OEH - Bilaketa

1037 emaitza begiratu bilaketarentzat

Sarrera buruan (10)


Sarrera osoan (499)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
ezaxola.
tradizioa
Tr. No hallamos ejs. seguros con -a constitutiva (pero cf. ezaxolaki, ezaxoalkeria, etc.).
sense-1
1. ezaxol (L, BN, S; Gèze, Dv), ezazol (BN-baig) Ref.: A (ezaxol); Lrq /esašól/; Satr VocP (ezazol).
(Adj.). Despreocupado, descuidado, negligente. "Insouciant, négligent, indifférent" Dv. " Ezaxolak dakharke gabezia (S), el descuidado traerá la indigencia" A. "Sin sentido" Satr VocP. v. axolagabe. Tr. Documentado desde finales del s. XVIII en autores septentrionales. Al Sur encontramos algunos ejs. de Iraizoz, Orixe, Zaitegi y Gaztelu.
Gauza ororen gañan indiferent edo ez-axol [izan] . AR 185. Nor da ez-axola gauza batetako, segur da ez-axola dela hanitzetako. Dv Lab 141. Jendea ez axola khausitzen dut salbamenduko urrhatsaren gainean. Laph 149s. Behar diren egien ikhastera ezaxol izatez. CatS 42. [Muthiko gazte] lazoak, ezaxolak, osoki barreiatuak. Arb Igand 100. Hek [...] ezaxol izanen baitire, eta amodiorik gabe beren haurreko mintzairarentzat. RIEV 1908, 352. Gu bethi berak; bethi gaizo; bethi ezazol ><-zal> edo itsu. Eskual 27-11-1908, 1. Zure gogo-bihotzen zaintzerat hain ezazol. Leon Imit IV 7, 2. Gauza txikietan zintzo, andietan ezaxola. Ir YKBiz 401n. Hain arin, arrai eta ezaxol zarezte. Iratz 68. Zoazi kantuz, ezaxol, ttiru ta ttiruri. Ib. 119. Begi ezaxolez ez itzazu begiratu. Zait Sof 98. Ezaxolek eta funts-gabekoek. Mde Pr 207. Gizakien oñazengatik ezaxol. Gazt MusIx 67.
azpiadiera-1.1
(Uso pred.).
Bihotzean bero zuen muthil gazteak; eta ezazol hantxet egoiten zen hotzaren asiki guzieri. Barb Piar II 51. Dudarik gabe sadiko bat --erantzun zuen ez-axol. Mde Pr 155.
sense-2
2. ezaxol (Dv, H), ezaizol. (Sust.). Desinterés; negligencia, descuido. "Insouciance, négligence, indifférence, manque de vergogne" Dv. v. ezaxolakeria.
Nahia ta ezaxola batetan. Egiat 217. O zoramendua! [...] bertze egiteko guziez kontu handi daukate; salbamendua da bakharra ez-axolarekin behatzen diotena. Dh 206 (v. tbn. 126). Aberen gaitzetarik haboruenak ez-axoletik jin ohi dira. Ip Dial 59 (Dv artha eskasetik, It arduragabetik, Ur ardurabagatasunetik). Beñolako "zugatza" / alda zan "arbola" / lengo uzkur gizena / biurtu txikola / ganbera ortan bide / zala ezaizola. "Siendo nuestro descuido la causa de su decadencia" . Atutxa Mugarra 50. Deus kaltegarririk, are hilgarririk, baldin bada hizkuntzarentzat, antsikabekeria da, arduragabekeria, ezaxola. MIH 226.
azpisarrera-1
EZAXOLA-BELAR (BN ap. A; Dv). "Herbe de sans-souci, plante imaginaire. On dit à une personne qui se plaint d'un bobo: Min hori ezaxola-belharraz behar da lothu" Dv.
azpisarrera-2
EZAXOLA EGIN. Fingir desinteres.
Bere etxera etorriko ote zan? Ura zoramena orduan. Etorrita ez-ajola egingo zion Mirelek [...], emakumeak alakoxeak oi dira. Anab Usauri 83.
azpisarrera-3
EZAXOLIK EGON. Estar despreocupado.
Betaren pakean / ez-axolik nago otoitza noiz utzi. "No me trae cuenta cuando termina la oración" . Or Poem 556.
ezaxola
<< ezaldarte 0 / 0 ezberdintasun >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper