1. ( -ñu Lcc, Urt V 70, Lar, Añ, Hb), enganio (SP, Lar, Lecl, VocBN , Hb, Dv, H), inganio (Gèze, Foix ap. Lh.), enganu (Hb), engano, engaño (H), engañio ( VP 28r).
Engaño; error, ilusión. Tr. Documentado por primera vez en Leiçarraga, es empleado en todos los dialectos; su uso decrece notablemente en la primera mitad del s. XX, recuperándose un poco en la segunda. La forma más general al Norte es enganio, encontrándose además inganio en los suletinos --excepto en Eguiateguy, que usa engañü --, enganu en los mixanos (además de en Lapeyre y Legaz) y engano en Etcheberri de Ziburu (al lado del más frecuente enganio ). Al Sur domina engainu (engañu ), aunque tbn. se encuentra engañio en algunos autores guipuzcoanos (Ochoa de Arin, Ubillos, Aguirre de Asteasu, Arrue, Udarregi (113) y Txirrita); otras variantes menos frecuentes son engaño (Mg CC 124, Iraola 117) y enganio (enganiyua Xe 189). En DFrec hay 9 ejs. de engainu, dos de engaiñu y uno de engaino, todos meridionales.
Beraz utzirik malizia guzia, eta enganio guziá. Lç 1 Petr 2, 1. Gaztea sartu ninzan, sentitzaka / andi arzaiteneben engañua. Lazarraga B15, 1181v. Ethorriren da enganoz guztien nausia. EZ Man I 64. Begiratuko du hekin enganioetarik. EZ Eliç 285. Lurreko enganio guziak. Harb 242. Ea engañurik egin daben erostean. Cap 109. Tratu hetan ezta enganiorik eta falseriarik baizen. SP Phil 385. Konfesoreari engañiorik egin bage. OA 129. Deabruak eman nahi darozkigun enganioen arbuiatzea. Ch III 6, 2. Deskubriarazi ziote gure Jaunak beren engañua eta ignoranzia. SermAN 2v. Eta gaixtoago liteke are azkeneko enganio hori lehenbizikoa baiño. He Mt 27, 64 (TB, Dv, SalabBN enganio, Ip inganio, Samper, Hual engañu, Echn engaño, BiblE engainu; Lç errore, Ur utsegite, Ol, Or iruzur). Ordean hau da enganio bat, nihoiz ere haiñ klarki ezagutzen ez dena nola zenbeit bekhatutan erorzea gertatzen zaioenean. He Gudu 49. Zeren barreiarzün eta inganio handirik han edireiten beita. Mst I 2, 2. Hau zer engañu da? Mb IArg I 257. Deabruaren engañuz. Cb Eg III 268. Enganio handi bat da uste izatea bortitztasuna ahal dela erremediorik hoberena. Lg II 176. Nork daki segurtainxareki gauza tipien enganiak estiela uste etzien gauzetara lerraraziren? AR 362. Au da askoren utsegite edo engañu kaltegarrija. Mg CO 124. Zerren orrelako aldietan iruipen eta engañu asko gertatzen diran. Gco I 437. Lamentátus bere engáñua. LE Ong 60v. Etsaiaren engañio anima galgarria. AA III 370. Horiek gure izpirituetarat hedatu zituzten hedoiak eta enganioak suntsitzen dire. Dh 126. Onelako engañurik / ez genduban uste. FrantzesB I 138. Ez dago engainurik euren berbetan alkarrentzako. fB Ic II 207. Debruaren enganioak galdu eta koronpitu duena. JesBih 459. Handi dela enganioa. "Quiproquo" . Arch Fab 219. Ikhusten du tristeak han bere enganioa. Gy 55. Bil letzakete enganioz erraldiketariak. Hb Egia 143. Egin dizuten engañioa. Arr GB 29. Etsaiaren engañuak. Bv AsL 408. Engañuz dago oso mundu au galdua. AB AmaE 251. Bere inganioez gure lehen burhasoak bekhatiala erorerazi zütiana. Ip Hil 7s. Begietako enganu bat zen. Lap 43 (V 24). Salduerosietan engañuren bat sartuten dabeenak. Itz Azald 105. Engañiora ez iñor yuan / len ondo bizi dan lekutik. Auspoa 97, 35. Orduan ezagutu det nere engañua! Ill Testim 15. Ze engañiyo egin dirazun. Tx B I 184. Zentzu horien ukatzea ez lizateke engainu eta astakeria baizik. Mde Pr 352. Dontzella da garbia, / engañu gaberik. Arti MaldanB 204. Guzurra ta engaiñua. Gand Elorri 86. Engañu ortan datzala Materialismuaren indar guztia. Vill Jaink 69. Ez ditut gazteak enganioz biltzen. Larz Iru 26. Sartu zetsan engañua. Etxba Ibilt 457. Gure eskubideak galdu edo indarrez, maltzurkeriz da engaiñuz kendu euskuezala. Gerrika 275.
v. tbn. Egiat 225. Añ EL1 137. JJMg BasEsc 266. Astar II VI. CatLlo 64. Afrika 53. Arr GB 38. Auspoa 97, 75. JanEd II 11. Etxde AlosT 58. Basarri 139. NEtx LBB 280. Enganio: O Po 23. ES 178. Mih 32. Monho 142. MarIl 16. Jaur 115. Laph 106. Enganu: CatLan 3s. Legaz 41. Engañio: Ub 181. Bordel 181. Engaño: Auspoa 97, 60. LuzKant 118. Auspoa 39, 89. Inganio: Etch 684.

2. " Inganio (S; Foix), passe-temps" Lh.