Harremana

    OEH - Bilaketa

    1198 emaitza baso bilaketarentzat

    Sarrera buruan (73)


    Sarrera osoan (486)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    banandu.
    tradizioa
    Tr. Documentado desde finales del s. XIX en autores vizcaínos, y posteriormente en algunos guipuzcoanos. En DFrec hay 10 ejs., meridionales.
    sense-1
    1. banaandu (V-gip ap. A ; Añ→A).
    Esparcir, dispersar(se), diseminar(se). " Banaandu, desparramar" Añ. "Disperso [...] (V) banaandua " Ib. v. banatu.
    Euskeldunak len bizi izan badira bananduta, mendi andiak, sasitzak, otsoak, biderik ezak... gaitik. Ormetxe EEs 1917, 38. Gaudian oro banandu dira pozez beterik, / Zeu beti-beti aintzalduteko agintzakin. GMant Goi 83. Bizi-izan bearrak laster bananduko ditu. Batzuk oletara yoango dira; neskarik geienak otseintzara; mutil asko Ameriketara. Belaus LEItz 119. Josulaundija banandubarren gorrotoz txerren-otseñak, / Ezin banandu maitasunezko euzkotar bijotz bikañak. Enb 110. Orrela ziran aurkitzen: / Banandurikan or-emen danak / Ez ebela elkar ezautzen. Ib. 121. Etxeak, banandurik lenengo, bide ondoetan. Gero, etxadi moltzoak, kale luzeak nunbait. Erkiag BatB 119.
    sense-2
    2. (V, G, AN ap. A ).
    Separar(se), apartar(se). "Separar, divorciar, diferenciar, desbaratar" A.
    Ze bizkor, ze agudo direan metatuten! / Banandu alkargandik baita bereala. AB AmaE 431. Prakerretxo ta Motrollotxo txikitan edozer ezerezkerigaitik burrukan ibilten ziranian, [...] mutillak banandu ta bakian ipiñi biarrian, amorratu ta sututen ebezan. Kk Ab I 32 (en la versión de Ezale 1899, 271 banatu). Euren amaiketakua eginda, banandu ziran argin pobria ta eskeko aberatza. Kk Ab II 60. Bazkal-orduban banandu giñian. Ib. 98. Eragozpenak banantzen gabez, / eta mosuba dil [= iltzen da] atsekabez... "Nos separan extrañas incomprensiones". Laux BBa 26. Guduak gorrotoa ekarri eban eta langilleak gudu ostean len baño be bananduago gelditu ziran. Eguzk GizAuz 69. Lenengo mallako batzan dagozan baserritarrak, lurra mugarriz bananduta ei-dauke. Ib. 133. 1531garren urtean erriz be Zeanuriko elexateti banandu egin zen [Ipiñe]. Akes Ipiñ 7. Adiskide kutun bi alkarrengandik banandu eziñik ikustean. Erkiag Arran 168. Saka orreri ta tira oneri dabil an lanean, burdiñak txatarra zikiñagoetarik banantzen. Erkiag BatB 120. Egiz alkarraz maite badira / ez dirade bananduko. BEnb NereA 63. Beti alkarraz pozez beterik / bizi zirian lora bi, / azken epaiak banandu gaitu, / ene Mirentxu, zu ta ni... Ib. 79. [Azeriak] onenak eskojitu / jolasten asirik. / Bananduaz saltoka / agiña erantsirik. Ayesta 113. Onenbestegaz banandu giñan "biar arte" esanaz. Gerrika 133.
    azpiadiera-2.1
    banaandu (V-gip).
    " Banaandu, txaraak sestraakiñ: diferenciar" Iz ArOñ.
    Auetan ere badira beste [uneño] batzuk ain ondo berezi ta banandu bageak, olako tarte luze-labur muga-ezak. Gazt MusIx 152.
    3. Repartir, distribuir.
    Zapi zar ta papelok banandu dabez. Kk Ab I 56. Bijaramonian banandu eben diruba mutillok. Ib. 16. Astirik ia gustia otoi oraziñoari, Edesti ta guraso Santuen liburuak irakurteari banandu eutsen. Belaus Andoni 5. Gure txorijak urre-azalok banandu ebazan eskekuen artian. Altuna 24. Neskai, ostera, ostikada ta belarrondoko galantak banandu dautsiez. Kk Ab II 55. Etxaguntza orreik oitura-legez seme edo alaba biren artean banandu bear ei-ebezan gurasoak. Eguzk GizAuz 36. Lurreko ogasunak gizonen artean zuzenago banandu. Ib. 75. Menpekoen artean lanak banandu. Ib. 113. Etxekoandre ernaiari zegokionez, egoki bananduta zeuzkan Josebek etxe-barneko eginbearrak. Etzeukan an iñork zer egin zezakean galdetu bearrik. TAg Uzt 110. 1928garren urterarte egon zirean kofradi-baso orreik banandu barik. Akes Ipiñ 26. Ardau baltza ontzitxuetan banandu-ala. Erkiag BatB 100. An ebillen Nikanor, geroago eta nekagarriago egin yakan lanbidean: goizeko egunkariak bananduten eta saltzen. Ib. 81.
    Goizean arrapakiña iruntsiten dau, / eta arratsaldean ondakiñak banantzen dauz. Ker Gen 49, 27 (Urt errepartitu, Ur, Dv p(h)artitu, Ol, BiblE banatu, Bibl zatitu). Bere ondasunak komentu bat eregiten eta bere loben artean banandu nai izan zituan. Onaind STeresa 104. Bankete onen ondoren, banandu ginduezan zeldetara. Gerrika 102. Banandu genduzan [dolarrak]. Ib. 241.
    Repartirse.
    Opiltxuneko dendara sartu ziran, eta mai askotan banandurik, barriketa alai eta esangarrietan ekin eutsen. Erkiag Arran 45.
    Compartir.
    "Mautsa"-k ba dauka euki nogaz berba egin, nok erantzun; berba batean, nogaz banandu bere bakartadea, katuaz osterantzean, mutillari esker. Erkiag BatB 131s.
    azpisarrera-1
    BANANDUKERAN. Al repartir.
    Kofradi-basoak banandukeran, Eleuterio zanak, Jangoikoak zeruan euko al dau, auzotegiko guztien onerako burutasun argi bet euki oan. Akes Ipiñ 27.

    banandu

    banandu
    << bana 0 / 0 banatu >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper