñian, ia baten batek artzen zeban" Elexp Berg. "Apropos esanda be etxuan gaizkixao esango" Ib. v. berariaz, propio. .
Laurgarrena, emanen du arrazoiñak, hortik, hebetik, pundu hontara, iustoki eta apropos hedatzen, eta iuntatzen ahal denak. Tt Onsa 14. Izendatu ditudan mendi, sarobe eta aitz oek dira Gipuzkoako Probinziaren gordegarri, beraren muga-inguru guztian izakiak jakintsuro apropos ifiniak. Izt C 35. Artarako apropos / egiña du amak. Ud 59. Auxen da ofiziyo / lastimagarriya, / Jangoikuak aprepos / guretzat jarriya. Arrantz 25. Egun batzuetan ekusgarritzat / apropos eduki genduban. Ib. 125. Arbola bat zan Paradisoan / Jaunak apropos jarria, / Mundu guztiak artu egion / Lotsa ta itzal andia. AB AmaE 15. Naiz bertsoetarako / apropos jaiua. Tx B 226. Guri konduta galtziagatik / apropos ari al zera? Tx B I 61. Oien oñetakuak zapata botiñak, / gaztañ-ipurdiakin / apropos egiñak. Tx B III 65. Amerikara juan zan batek / apropos egindakua. MendaroTx 330. Gañera, beraizik edo apropos sozialismoari su ematen asi ziran. Ldi IL 165. Baldin bizi edo hil dan nornahirekin, edo nolanahiko entidade batekin, edozelako antza badute, egileak eman zion antz hori apropos. Osk Kurl 35. Motell! Motell! Ezta apropos billa ibilli ba-intza ere! NEtx LBB 125. Nire aitak apropos egin zuen suzko izar batekin futbolean egingo diagu hodei artean. Arti Ipuin 28. Nola Parisen egiñak diran [jantziak] / Segurarako apropos. Insausti 180. Aukerako gona-neurtzaileak baditugu, aukerakoak eta ugariak, beste zereginik gabeak, horretarako apropos jarriak. MIH 322.
v. tbn. Auspoa 97, 101.
azpiadiera-1.1.1
A poza otsoarena! [...] Ardiak lo; txakurrak lo, artzaia be lo. Une bat baeukan aproposago bere asmakizunak betetako! Bilbao IpuiB 52.
azpiadiera-1.2
2. (V-gip ap. Etxba Eib; G-azp).
"Se dice muchas veces en sentido de 'en broma, por comedia, de mentirijillas' o como valor entendido. [...] Apropos esan zetsan, baña bestiak ez eukan txantetarako gogorik eta benetan artu eban " Etxba Eib. .
sense-2
II . (Adj.).
azpiadiera-2.1
(V-gip; Urt II 204), aprapos. Ref.: Elexp Berg; Gte Erd 250. Adecuado, idóneo. "Appositus, [...] lekhu propia, propi dena, apropos dena " Urt II 204. " Oixe da zuretako abrigo aproposa. Egualdi aproposa dago plaiarako " Elexp Berg. "Beretako aproposa litzateke (V-gip)" Gte Erd 250.
Deus komunikatzekorik duzunenean aterako gaizkitzue apropos kautsituko duzuen lekura. CartUrruñ 134. Hala ere apropos aurkhitu zuen Silasek han gelditzea. He Act 15, 34 (Dv ongi iruditu zitzaioen ). Zamariki oek aproposak dira txit Gipuzkoako mendi goititu arkaitztartetsuetan ibiltzeko. Izt C 184. Motrikutik arrain berria Madrilko Erriburu andira eramateko ifini izan zituzten berariaz egindako kotxe aproposak. Ib. 203. Izan ere gorputza / dezu aproposa. Bil 74. Eguna ere suzeditu zan / aproposa artarako. Noe 75. Barre osasungarria ta alaitasun sanoa sorrarazteko aproposak. Vill ( in Bilbao IpuiB 8 ). Onek katalanok, izan be, jaiotzatik dira tratulari aproposak. SM Zirik 115. Itz batzuk kolorerik eztutenak, forma-gabeak, giro bat sorrarazteko edo adieraztera emateko aproposak. Vill ( in Gand Elorri 13 ). Baiñan giza-ale bakoitza ere, aukerakoa ta aproposa dugu Jainkoa ba-dela frogatzeko. Vill Jaink 73. Sakabiko Pi Iñazik badu orretarako ujentu aproposa. NEtx LBB 143. Orretarako jende aproposa arkitzen jakin bear! Lab SuEm 197. Zakar xamarra, baña xoxotarako aproposa [perdigoia] . Ataño TxanKan 104. Esaiok Pernandori. Ori dek olakotarako aproposa. JAzpiroz 101. Aldi baten ainbeste entzuten genduzan pelikulak egiteko leku aprapos ori. Gerrika 216. Itaia ortarako aproposa izaten zan: agin-ortzakikoa, zerra bat balitz bezela. Albeniz 38. Badakit ez naizela aproposena [...] parte hartu dudan auzia juez bezala epaitzeko. MEIG VII 116.
azpisarrera-1
APROPOSKO (G-azp), APROPOSEKO (V-gip). (Adnom.). a) "Aproposeko, aproposekua. Inoiz entzuten bada ere, ez dakit hiztun txarrena eta berri samarra ez den. Aproposeko egualdixa tokau jakun Italian" Elexp Berg. "Aura izango litzake alkate aproposekua" Ib. "Hua txano hortan pasau, kafe-txanuan mouko postura batian ta aproposko zea izatezun gañea, egur motz bat eraiteko" ZestErret.
Lurrun au bear bezela apropozko burnizko kanpaietan bildu ezkero, sua eta argia egiteko gai da. Oñatibia Baserria 29. Mutil koskorrak alkarri parre egiteko ere aproposkoak izaten dira [esamiñak]. Insausti 77.
b) "Apropozkua, de ficción, de comedia. [...] Aren asarriak, apropozkuak geixenetan" Etxba Eib. "Aproposko, aproposkua. De ficción, de comedia. Inuzente egunian aproposko tartia etara zoskuen, gaiñetik dotore dotore natiakin ipinitta ta barrutik buztiña" Elexp Berg. "Neri etxata bape gustatzen aproposko barriak" Ib.
azpisarrera-2
APROPOSTAKO (G-azp). De mentiras. v. APROPOSKO.
azpisarrera-3
APROPOSTAN (G-azp). En broma. v. supra (2).
apropos
<< apote 0 / 0 apuko >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper