OEH - Bilaketa

1067 emaitza bage bilaketarentzat

Sarrera buruan (1)


Sarrera osoan (499)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
erremediatu.
tradizioa
Tr. Documentado desde el siglo XVI en todas las épocas y dialectos salvo en suletino. A partir de finales del s. XIX sólo se encuentra en textos meridionales populares (tbn. en Villasante y Aresti). Emplean remediatu Leiçarraga, Beriayn, Etcheberry de Ziburu (estos dos últimos junto con erremediatu ) y Moguel (CC 167), remediadu Lazarraga. Hay erremeditu en Xenpelar, Uztapide, EusJok y Albeniz (261), erremeritu en Basarri, erremitu en Auspoa 39 (32) y arremadiatu en M. Ros.
sense-1
1. (Lcc (-du), SP, Urt IV 449, Ht VocGr 416, Lar, , Dv, H), erremeditu (S ap. Lrq ), erremeritu, erremitu, arremadiatu, remediatu .
(Aux. trans.). Remediar, reparar, subsanar. "Remediar, erremediadu " Lcc. " Erremediatu, remédier. Erremediatzekoa, qui est à remédier" SP.
Gaitz haur remedia ledinzát. Lç Ins B 5r. [Diferenzia] huek guziak, erregen komisione bagerik, erriek arremadia dirozkei. MRos 10.1v (11.1v remedia). Falten remediatzeko. EZ Man I 62. Gizonaren kaltea / erremediatzera du / bidalduko semea. EZ Noel 34. [Iainkoak abisatzen gaitu] bizi gareino geure bekhatuak erremedia ditzagula, zeren hillez gero, eztela erremediatzeko lekhurik izanen. Ax 616 (V 396). Nahi dut [...] egiten ditudan hutsak erremediatu. SP Phil 50 (He 51 erremediatu). Ordikeriako oitura erremediatu bage daukatenak. Gco II 65. [Nezesidadia] zegaz bete edo erremedijau. Astar II 267. Nola erremedia daitezkeen [arbolak] artha eskasez edo berenez gaizki heldu direnak. Dv Lab 363. Mundu ontan gauza guztiyak erremediatzen dira. Sor Gabon 42. Etorriko da eguna, noiz eta Jaungoikoari ordu bete eskatuko diodan, len galdutako denbora erremediatzeko. Arr May 33. --Bildurtzen naiz jarriko etzeralako nik nai nuken gauza egitera. --Ni bai, Iñaxio; zurekin iltzeraño! --Gutxigokin erremediatuko degu. Ill Testim 19. Egin zuen okerra erremeditzera. Tx B 191. Giro egokia [...] bere bearrak erremediatzeko. Vill Jaink 155. Bazkalondoan kafea ona da bazkari onaren dijiritzeko eta txarraren erremediatzeko. (B) EZBB I 61.
v. tbn. Mat 174. Ber Trat 90r. Harb 366. Mong 589. ES 180. Ch I 19, 3. Cb EBO 16. LE Ong 19v. Dh 69. fB Ic III 373. Gy 288. Ud 90. Bv AsL 187. Kk Ab II 151. Balad 193. Arti Ipuin 68. Erremeditu: Xe 356. EusJok 24. Uzt Sas 76. Erremeritu: Basarri in Uzt Noiz 57. Remediatu: Ber Trat 89v.
azpiadiera-1.1
(VocBN) Salvar; auxiliar, ayudar. "Accorder ce secours, soulager quelqu'un" VocBN .
Nagin, Sirena, remediadu. Lazarraga A, 1152v. Remediatzen naizula neure nezesidade eta gauza guzietan. Ber Trat 95v. Pena hautarik erremedia gaitzatzu. Harb 214. Ha Iainkoa, [...] zuk erremedia itzatzu halakoak [kofesatzera ethortzen direnean] zeren bertzela egin du hekenak. Ax 261 (V 174). Salbadu ta erremediadu ginduzen bekatuetatik. CatAnz 4. Jauna, ona pekatari andi galdu bat, erremedia nazazu. Cb Eg II 39 (Dv LEd 80 medea nezazu). Atózte enegána beárrean ta neketán zaráten guziók eta nik erremediatuko zaiztet. LE Ong 15r. Emaztea det osoro prestua / erremediatzeko beti beartsua. AB AmaE 408. Ardidunak daude anixko kuxu. [...] Jangeikoak ezbadu erremediatan trenprareki, izaitraduala zomait mortalera andi. Mdg 138.
v. tbn. Mat 274. Hm 208. Gco I 437. Izt Po 165. CatBus 55. Lard 361.
sense-2
2. ( VocBN ). (Aux. intrans.). Corregirse; salvarse.
Nola berak iustizian ezin salba lizake / zure miserikordiaz remedia litezen. E 102. Neror ez naiteke neure indar xoillez erremedia. Harb 197. Ene mihi guztia da iuramentu egiteko usantzan [...]. Nola erremediatuko naiz? Ax 268 (V 179). Orain egin daizunagaz proposito firme bat, aurreranzian errezauko dozula, geratuko zara gauza guztietan erremediauta. Urqz 26. [Konfesorearen esana] gogotik artu ta egiten badezu, guztian erremediatuko zera. Cb Eg III 392. Galtzengára [...] apartátus Jangoikoagánik: erremediatzengára itzúlis bera gána. LE Ong 105v. Jangoikuak guztija daki [...] nok daukan [...] benetan erremedijau edo emendeetako gogua. JJMg BasEsc 52. Uste det kanta obek / aditu ondoren / biotzik gogorrenak / bigunduko diren: / erremedia bitez / jendeak lenbailen. Echag 237.
v. tbn. Gco II 6. fB Ic II 202.
azpiadiera-2.1
Curarse, restablecerse. "Se remettre en parlant des malades" Dv.
Baldin eta lehen kolpetik ezbada idia erremediatzen, emanen diozue zenbait aldiz erremedio hartarik. Mong 588.
azpiadiera-2.2
Buscarse alivio, remedio.
Egingo jat min oria / remediadu ezpanadi. Lazarraga A19, 1190r. Zer balio dau [...] esatea [...] premiñaturik dagoan bati: ea, zoaz, berotu zaite, erremedia zaite, ezerbere emoten ezpadeutsazue? LoraS 64.
azpisarrera-1
ERREMEDIATU ERAGIN. Hacer remediar.
Gaizki egiten duenean korrejitu gabez eta erremediatu eragiteko alegiñak egin gabez. Gco I 434.
azpisarrera-2
ERREMEDIATU-EZIN. Irremediable. Beste munduan emango dizu / gero tripetako miñak [...] / erremeditu eziñak. And AUzta 151.
azpisarrera-3
EZIN ERREMEDIATUZKO. Irremediable.
Giza-bizitza bere yoranekin, bere samiñekin, ezin erremediatuzko bere auleriakin. Vill ( in Gand Elorri 10 ). Lazeria, mixeria, gezurra eta ezin erremediatuzko uskeria. Vill Jaink 137.
erremediatu
<< errekonozitu 0 / 0 erremedio >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper