OEH - Bilaketa

65 emaitza babarrun bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 leka.
etimologikoa
Etim. Para su origen en lat. theca (cf. sul. théka ), v. FHV 257.
sense-1
1. (gral.; SP (-kh-), VP 58r, Lar, Añ (V, G), Izt 18v, VocBN , Lcq 26, Dv, H), laka, leko (BN-lab) Ref.: A (leka, leko); ZMoso 65; Echaide Nav 92; Iz Ulz, Als, UrrAnz, ArOñ, To ; Satr VocP (zirtoin); Etxba Eib ; EAEL 77; Elexp Berg ; Gte Erd 289.
Vaina, cápsula de legumbres y hortalizas; alubia verde. "Silique" SP. "Camisa, hollejo de semillas" Lar. "Vaina de legumbres", "silicua, vainita de cualquier fruto" Ib. "Botón, en las flores, lora motea, lora leká" Ib. "Mats txuriak, leká meedunak" Ib. (s.v. albillas; cf. Lcq 62: "Albillo, mats-txuria. [...] item. lekameduna"). "Vaina de legumbres; (V) zeruka, (G) leka; de habas, (V) lekea" Añ. "Enveloppe de graines, de fèves, de haricots, de pois qui ne sont pas encore bien formés et que l'on mange en sauce avant leur maturité" VocBN. "Mailhar lekak jatea, manger des haricots verts" Dv. "En V concretan la significación de leka o su sinónimo teka a la vaina que por su excesiva madurez no se come, llamando zeruka a la vaina tierna y comestible" A. "Chaucha o vaina. Quizá tenga relación con siliqua o vaina en Botánica" Garate Cont BAP 1949, 360. "Alubia verde" ZMoso 65. "Ilarren lekako zirtoin beltxa, mancha negra que a veces traen las alubias" Satr VocP (s.v. zirtoin). "Lekak, patategaz eta orixo naikuagaz, afari lege ederra. Zugatz onek lekia emoten dau" Etxba Eib. "1.º vaina, judía verde. Aurten karu dabill lekia. 2.º vaina, cápsula de las legumbres. Idarrak leka gutxi dauka aurten. Baba-leka, idar-leka, etab." Elexp Berg. Cf. VocNav s.v. leca. v. teka. Tr. La forma general es leka; leko no está documentado en los textos, y hay, salvo errata, un sólo ej. de laka en Ugalde.
Eta han nahi zukeen sabela bethe xerriek jaten zituzten leketarik. Dv Lc 15, 16 (Leon leketarik;maginxa, TB theka, Or azkurri, IBk, BiblE ezkur). Babarrun eta lekako ale sikuak. GipNek 1906, 43. Leka eramantzazu ta ez dago alerik. Anab Usauri 90. Txerriak yaten zituzten lekaz bete nai zukean bere sabela. Ir YKBiz 300. Maiatzik leunena / loren lekatara / mosu samurrez eldu [zan] . 'Las yemas de las rosas' . Laux AB 36. [Baba] aleak ondo bat eman; ondoak leka bat, / lekak aleño bat. Or Eus 49. Santu guzien egunetik eguerrietara aize ta euri gutxi, lekak ganbarara. (AN). A EY III 36. Gari-aleak, babarrun-aleak ere alaxe, jalkitzen dira galburu edo lekatik. MAtx Gazt 19. Azia leka maltzurretan. Ibiñ Virgil 73. Landatzeko haunitz tomate, haunitz biper eta leka. Etchebarne 118.
azpiadiera-1.1
(Fig.).
Euzkerea da gure gogoaren leka. Atutxa Mugarra (ap. DRA).
azpiadiera-1.2
Pepita, tumor en forma de vaina.
Kenduko zion [oiloari] jestu gutiz mihiaren punttan idortu leka hura. Larre ArtzainE 105.
azpiadiera-1.3
(V-m-gip, G-nav, B, L, BN; SP, Lar DVC 177, VocBN .(s.v. manxa)Hb (baba-), H) Ref.: A (baba-); Lh (ilhar-); Ond Bac (baba-); Etxba Eib (baba-); Izeta BHizt2 (baba-).
(Como segundo miembro de compuestos). " Baba leka, gosse de fève" SP. " Ilhar lekak egosirik iaten direnak " H. " Baba-lekak, vainitas, alubia verde. Baba-lekak, kipula eta orixuagaz, afari ederra " Etxba Eib. .
Zuhamu eder bat da hau [...] udarea, ilhar lekaren itxurako. JE Bur 85n. Abar leka samurrak dardar egitian / euri tantak dixuri oroldi ganian. "Las tiernas yemas" . Laux BBa 90. Lertu-zorian dira oraintxe baba-leka txigortuak. TAg Uzt 277. Artoari burua moztu baño len, emakume-aldrak biltzen ditue otartxoetara baba-leka igartuak. Ib. 290. Babarrun lakak esku garbiekin aletzen oitua. Ugalde Iltz 52.
azpiadiera-1.3.1
"Cagarruta, babaleka " Lar (tbn. en Hb y H).
azpiadiera-1.3.2
Cf. VocNav: "Babaleca (despect. ), bobalicón, soso. Suele aplicarse al alelado y al que habla lentamente con bobería o sosería (Pamplona)".
sense-2
2. (Vc, ... ap. A; Lar H). "Caxa de cuchillos, navajas" Lar. "Vaina de instrumentos cortantes" A.
Gizon batek dauka ezpatia leka edo bainan sarturik. Astar I 68. Ta ez baionetia / iñok sartu lekan (en la vaina). Ur ( in Afrika 75 ). Atera eban ezpatea bere lekatik. Itz Azald 122.
azpisarrera-1
LEKA HARITSU. "Vainitas con fibra leñosa. Gaur ekarri dozuna, leka-aritsua" Etxba Eib.
azpisarrera-2
LEKA-HAZIDUN. Que tiene vaina con semillas. Cf. lekazi.
Abono berdetzat artzen diran landareak beti leka-azidunak behar dute izan. NekIr 26.
azpisarrera-3
LEKA-HAZIGABEKO. Que no tiene vaina con semillas.
Bear aundiko jangaia irabazten da, leka-azigabeko landareekin aidetik artu ezin litekena. NekIr 26.
azpisarrera-4
LEKA-BELAR. "(G-to), acedera" A.
azpisarrera-5
LEKA BERDE (Ae, Sal ap. Echaide Nav 92). Alubia verde.
azpisarrera-6
LEKA-BIHI. "(L-ain), legumbre" A.
azpisarrera-7
LEKA-GAUZA (V ap. A; Dv (V, s.v. lekazia)). Legumbre.
Leka gauzak egositeko [ura] . Ur Dial 85 (It lekazi, Dv baratzekari, Ip belhar).
azpisarrera-8
LEKAN. "Las flores están en botón, loreak lekan daude" Lar (s.v. botón).
azpisarrera-9
LEKA-PATATA (Pl.). "Judías verdes con patatas. Leka-patatak jan ezkero, bazkaixa eindda" Elexp Berg . "Lekapatatak (V-gip), lekak eta patatak (AN-gip)" Gte Erd 289.
azpisarrera-10
LEKA-SALDA (V-gip ap. Etxba Eib y Elexp Berg). Caldo de vainas. "Asierarako, leka-saldia" Etxba Eib .
azpisarrera-11
LEKA USAINTSU. Vainilla.
Isotzora leka usaintzuarekin. (1894). Egan 1955, 45.
azpisarrera-12
LEKETAKO (AN-larr-5vill ap. Echaide Nav 92). Judía verde.
leka
<< lakari 0 / 0 mahaiazken >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper