OEH - Bilaketa

1804 emaitza bezain bilaketarentzat

Sarrera buruan (29)


Sarrera osoan (499)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
bizitasun.
tradizioa
Tr. Documentado en todos los dialectos, desde mediados del s. XVII. Bizitarzün (-zun en Roncalés), es propio del extremo oriental. En DFrec hay 11 ejs. de bizitasun .
sense-1
1. (V, G, L, BN; Urt, Lar, , H), bizitarzun (Sal, R, S; -zün Gèze) Ref.: A; Etxba Eib .
Viveza, vivacidad, agilidad; agudeza. "Advigilantia" Urt I 267. "Attentio, [...] bizitasuna, artha, griña" Ib. III 46. "Actividad, viveza", "diligencia, agilidad", "vivacidad" Lar y Añ. "Vivacité (au phy. et au moral)" H. "Larogei urtekin aren bizitasuna, gazte askok artuko leukie" Etxba Eib. "Vivacidad, viveza. Gizonak eztauka andriak daukan bizittasun aura" Elexp Berg. v. bizizkotasun.
Debozionea ezta bertzerik, agudotasun eta bizitasun espiritual bat baizen. SP Phil 4. Hauk dira eskuararen hitzak eta izenak, zeinetan edireten baitira hain bizitasun eta signifikanza misteriotsuak, non baitirurite filosofoen sentenziak. ES 88. Hunkiaren egiteko bizitarzün handi bat ükhen behar dü. "Multa diligentia" . Mst I 19, 2. Txarroan ardoa artu baño len, txurrut bat artzen zuen [...]: bere bizitasun, ta jakin naiak, malizia gabe, eragiten zion. Cb Eg III 364. Dilijenzia, azkartasuna, gogoaren bizitasuna. Gco II 73. Egiteko bere borondate, edo aginduba zeruban dagozan santu, eta Aingerubak egiten daben poz, bizitasun, eta gogo onagaz. Astar II 256. Pedro, bere bizitasunez, nonbait aurreratu zan zerbait erantzutera. Lard 441. Gatz da bizitasun bagako lan askar danak oi diran gisara. Ag Ioan 90. Kalerik kaleko soñuen zarata bizigarriakaz arimetarañoko sarrakioa ta bizitasuna sartzen ebiela. Ag Kr 60. Ustez izotzakin galdutako lorea, bizitasun berriaz apaintzen da udaberrian. Inza Azalp 110. Beren zangarretako bizitasuna. JE Ber 78. Oso otz, batere bizitasunik gabe. Alz Ram 132. Begien sakontasun eta bizitasunak. Etxde JJ 9. Itsas-aingirak izugarrizko bizitasuna dauka. Anab Poli 128. Alkar izketean batez be, zelako bizitasuna, ta zelako esaerak. Vill ( in Bilbao IpuiB 6 ). Muthiko ontsa ikasia, behar den bizitasunaren jabe, zerbitzu egilea. Herr 20-11-1958, 4. Aspalditik ondo itsatsita dauden itzak erabiltzeak ematen dio bertsoari bere bizitasun eta grazia. Basarri XX. Bizitasun horrek, funtsean, utziko duenetz behin ere gure saindua... ikusiko dugu urrunago. "Vivacité". Ardoy SFran 120. Ura ostera, bere bizitasun ezin sinistekoarekin, Nafarretera joan zan, gaua pasatzera. Alkain 156. Juan Krutzek aparteko bizitasun ta grazia ematen zioken bertsoari. Ataño TxanKan 81. Naiko nerbio eta bizitasun jartzen du. Albeniz 254. Mendiko ta non-nahiko hizkerak duen bizitasun eta jatortasuna. MEIG IX 49.
v. tbn. Izt C 490. Arr May 105. Kk Ab I 79. Txill Let 59. Erkiag BatB 198. Larre ArtzainE 237.
sense-2
2. Mal genio, cólera; acto colérico. "Vivacidad, acceso de cólera (161)" LE-Ir.
Umorezko edo bizitasunezko hutsak. CatLav 68. (V 42) [Haserredura] da arimaren bizitasun handi bat. Ib. 177 (V 92; v. la misma expresión en CrIc 116). Iritziaren bizitarzünian kolpü zonbait bazereitzü ezkapi. Egiat 226. Koleran edo bizitasunean ematen direnek. Brtc 62. Daigun esan ezagueraz guzurtxuren bat, egin bizitasunen bat. Mg CO 35. Bere bizitasun edo natural aserrekorra ezaguturik. Gco II 49. Gurasoai bizitasun piskaren batekin erantzutea. AA III 618. Zure bizitasunari kontra egiozu. MarIl 34. Eztitasun horrek moderatuko ditu gure bizitasunak. Jaur 150. Erraten zuen oraino bizitasun saindu batekin. Jnn SBi 82. Barka otoi bizitasun hau; bainan ez nauke erran gabe, garbiki, ez daukatala, baden hori baino astokeria handiagorik. HU Zez 81. Barkha zadazut ene bizitasuna. Arb Igand 32. Prankotarra aitatu zaneko, ikusi eban Riktrudisen bizitasuna. Ag AL 63. Etzan alango bizitasun, aserre ta nasterik Arranondo baketsuan ikusi. Ag Kr 67. Noizean bein bazekiela beste edozeinek bezain bizitasun andia erakusten. A Itzald II 76.
v. tbn. Añ LoraS 25. JJMg BasEsc 185.
sense-3
3. Intensidad.
Elementak urthuko dire suaren bizitasunez. He 2 Petr 3, 10. Hen süiaren bizitarzüna. "Ardorem istum" . Mst III 35, 1. Gogoan erabilatzue haren fedearen bizitasuna. Mih 2. Gure pasione gaixtoen bizitasuna. Brtc 234. Bere bizitasun guzian sentitzen du gure naturalezak berenaz herioarentzat duen urruntasuna. Dh 258. Zer egin dozu zeure jenijo orren bizitasun eta suba amatateko? Astar II 105. Zorionaren bizitasunak ithotzen ari nau. Laph 189. Erreboluzioaren justizia eta zuzenbidea bere bizitasun guztian argi dadin. Arti Tobera 267.
sense-4
4. Viveza, realismo.
Al zuen bizitasunik egokienaz Juizioko egun edo gau ikaragarria pintatu ta bere lekuan paratu zuen. Cb Eg II 202.
sense-5
5. "Acredo, bizitásuna, garraztasuna " Urt I 110. "Aigreur, piquant. Syn. garraxtasuna " H.
sense-6
6. Modo de vida.
Aztako tenpra guziuan egon zen begireki, zoinek zion bizitarzun obenena, eta bere baitatu zion zarrena. 'Vida' . Mdg 133.
azpisarrera-1
BIXITASUN. (Con palat. expresiva).
a) "Petite animation" Hb. b) "Petite aigreur" Hb.
bizitasun
<< bizi 0 / 0 bizitza >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper