OEH - Bilaketa

353 emaitza busti bilaketarentzat

Sarrera buruan (24)


Sarrera osoan (329)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
erribera.
tradizioa
Tr. La forma más empleada al Norte es arribera; hay erribera en CatLav, Hiribarren y un texto de Almanaka Berria. Al Sur domina erribera; Lazarraga usa ribera, y los salacencos y roncaleses erribra.
sense-1
1. (V, G ap. A ; Lar, , H), arribera (H), erribra, ribera Ribera, vega; tierra baja; ribera, margen, orilla (sobre todo del río, pero tbn. del mar; sólo en V. Moguel aparece referido a un monte). "Ribera, voz del bascuence erribera, que significa tierra baja y blanda. [...] erribera e irura en bascuence propiamente significan las llanadas y prados vecinos a los ríos" Lar (cf. Ech 60v: "Ribera, quiere decir, tierra baja y blanda"). "Béetarrak, erriberakuak (V-gip), los de la costa" Iz UrrAnz. Se llama erriberak a los "terrenos bajos de Zarauz" (sg. EGIPV, s.v. erriberak). Cf. VocNav s.v. ribera. Conocido tbn. en onomástica (cf. p.ej. Izt C 244 y 245, Laph 75, Aran SIgn 51). v. 1 erbera, errepira. Tr. Documentado desde Lazarraga en textos meridionales (gralmente. guipuzcoanos), al Norte sólo lo encontramos en INav . Muy poco empleado en el s. XX.
Eze guek goazela Dueroko riberara. Lazarraga A, 1147r. Ribera artan neska oa / bakotxik nekusenean. Ib. B16, 1182r. Harri mendi batzubek baitire arriberan dorreari datxezkala. INav 60. Uesteko alderat ikusiko duzu buru eder bat eta arrasoa arriberan. Ib. 97. Sekañetan biziagatik, Euskaldunak eztira sekañak, erriberak bai, lubera gozoak, beti giro onean daudenak. Lar Carta a Mb 280. Lotan zegoala mendi baten erriberan. VMg 21. Udalako aitzaren erpiñetik ikusten dira argiro [...] Franziako Erribera eta itsas-aldeak. 'La costa francesa y las zonas costeras' . Izt C 37. [Urumea] jatxitzen da Hernanira, zeñaren erribera luzeak ureztatzen dituen naierara. Ib. 117. Probinzia onetako mendi-zerriak obeak dirala erriberaetakoak baino. Ib. 186s. Ur-ondoko erriberan. Lard 474. Erribera andi, zabal eder bat, non asko milla gizon bizi baitiran. Arr GB 70. Desenbarkatrik badinaren berze aldeko erribran. Samper Mt 8, 28 (Hual erribran; Ur itsasoaren beste aldera, Echn urez bertze aldera). Itxas urdiña erriberetan geldi geldirik [egoan] . AB AmaE 376. Leongo erriberan, ibaiaz beste aldetik. Bv AsL 124. Bizitza pasa da / tanto berdeka / bidean, / lizarrak erriberan / gozartuz. Azurm HitzB 66. Alperrik erriberarik ederrenean jarriko dezu lotuta [auntza] . Uzt ( in EZBB I 50 ).
azpiadiera-1.1
Neskatilla orregaz Erriberatik Kalenagusirako malletan bein euki eban jarduna. Ag Kr 152.
azpiadiera-1.2
La Ribera (navarra). Cf. Foix (ap. Lh): "Herribera (S), intérieur de l'Espagne".
Naparroako erribera aldean. Ag AL 69. Ezpadie Erribrako ardorik. Garral EEs 1920, 28. Erriberako Sesma erritxoan. Alzola Atalak 73.
v. tbn. Mok 21.
azpiadiera-1.3
" Ez dauke erribera txarra! (AN-larr), irabazi aundia egin du, ondasun aundiak ditu" Inza NaEsZarr 398.
sense-2
2. (L; SP, Ht VocGr Lecl, vEys), arribera (L; SP, Urt I 31, Chaho, vEys), erribra, ribera . Ref.: Bon; EI 124, que recoge arribera sólo en Urruña (L-côte); EAEL 120, que recoge aribera [sic] sólo en Ziburu (L-côte). Río (sentidos prop. y fig.). "Abluere flumino vivo, arriberan vel ibáian garbitzea" Urt I 31 (cf. tbn. I 549: "alveus, [...] arriberohéa"). "Arribera lo geldiri ez eman eskurik ez erhirik (BN)" Chaho s.v. erribera (hay una variante en Volt 144). v. 1 ibai. Tr. Documentado desde Lazarraga (único autor occidental que lo emplea), se encuentra más adelante en textos septentrionales no suletinos y en el roncalés Mendigacha. Aparece con cierta regularidad hasta fines del s. XVIII y luego sólo esporádicamente; no hemos encontrado ejs. en el s. XX.
El zedin ribera utra kaudaloso baten, zeñari eretxan Duero. Lazarraga A, 1146v. Arribera barrena eta zabal da. Volt 144. Ezen nola zelhaietan arriberek bidea / halaber nahi dik egin Iustiziak berea. EZ Man I 91. Sudurpilletarik ere [ditu arthikitzen] xinta hori husuak / eta fiñean ahotik arribera khartsuak. Ib. 102. Nola baitoaz arriberak / ithurrietan sortzean / itsasoaren kausitzera / bere kursu lasterrean. 207. Niveko Erriberaren bazterrean. CatLav 416. (V 199) Emeki bere bide ohituan dabiltzan ibaiek eta arriberek jasaten eta garraiatzen ohi dituzte batel handiak. He Phil 244 (SP 242 ibai). Biek iragan baitzuten arribera oinik busti gabe. Lg I 365. Yordango arriberaren hegian. Mih 110. Arriberen eta oihanen ariaz formatzen diren hauziak. "Les matières des eaux et des forêts" . Revol 103. Hiru mende luzetan, izan lazgarriak; / erriberaz ixuri odolezko gaiak. Hb Esk 46. Xirripa eta erribera tikien gaindiak. Almanaka Berria 1885, 5 (ap. DRA ). Eztagola xatekorik, eta erribra zolan urik ere ez. Mdg 138.
sense-3
3. (SP (+ h-)Dv, H).
" Leku erribera, lieu où il ne fait pas grand froid l'hiver" SP. "(Adj.), tempéré" Dv. "Acception inusitée" H.
sense-4
4. Nombre de un baile popular descrito en Izt D 115.
erribera
<< erretilu 0 / 0 eskubila >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper